نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد رشته‌ی ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه رازی

2 استادیار گروه ترویج و توسعه روستایی پردیس و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه

3 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه رازی

چکیده

سلامت اجتماعی در توسعه­ اجتماعی روستاها به­ویژه زنان روستایی، در راستای بهزیستی و ارتقای سرمایه اجتماعی و انسانی آنان امری ضروری است. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان سلامت اجتماعی و چالش­های آن از دیدگاه زنان روستایی در استان کرمانشاه بود. روش تحقیق حاضر، توصیفی-پیمایشی و مبتنی بر روش اسنادی و میدانی(ابزار پرسشنامه) بود. جامعه آماری شامل زنان روستایی بخش قلعه شاهین استان کرمانشاه (5561 نفر) بود که 209 نفر از آن­ها بر اساس جدول بارتلت و همکاران به روش نمونه­گیری خوشه­ای دو مرحله­ای انتخاب شدند. نتایج نشان­داد اکثر افراد موردمطالعه از میزان سلامت اجتماعی، مهارت ارتباطی و حمایت اجتماعی متوسطی برخوردار بودند. در بین متغیرهای موردمطالعه­ تحقیق، تماشای تلویزیون، اوقات فراغت، مهارت ارتباطی و حمایت اجتماعی با سلامت اجتماعی زنان روستایی رابطه معناداری داشتند. در نهایت 49 درصد از واریانس متغیر سلامت اجتماعی زنان روستایی به­و­سیله متغیرهای اوقات فراغت، تماشای تلویزیون و مهارت­های ارتباطی تبیین شد. به­منظور شناسایی چالش­های سلامت اجتماعی از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد و درنهایت پنج چالش اقتصادی، فرهنگی، فردی، نهادی و مدیریتی مشخص گردید. مهم­ترین چالش، چالش اقتصادی بود که با 43/13درصد از واریانس کل چالش­های سلامت اجتماعی را تبیین کرد. ازآن­جایی که مهارت­های ارتباطی و سلامت اجتماعی زنان روستایی در حد متوسطی می­باشد، لذا پیشنهاد می­شود، پایگاه­های­سلامت اجتماعی سازمان بهزیستی، سازمان ﻣﻠﻲ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ و یا مروّجان روستایی به­عنوان مددکار اجتماعی، با مشارکت زنان روستایی محتوای آموزشی مهارت­های ارتباطی و ارتقای سلامت اجتماعی را تدوین کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Survey of social health and its challenges from the perspective of rural women (Case Study: Ghalaeshahin district in the province of Kermanshah)

نویسندگان [English]

  • Somayeh shahbazi 1
  • Aliasghar mirakzadeh 2
  • Amirhossein alibaygi 3

1 MSc of Agricultural Education and extension, Razi University

2 Assistance of Agricultural Education and extension, Razi University.

3 Associate of Agricultural Education and extension, Razi University.

چکیده [English]

Social health is essential in the social development of rural folks, especially rural women, in the welfare and promotion of their social and human capital. The purpose of this study is to determine the level of social health and its challenges from the perspective of rural women in the Kermanshah province. The research method used is descriptive-survey based on documentary and field method (using a questionnaire tool). The statistical population consisted of rural women in the Ghalaeshahin district in the province of Kermanshah (5561 people). 209 such women were selected according to Bartlett et al. Chart by two-stage cluster sampling. The results showed that most of the subjects studied had a moderate level of social health, communication skills and social support. Among the variables studied in the research, watching TV, active recreation, communication skills and social support with social health of rural women had a significant relationship. Finally, 49 percent of the variance was for the variables of active recreation, watching television and communication skills. In order to identify social health challenges, exploratory factor analysis was used and finally the five challenges namely economic, cultural, individual, institutional and management were determined. The most important challenge was the economic challenge that covered 13.43 percent of the total variance. Since communication skills and social health of rural women is moderate, we recommend that social health centers of welfare organization, national youth organizations and or rural extension agents as a social worker, with the participation of rural women to develop the educational content of communication skills and social health promotion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Development
  • Social Support
  • Communication skills
  • