نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

هدف از مطالعۀ حاضر، بررسی نقش فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در زندگی اقتصادی مناطق روستایی، تأثیر آن بر چگونگی توزیع درآمد جوامع روستایی و همچنین پاسخ‌گویی به این مسئله است که آیا توسعۀ فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در مناطق روستایی توانسته است بر روی چگونگی توزیع درآمد جوامع روستایی تأثیر داشته باشد یا خیر. برای این منظور از داده‌های آماری 30 استان کشور طی سال‏های 1379 الی 1388 و الگوهای اقتصادسنجی و روش پانل دیتا استفاده‌شده است. نتایج این بررسی علاوه بر تأیید نظریۀ کوزنتس مبنی بر وجود رابطۀ U شکل وارون بین رشد اقتصادی و توزیع درآمد، نشان داد که توسعۀ فنّاوری اطلاعات و ارتباطات عاملی مؤثر در توزیع مناسب درآمد و بهبود وضعیت عدالت اقتصادی در روستاهای کشور است. ضریب منفی و معنادار به‌دست‌آمده برای متغیر تعداد کاربران رایانه‏ای در بین خانوارهای روستایی (15/0-) نشان می‌دهد که رشد و توسعۀ فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در روستاهای کشور، عاملی  برای بهبود وضعیت توزیع درآمد در آن است. همچنین برآورد مدل نشان داد که متغیرهای شهرنشینی و نرخ بیکاری اثر مثبت و معنی‌داری بر متغیر وابسته دارند. این بدان معنی است که با افزایش نرخ بیکاری، توزیع درآمد در روستاها طی دورۀ بررسی شده بدتر شده است. دلیل این امر نیز کاهش قدرت خرید برای جمعیت فعال و خانوارهای کم‌درآمد در مناطق روستایی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determinant Factors of Rural Income Distribution with Special Reference to Information and Communication Technology

نویسندگان [English]

  • Hamid Sepehrdoust 1
  • Saber Zamani Shabkhaneh 2

1 Associate Professor of Economics, University of Bu-Ali-Sina, Hamedan, Iran

2 M.A. in Economics, University of B-Ali-Sina, Hamedan, Iran

چکیده [English]

The aim of this study is to evaluate the impact of information and communication technology development on economic development and income distribution of rural communities and to answer this question that whether the development of information and communication technologies in rural areas could improve income distribution condition in these communities or not. To this end, data on 30 province of country during 2000-2009 and panel data method has used. Results approves Kuznet's inverted U theory with respect to the economic growth and income distribution and shows that information and communication technology development has improved the income distribution and economic justice in country's rural communities. The negative and significant coefficient (-0.15), of number of computer users among rural households, show that the development of information and communication technologies in rural areas of the country play as a factor for improving income distribution in these communities. The model estimation also showed a significant and positive effect of urbanization and unemployment on the dependent variable. This means that with rising unemployment, the condition of income distribution has worsened in rural communities during the period of study.

