نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مریم قاسمی ¹
• فرهاد رمضانی ²

¹ استادیار، گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

² جغرافیا- ادبیات-فردوسی-مشهد-ایران

چکیده

Maintaining the security of the country's borders requires maintaining the population of the border areas. Since the most important reason for the migration of border dwellers is economic hardships, the present study identifies the economic strategies of maintaining villagers in border areas. The research method is descriptive and analytical, and two SWOT QSPM strategic planning tools were used. The statistical population is the villages with more than twenty households located 10 kilometers from the Iran-Afghanistan border in Torbat-Jam city. In this study, 34 local experts in 17 border villages evaluated the matrix of internal factors with 48 factors and external factors with 9 factors. The results of SWOT showed that having favorable conditions for animal husbandry in border villages is the most important strength and the inefficiency of the cooperative of border residents and the lack of injecting its benefits to the villagers is the most important weakness in maintaining the population in border villages. In this matrix, strengths with 2.13 are superior to weaknesses with 1.03.In the foreign matrix, increasing the government's attention to the residents of border villages compared to the past is the most important opportunity, and the sanctions against Iran in many fields and the reduction of economic relations between the two borders are the most important economic threats to maintaining the population in border villages. In this matrix, opportunity points with 1.12 outweigh weaknesses with 1.02. According to the final score in the internal factors evaluation matrix of 2.16 and in the external factors evaluation matrix of 1.14, the selected strategy is defensive. With the help of the QSPM matrix, among the seven defense strategies presented, the first priority is to increase the diversity of income sources and create suitable and income-generating non-agricultural job opportunities in border villages such as handicrafts, tourism, and the development of service sector activities, etc. with a score of 1.55.

کلیدواژه‌ها

• نگهداشت جمعیت
• راهبرد اقتصادی
• روستاهای مرزی
• ‌تربت‌جام
• استان خراسان‌رضوی

موضوعات

• جغرافیا و برنامه ریزی روستایی

عنوان مقاله [English]

Economic strategies to maintain villagers in border areas

نویسندگان [English]

• Maryam Ghasemi ¹
• Farhad Ramzani ²

¹ Assistant Professor of geography and Rural Planning, Ferdowsi University, Mashhad, Iran.

² Geography- Literature- Ferdowsi- Mashhad- Iran

چکیده [English]

حفظ امنیت مرزهای کشور ایجاب ‌‌می‌کند جمعیت نواحی مرزی حفظ گردد. از آنجاکه مهم‌ترین دلیل مهاجرت مرزنشینان تنگناهای اقتصادی است، مطالعه حاضر به شناسایی راهبردهای اقتصادی نگهداشت روستاییان در مناطق مرزی‌‌ می پردازد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و از دو ابزار برنامه‌ریزی استراتژیک SWOT-QSPM استفاده ‌شد. جامعه آماری روستاهای دارای بیش از بیست خانوار در 10 کیلومتری مرز ایران و افغانستان در شهرستان تربت‌جام است. در این مطالعه 34 خبره محلی در 17 روستای مرزی، ماتریس عوامل داخلی را با 48 و عوامل خارجی را با 9 عامل ارزیابی کردند. نتایجSWOT نشان داد برخورداری از شرایط مطلوب دامداری در روستاهای مرزی مهمترین قوت و عدم کارایی تعاونی مرزنشینان و عدم تزریق منافع آن به روستائیان مهمترین ضعف نگهداشت جمعیت در روستاهای مرزی است. در این ماتریس نقاط قوت با 13/2 بر ضعف با 03/1 برتری دارد. در ماتریس خارجی افزایش توجه دولت به ساکنان روستاهای مرزی نسبت به گذشته مهمترین فرصت و تحریم ایران در زمینه‌های متعدد و کاهش مراودات اقتصادی بین دو مرز مهمترین تهدید اقتصادی نگهداشت جمعیت در روستاهای مرزی است. در این ماتریس نقاط فرصت با 12/1 بر ضعف با 02/1 غلبه دارد. با توجه به امتیاز نهایی در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی 16/2 و در ماتریس ارزیابی عوامل خارجی 14/1، استراتژی منتخب تدافعی است. به کمک ماتریس QSPM در بین هفت استراتژی‌های تدافعی ارائه‌شده، اولویت اول با افزایش تنوع منابع درآمدی و ایجاد فرصت‌های شغلی غیرزراعی مناسب و درآمدزا در روستاهای مرزی مانند صنایع دستی، گردشگری و توسعه فعالیت‌های بخش خدمات و ... با امتیاز 55/1 است.

کلیدواژه‌ها [English]

• Population maintenance
• economic strategy
• border villages
• Torbetjam
• Razavi Khorasan province