جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری
مصطفی محمدی؛ سیّد محمّد میرتقیان رودسری؛ راضیه ربانی
چکیده
سرعت و شتاب، همیشه با کاهش دقت، افزایش ضریب خطا و در نتیجه نقص در خروجی همراه است. امروزه، گرایش چشمگیری برای تبدیل و تغییر فعالیت‌های پُرشتاب به کم‌شتاب گردشگری وجود دارد تا از زیبایی‌های آهستگی در تعطیلات و سفر، لذت برده شود. در حال حاضر، ماهیت مقصدهای روستایی به گونه‌ای است که میتوان آن را به عنوان یک مجموعه یا چشم‌اندازی ایده‌آل‌تر ...
بیشتر
سرعت و شتاب، همیشه با کاهش دقت، افزایش ضریب خطا و در نتیجه نقص در خروجی همراه است. امروزه، گرایش چشمگیری برای تبدیل و تغییر فعالیت‌های پُرشتاب به کم‌شتاب گردشگری وجود دارد تا از زیبایی‌های آهستگی در تعطیلات و سفر، لذت برده شود. در حال حاضر، ماهیت مقصدهای روستایی به گونه‌ای است که میتوان آن را به عنوان یک مجموعه یا چشم‌اندازی ایده‌آل‌تر نسبت به مقصدهای دیگر برای تسهیل‌سازی گردشگری کم‌شتاب محسوب نمود. در همین راستا، پژوهش حاضر، به دنبال اندازه‌گیری تأثیر عوامل گردشکری کم-شتاب بر توسعه‌ی مقصد روستایی می‌باشد. روش پژوهش، از نظر هدف، اکتشافی-تبیینی و نیز به لحاظ ماهیت، از نوع آمیخته (کیفی-کمّی) است. در روش کیفی، از مصاحبه‌ی نیمه‌ساختاریافته برای جمعآوری دادهها و از کدگذاری سه‌مرحله‌ای بر اساس تحلیل محتوا برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده گردید. همچنین در روش کمّی، از پرسشنامه محقق‌ساخته (مستخرج از بخش کیفی)، برای جمعآوری دادهها و از مدلسازی معادلات ساختاری مبتنی بر حداقل مربعات جزئی برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شد. قلمروی زمانی پژوهش از پاییز 1399 تا پایان تابستان 1400 بوده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که هشت عامل "زمان، بازاریابی کم‌شتاب، محصولات کم-شتاب، تجربه‌ی میهمان‌نوازی کم‌شتاب، اقتصاد کم‌شتاب، فضای اجتماعی-فرهنگی کم‌شتاب، فضای کالبدی کم‌شتاب و سیاست‌گذاری کم-شتاب" به عنوان مقوله‌های توسعه گردشگری کم‌شتاب و شش عامل "منابع و جاذبه‌ها، تبلیغات و بازاریابی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی-فرهنگی، عوامل محیطی و عوامل سیاستی" به عنوان مقوله‌های توسعه گردشگری روستایی، انتزاع شدند. همچنین مشخص گردید که گردشگری کم‌شتاب و عوامل مؤثر بر توسعه این شکل گردشگری بر توسعه گردشگری روستای جواهرده، تأثیر مثبت و معناداری دارند. پیشنهادات مدیریتی و کاربردی مبتنی بر نتایج در انتهای تحقیق ارائه شد.
جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری
پریسا سادات سهرابی؛ داود مختاری
چکیده
ترکیب کارآفرینی و اکوتوریسم از بهترین راهکارهای متنوع‌سازی اقتصاد جوامع، مخصوصاً روستاها، ایجاد اشتغال و تولید ثروت و رفاه به شمار می‌رود. و در مواقعی که کشاورزی به تنهایی قادر به تأمین فرصت‌های شغلی مورد نیاز جوانان نیست، فرصت‌های شغلی جدیدی در صنعت و خدمات ایجاد می‌کند. هدف از این تحقیق شناخت مؤلفهها، شاخص‌ها و تأثیرات آنها ...