ابونوری الف. و خوشکار آ (1386) اثر شاخصه‌ای اقتصاد کلان بر توزیع درآمد در ایران: مطالعه بین استانی. تحقیقات اقتصادی. 77: 95-65.
ارسلان بد م (1383) تغییرات توزیع درآمد در مناطق روستایی و شهری ایران. اقتصاد کشاورزی و توسعه. 4: 163-141.
اشرف‏زاده ح ر. و مهرگان ن (1387) اقتصادسنجی پانل دیتا، تهران، مؤسسه تحقیقات تعاون دانشگاه تهران.
برقی ح. و قنبری ی (1389) تحلیلی بر نقش علم و فن‏آوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه روستایی. راهبرد یاس. 24: 145-135.
پور فرج ع. و عیسی‏زاده روشن ی (1389) فناوری اطلاعات و ارتباطات، نابرابری درآمد و رشد اقتصادی. اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی سابق). 2: 94-75.
حسینی م. و نجفی ع (1388) توزیع درآمد در مناطق روستایی و شهری ایران (1363-1386). تحقیقات اقتصاد کشاورزی. 3: 165- 147.
خدایی ح (1390) اثر فن‏آوری اطلاعات و ارتباطات بر اشتغال در کشورهای نمونه عضو کنفرانس اسلامی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا. همدان.
دهمرده ن.، صفدری م. و تاش ش (1389) تأثیر شاخصهای کلان بر توزیع درآمد در ایران (1353-1386). پژوهشنامه بازرگانی. 54: 55-25.
رزاقی بورخانی ف.، اسدی ع. و هاشمی نژاد م (1390)  نقش فن‏آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در توسعه کشاورزی پایدار. اولین همایش ملی راهبردهای دستیابی به کشاورزی پایدار. 10 آبان 1390. تهران.
زاده نصیر ز. و توفیقی ح (1391) رابطه نابرابری درآمد و رشد اقتصادی تحت تأثیر فناوری ارتباطات و اطلاعات (مطالعه بین کشوری). دومین همایش ملی راهکارهای توسعه اقتصادی با محوریت برنامه­ریزی منطقه­ای، دانشگاه آزاد اسلامی سنندج. سنندج.
سپهردوست ح. و خدایی ح (1391) اثر فن‏آوری اطلاعات و ارتباطات بر اشتغال در کشورهای نمونه عضو کنفرانس اسلامی. اقتصاد و تجارت نوین. 20: 31-17.
سپهردوست ح. و زمانی شبخانه ص (1391) اثر توسعة­ سرمایة اجتماعی بر توزیع درآمد در مناطق روستاییکشور. روستا و توسعه. 1: 148-129.
سلوکی م.،  قندالی م. و زندی ت (1390) بررسی نقش و جایگاه فن‏آوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه پایدار روستاها با نگاهی بر تجربیات کشورهای موفق. اولین همایش ملی راهبردهای دستیابی به کشاورزی پایدار. سمنان.
صیدایی س. ا. و مقدم ز (1390) ارزیابی نقش دفاتر اطلاعات و ارتباطات روستایی در ارائه خدمات به نواحی روستایی؛ مطالعه موردی: روستاهای سین، مهرگان، مدیسه و کبوتر آباد در استان اصفهان. جغرافیا و برنامه­ریزی محیطی. 1: 146-129.
کاظمی م. و باقری ا (1387) فن‏آوری اطلاعات و ارتباطات و نقش آن در مدیریت و راهبرد اقتصادی ایران. انتشارات قدس رضوی. مشهد.
گیلیس ت. و رومر ا. (۱۳۷۹) اقتصاد توسعه. ترجمة غلام رضا آزاد ارمکی. تهران. نشر نی.
 مرید ا. و فروشانی ن (1390) نقشفن‏آوری‏‏های اطلاعات و ارتباطات در توسعه پایدار روستایی و کشاورزی. اولین همایش ملی مدیریت و توسعه کشاورزی پایدار در ایران.
مهرگان ن.، موسایی م. و کیهانی حکمت ر (1387) رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران. رفاه اجتماعی. 2: 77-57.
Abu-kawsar M (2012) Urbanization, economic development and inequality. Bangladesh Research Publications Journal. 4: 440-448.
Acemoglu D (2002) Technical change, inequality and the labor market. Economic Literature, 40: 7-72.
Adelman I (1978) Redistribution before growth-a strategy for developing countries. The Hague Martinus Ni Hof.
Anonymous N (2003) Role of information and communication technology (ICT) for poverty alleviation through agricultural development in SAARC countries. Bangladesh Agricultural Research Council Organization.
Annez P. C. and Buckley R (2009) Urbanization and growth. patricia clarke and buckley (eds). Commission on Growth and Development, World Bank.
Atkinson A. B (1970) On the measurement of inequality. Economic Theory, vol 2.
Krueger A (1993) How computers have changed the wage structure: evidence from micro data; 1984-1989. Economics. 108: 33-60.
Lloyd-Ellis H (1999) Endogenous technological change and wage inequality. American Economic Review. 89: 47-77.
Martin S. P. and Robinson J. P (2004) The Income digital divide; an international perspective it & society. Maryland Population Research Center. 7: 1-20.
Gerald Fitz J. and Gerald A (1981) Fundamental of system analysis: Using structured analysis and design techniques. 3rd Edition, Network: John Wiley and Sons Inc.
Qin Y. and Zhou Y (2009) Urbanization and income inequality of china’s total residents: the test of kuznets’s inverted-u hypothesis. Business and Policy Research. 4: 99-110.
Saint-paul G. and Verdier T (1996) Inequality, redistribution and growth: a challenge to the conventional political economy approach. European Economic Review. 40: 719-28.
Takahiro A. and Sachiko M (2007) Urbanization, educational expansion, and expenditures inequality in Indonesia in 1996, 1999 and 2002. International Food Policy Research Institute.
Vivarelli M (2007( Innovation and employment: a survey. Institute For The Study Of Labor, Italy.