نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مریم شریف‌زاده ¹
• محبوبه شهرکی ²

¹ استادیار گروه مدیریت توسعه روستایی دانشگاه یاسوج

² دانشجوی کارشناسی ارشد رشته ترویج کشاورزی دانشگاه یاسوج

چکیده

هدف این تحقیق بررسی انگاره‌های مصرف سوخت و عوامل مؤثر بر آن در خانوارهای روستایی بخش مرکزی شهرستان زاهدان بود.  جامعة آماری این پژوهش توصیفی خانوارهای روستاهای با جمعیت بیش از 25 خانوار و نمونة آماری آن شامل 250 خانوار بوده است. روایی ابزار جمع‌آوری اطلاعات در این مطالعه که پرسش‌نامه‌ای ساختارند بود، به‌وسیلة پانل متخصصان و پایایی آن با استفاده از یک مطالعة راهنما تأیید شد. نتایج این پژوهش نشان‌داد که تنها 43 درصد (102 خانوار) از خانوارهای روستایی در بهره‌گیری از سوخت، رفتاری بهینه داشته‌اند. بر این مبنا، خانوارهای بهینه‌گرا در مصرف سوخت به لحاظ میانگین سطح سواد، سن، میزان درآمد و ویژگی‌های محل سکونت به‌طور معنی‌داری با خانوارهای ناآگاه در مصرف سوخت تفاوت داشته‌اند. برای شناسایی تعیین‌کننده‌های رفتار مصرف سوخت در بین خانوارهای روستایی از الگوی رفتار منطقی بهره گرفته شد. نتایج حاصل از آزمون معادله‌های ساختاری که برای تعیین کفایت این الگو به‌کار گرفته‌شده بود، نشان داد که متغیرهای گرایش به سوخت مصرفی، نگرش و هنجارهای ذهنی 24/0 درصد از پراکنش رفتار به‌کارگیری سوخت مصرفی خانوارها را پیش‌بینی می‌کند.  در پایان توصیه‌های کاربردی برای بهینه‌سازی مصرف سوخت در بین خانوارهای روستایی با تأکید بر حفظ سلامت محیط‌زیست، بهداشت محیط درون خانه ارائه‌شده است.

کلیدواژه‌ها

• الگوی مصرف
• خانوار روستایی
• سوخت خانگی
• شهرستان زاهدان

20.1001.1.23832657.1393.1.2.8.5

عنوان مقاله [English]

Investigation of Factors Affecting Fuel Consumption of Rural Households in Central District of Zahedan County

نویسندگان [English]

• Maryam Sharifzadeh ¹
• Mahboube Shahrekie ²

¹ Assistant Professor, Rural Development Management Department, Yasouj University, Iran, Correspondent Author

² M.Sc. Student of Agricultural Extension, Rural development Management Department, Yasouj University, Iran

چکیده [English]

Domestic fuel forms a significant part of the total energy demand and providing adequate and sustainable fuel is considered as a pivotal foundation for development. This survey study aims at investigating domestic fuel consumption patterns of rural areas in central district of Zahedan County, Eastern Iran. The sample was consisted of 250 household heads resided in rural areas with more than 25 households. The validity of questionnaire was confirmed by a panel of experts and its reliability was measured by using a pilot study. Findings revealed that, only 43 percent (n=102 household) revealed an efficient energy use behavior. The efficient energy consumers were significantly different with respect to their education level, age, income, and the other household characteristics. Results from the structural equation modeling which was used to confirm adequacy of the reasoned action model of fuel consumption behavior, showed that 0.24 percent of fuel consumption behavior was determined by attitude, intention and subjective norms towards fuel consumption. The paper presented applied suggestions regarding fuel consumption with special consideration on health and ecosystem and indoor sanitation issues.

کلیدواژه‌ها [English]

• Fuel Consumption Pattern
• Domestic Fuel
• Ease of Use
• Usefulness