بیشتر
ترکیب کارآفرینی و اکوتوریسم از بهترین راهکارهای متنوع‌سازی اقتصاد جوامع، مخصوصاً روستاها، ایجاد اشتغال و تولید ثروت و رفاه به شمار می‌رود. و در مواقعی که کشاورزی به تنهایی قادر به تأمین فرصت‌های شغلی مورد نیاز جوانان نیست، فرصت‌های شغلی جدیدی در صنعت و خدمات ایجاد می‌کند. هدف از این تحقیق شناخت مؤلفهها، شاخص‌ها و تأثیرات آنها به منظور مدیریت و اجرای صحیح «کارآفرینی اکوتوریسم» در دره آذرشهرچای و استفاده حداکثر از ظرفیت‌های این منطقه است. در این راستا، در این تحقیق ابتدا شاخص‌های استاندارد توسعه کارآفرینی اکوتوریسم از طریق منابع کتابخانهای استخراج شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار Micmac که جهت انجام محاسبات پیچیده ماتریس متقاطع در آینده‌پژوهی و مطالعه شاخص‌های کیفی طراحی شده است، میزان ارتباط و تأثیر هر یک از مؤلفهها در حوزه کارآفرینی مشخص شد. قضاوت در مورد میزان تأثیر هریک از شاخص‌ها بر روندها در این نرم‌افزار بر اساس مصاحبه، پرسشنامه و مطالعه میدانی انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق ساکنان روستاهای دره آذرشهرچای علی‌الخصوص صاحبان کسب و کارهای مرتبط با اکوتوریسم است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد محیط عمومی کارآفرینی اکوتوریسم منطقه به دلیل عدم برنامه‌ریزی صحیح، ضعف قانون‌گذاری و طولانی و خسته‌کننده بودن پروسه اداری سرمایه‌گذاری ناپایدار است. نتایج حاکی از آن است که از «تنوع جغرافیایی» به عنوان پتانسیل بالقوه برای توسعه کارآفرینی اکوتوریسم دره آذرشهرچای، به دلایلی همچون موانع اقتصادی، ضعف قانون‌گذاری، عدم وجود اعتبارت بانکی مشوق کارآفرینی و سیستم اداری نامناسب و بروکراسی طولانی و خسته‌کننده، به نحو احسن استفاده نشده است. تا جایی که تأثیر مؤلفه‌هایی چون وضوح قوانین، حامی و مشوق بودن قوانین، اعتبارات بانکی و درآمد به عنوان انگیزه، بیشتر از «تنوع جغرافیایی» است. همچنین در میان ویژگی های مؤثر رفتاری ـ اجتماعی کارآفرینان ، تأثیر «ریسک‌پذیری» بیش از توفیق‌طلبی است. و این بعنی کارآفرینی در دره آذرشهرچای با ریسک زیادی مواجه است.
جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری
مصطفی محمدی؛ سیّد محمّد میرتقیان رودسری؛ مریم نقوی
چکیده
رشد روزافزون مقاصد گردشگری روستایی و نیاز به رقابت و موفقیت، ضرورت ارزیابی مدیران از وفاداری گردشگران را دو چندان کرده است. پژوهش حاضر، با در نظر گرفتن این موارد، به بررسی شکل‌گیری رضایت و وفاداری گردشگران روستایی مبتنی بر ادراکات آنها (کیفیت، تصویر، ارزش و تجربه) در روستای جواهرده رامسر پرداخته است. جامعه آماری پژوهش، گردشگران داخلی ...
بیشتر
رشد روزافزون مقاصد گردشگری روستایی و نیاز به رقابت و موفقیت، ضرورت ارزیابی مدیران از وفاداری گردشگران را دو چندان کرده است. پژوهش حاضر، با در نظر گرفتن این موارد، به بررسی شکل‌گیری رضایت و وفاداری گردشگران روستایی مبتنی بر ادراکات آنها (کیفیت، تصویر، ارزش و تجربه) در روستای جواهرده رامسر پرداخته است. جامعه آماری پژوهش، گردشگران داخلی روستای جواهرده رامسر بودند. حجم نمونه 420 نفر برآورد شد و روش نمونهگیری غیرتصادفی دردسترس بود. از پرسشنامه الکترونیکی برای جمعآوری دادهها استفاده شد. تحلیل دادهها در دو سطح توصیفی و مدلسازی معادلات ساختاری مبتنی بر کواریانس با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS26 و LISREL 8.54 انجام پذیرفت. یافته‌ها نشان داد که متغیرهای رضایت کلی، تجربه ادراکی، کیفیت ادراکی، ارزش ادراکی و تصویر ادراکی، به ترتیب، بیشترین تاثیر تا کمترین تاثیر را بر وفاداری گردشگران به مقصد روستایی جواهرده رامسر داشته‌اند. همچنین آب‌وهوا و چشم‌انداز، از ویژگی‌های منحصربه‌فرد تجربه مثبت و نیز زباله‌پراکنی، تخریب و تنزل اصالت کالبد و معماری بناها و نبود یک سیستم ارائه‌ی خدمات یکپارچه از تجارب ادراکی منفی گردشگران از روستای جواهرده بود. مبتنی بر این یافته‌ها، مهمترین پیشنهاد این است که شبکه‌ی یکپارچه‌ای از خدمات گردشگری (حمل‌ونقل، اقامت، تغذیه، جاذبه‌ها، گشت‌ها، سوغات‌فروشی) و خدمات عمومی در جواهرده در قالب اپلیکیشن یا وبسایت تعاملی (Javaher) چندزبانه به منظور تسهیل در اطلاع‌رسانی گردشگران، رزرو و ارتباطات بازاریابی طراحی شود. به علاوه، در انتها، پیشنهادات کاربردی دیگری ارائه گردید.
جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری
رخساره اسدی کرم
چکیده
گردشگری روستایی می تواند به مانند یکی از گزینه های مناسب برای درآمدزایی و ایجاد شغل و تحولات و دگرگونی های مثبت روستاها درنظر گرفته شود. با توجه به این مهم پژوهش حاضر در پی شناخت توانمندیهای روستای نمونه گردشگری میمند و تدوین برنامه استراتژیک گردشگری با استفاده از مجموعه عوامل درونی (قوت ،ضعف) ومجموعه عوامل بیرونی( فرصت ، تهدید) می‌باشد. ...
بیشتر
گردشگری روستایی می تواند به مانند یکی از گزینه های مناسب برای درآمدزایی و ایجاد شغل و تحولات و دگرگونی های مثبت روستاها درنظر گرفته شود. با توجه به این مهم پژوهش حاضر در پی شناخت توانمندیهای روستای نمونه گردشگری میمند و تدوین برنامه استراتژیک گردشگری با استفاده از مجموعه عوامل درونی (قوت ،ضعف) ومجموعه عوامل بیرونی( فرصت ، تهدید) می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی می‌باشد. گردآوری اطلاعات و داده های مورد نیاز به روش بررسی‌های اسنادی و کتابخانه ای و مطالعات میدانی صورت گرفته و برای تحلیل اطلاعات با بهره‌گیری از تکنیک SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای گردشگری تجزیه و تحلیل شده و استراتژی‌های ممکن جهت توسعه گردشگری منطقه تدوین شده است. یافته های حاصل از این تحقیق بیانگر آن است که در این روستا 9 قوت،7 ضعف داخلی، در عین حال 8 فرصت و5 تهدید بیرونی دارای تاثیر عمده بر کارکردهای گردشگری روستا می‌باشد. نتایج ارزیابی‌های حاصل از مدل راهبردی SWOT نشان می‌دهد که در بین عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر توسعه گردشگری میمند،T4,O8,W4,S4,به ترتیب دارای امتیاز وزنی،39/0 ،51/0، 6/0 ، 72/0 بوده و امتیاز نهایی ماتریس ارزیابی عوامل درونی (21/3) و بیرونی (26/3) نشان می دهد که در مجموع شرایط منطقه مورد مطالعه از نظر امتیازهای گردشگری در شرایط مطلوب قرار دارد. استراتژی‌های منتج از راهبردSWOT نشان داد که راهبرد تهاجمی(SO) با امتیاز 41/3 به عنوان اولین الویت و راهبردهای(ST) با امتیاز 29/3،(WO) با امتیاز 17/3 ،(WT) با امتیاز 05/3 به ترتیب در اولویتهای بعدی برنامه ریزی گردشگری میمند میباشند.
جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری
سمین ارمغان
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی ارزیابی پایداری توسعه گردشگری در روستاهای نمونه گردشگری شهرستان نور با استفاده از روش‌شناسی توصیفی-تحلیلی، پیمایشی پرداخته است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق را روستاهای هدف و نمونه گردشگری شهرستان نور است. منطقه مورد مطالعه (روستاهای هدف و نمونه گردشگری شهرستان نور) دارای 14روستا و 1574 خانوار می باشد ...
بیشتر
پژوهش حاضر به بررسی ارزیابی پایداری توسعه گردشگری در روستاهای نمونه گردشگری شهرستان نور با استفاده از روش‌شناسی توصیفی-تحلیلی، پیمایشی پرداخته است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق را روستاهای هدف و نمونه گردشگری شهرستان نور است. منطقه مورد مطالعه (روستاهای هدف و نمونه گردشگری شهرستان نور) دارای 14روستا و 1574 خانوار می باشد که بر اساس فرمول کوکران 310 سرپرست خانوار به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. اطلاعات گردآوری شده براساس آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از آزمون اسپیرمن و مدل بارومتریک بررسی شده‌اند. هدف این تحقیق پاسخگویی به این پرسش که ارزیابی پایداری اجتماعی- فرهنگی، توسعه گردشگری در روستاهای هدف و نمونه گردشگری شهرستان نور به چه صورت است بدین منظور پژوهش حاضر با توسعه روش عملی به ارزیابی وضعیت پایداری گردشگری و نقش هر عامل در یک محدوده زمانی (بهار و تابستان 97) پرداخته است. نتایج بدست آمده از تحقیقات میدانی و ارزیابی شاخص‌های مذکور در سطح روستاهای شهرستان نور، بیانگر این مطلب است که رابطۀ معنیداری بین توسعه گردشگری و پایداری روستاهای هدف و نمونه گردشگری شهرستان نور در ابعاد اجتماعی فرهنگی وجود دارد. همچنین ابعاد اجتماعی-فرهنگی بامیانگین 488/0 از سطح پایداری متوسط برخوردار است.
جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری
هادی نیازی؛ محمدجواد صفایی؛ رضا خسروبیگی بزچلویی؛ جلال طاهری قاسم آبادی
چکیده
طرح روستاهای هدف گردشگری علاوه بر تأثیراتی که بر اقتصاد و اجتماع و فرهنگ روستای محل اجرا می‌گذارد تأثیرات قابل ارزیابی بر محیط اطراف، روستاهای هم‌جوار و حتی منطقه جغرافیایی خود دارد. بررسی در این اثرات می‌تواند در حل مشکلات نهادینه‌سازی گردشگری در روستاهای هدف کمک شایانی کند و همچنین در مدیریت اثرات چالش‌ها و فرصت‌های این هم‌جواری ...
بیشتر
طرح روستاهای هدف گردشگری علاوه بر تأثیراتی که بر اقتصاد و اجتماع و فرهنگ روستای محل اجرا می‌گذارد تأثیرات قابل ارزیابی بر محیط اطراف، روستاهای هم‌جوار و حتی منطقه جغرافیایی خود دارد. بررسی در این اثرات می‌تواند در حل مشکلات نهادینه‌سازی گردشگری در روستاهای هدف کمک شایانی کند و همچنین در مدیریت اثرات چالش‌ها و فرصت‌های این هم‌جواری نیز مؤثر خواهد بود. هدف این پژوهش بررسی تأثیرات اقتصادی، اجتماعی –فرهنگی هم‌جواری روستاهای محمودی و عراقی با روستای هدف گردشگری روئین است. جامعه آماری شامل دو روستای هم‌جوار روئین است که تعداد 300 نفر با استفاده از فرمول کوکران بهعنوان حجم نمونه تصادفی انتخاب شدند. در این راستا از روش تحقیق پیمایشی با به‌کارگیری پرسشنامه استفاده‌شده است. روایی پرسشنامه‌ها ازنظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از الفای کرونباخ برای ابعاد مختلف تأمین شد. توصیف آماره‌ها و میانگین‌ها، داده‌های پژوهش با استفاده از آزمون تی تک نمونه‌ای در محیط نرم‌افزار SPSS تحلیل‌شده است. مطابق نتایج حاصل از پژوهش هم‌جواری روستاهای محمودی و عراقی با روستای روئین تأثیرات اقتصادی با میانگین 418/3 را مثبت ارزیابی می‌شود. درزمینه اجتماعی و فرهنگی با میانگین 9321/2 به‌طورکلی روندی نسبی و میانه‌ی رو به نزول نسبت به میانه نظری در نظر گرفته‌شده دارد؛ گردشگری روستایی در روستای هدف گردشگری روئین توانسته بر اقتصاد، اجتماع و فرهنگ روستاهای مجاور محمودی و عراقی تأثیرات قابل ارزیابی داشته باشد. درنهایت پیشنهاد می‌شودکه بستر سازی برای تشکیل و تقویت منطقه گردشگری جایگزین توجه به یک روستای خاص در جهت گردشگری باشد تا اولا میزان مشارکت افزایش یابد و در نهایت انتفاع در زمینه درآمد های گردشگری بین اهالی روستاهای درگیر در مساله گردشگری با توجه به میزان کارایی و تاثیر آنها تقسیم شود.
جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری
مهدی نوری پور؛ الهام درخشان؛ زینب شریفی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات توسعه گردشگری در روستاهای بخش مرکزی شهرستان بویر احمد انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 1180 خانوار روستایی از دو گروه روستاهای غیرگردشگرپذیر و گردشگرپذیر بوده است که با توجه به جدول نمونهگیری کرجسی و مورگان 298 خانوار روستایی به عنوان نمونه تعیین شد. نمونهها با روش نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات توسعه گردشگری در روستاهای بخش مرکزی شهرستان بویر احمد انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 1180 خانوار روستایی از دو گروه روستاهای غیرگردشگرپذیر و گردشگرپذیر بوده است که با توجه به جدول نمونهگیری کرجسی و مورگان 298 خانوار روستایی به عنوان نمونه تعیین شد. نمونهها با روش نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن توسط متخصصان و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ تأیید شد. نتایج مقایسه وضعیت پنج سال پیش (قبل از رونق گردشگری) دو گروه روستاها نشان داد در مؤلفههای سرمایه اجتماعی، توجه به آداب و رسوم محلی، تمایل به زندگی در روستا، اشتغال و آگاهی زیست محیطی بین دو گروه روستاهای غیرگردشگرپذیر و گردشگرپذیر تفاوت معنیداری وجود دارد، به‌طوری‌که در روستاهای گردشگر پذیر این مؤلفهها از میانگین بالاتری برخوردار بوده است. همچنین نتایج مقایسه وضعیت فعلی دو گروه روستاها نشان داد تنها در مؤلفههای تخلف‌های اجتماعی و آگاهی زیست محیطی بین دو گروه روستاهای غیرگردشگرپذیر و گردشگرپذیر تفاوت معنیداری وجود دارد، به‌طوری‌که رونق گردشگری، از لحاظ اجتماعی اثر منفی داشته و منجر به افزایش تخلف اجتماعی شده است و از لحاظ زیست محیطی تأثیر مثبت داشته و منجر به افزایش آگاهی زیست محیطی خانوارهای روستایی شده است. افزون بر آن، گردشگری از لحاظ اقتصادی و زیرساختی هیچ‌گونه اثر قابل ملاحظه‌ای در منطقه نداشته است.
جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری
حسین فراهانی؛ سیده پروین حسینی؛ شادی بایزیدی
چکیده
مطالعه ادبیات توسعه و برنامه‌ریزی روستایی نشان می‌دهد که یکی از شناخته شده‌ترین راهبردهای توسعه روستایی کارآفرینی است. از این‌رو آن چیزی که در این میان مورد توجه است، اهمیت دادن به نقش کارآفرینی روستایی و مقوله کسب‌وکار روستایی است. به همین منظور این پژوهش با هدف تحلیل عوامل مؤثر بر کارآفرینی در بخش گردشگری نواحی روستایی انجام ...
بیشتر
مطالعه ادبیات توسعه و برنامه‌ریزی روستایی نشان می‌دهد که یکی از شناخته شده‌ترین راهبردهای توسعه روستایی کارآفرینی است. از این‌رو آن چیزی که در این میان مورد توجه است، اهمیت دادن به نقش کارآفرینی روستایی و مقوله کسب‌وکار روستایی است. به همین منظور این پژوهش با هدف تحلیل عوامل مؤثر بر کارآفرینی در بخش گردشگری نواحی روستایی انجام شده که از لحاظ ماهیت و روش توصیفی‌ـ تحلیلی و با توجه به اهداف کاربردی است. جامعه آماری در این پژوهش شامل افراد ساکن در روستاهای دهستان زوارم است که بر اساس فرمول اصلاح شده کوکران 131 پرسشنامه تهیه شد. جمعآوری اطلاعات و دادهها در سال 1396 با استفاده از مطالعات کتابخانهای و میدانی (مشاهده و تکمیل پرسشنامه) صورت گرفت. پس از جمعآوری اطلاعات از راه پرسشنامه با استفاده از نمونهگیری تصادفی ساده، داده‌های به‌دست‌آمده پس از کدگذاری، از راه نرم‌افزار spss و Amos با استفاده از روشهای آماری توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که عوامل اقتصادی، اجتماعی، طبیعی– اکولوژیک و سازمانی برای ایجاد فضای گردشگری روستایی تأثیرگذار میباشند؛ و ضعف شرایط فردی با کمترین مقدار به‌دست آمده نشان‌دهنده این موضوع است که تأثیر منفی در ایجاد فضای کارآفرینی گردشگری دارد، به‌گونهای که حتی میتوان آن را بهعنوان یک مانع تأثیرگذار تلقی کرد، این در شرایطی است که باوجود مانع پیش‌رو با تقویت ذهنی خلاق و کارآفرین میتوان آن را به یک فرصت تبدیل کرد و شرایط را بهبود بخشید.
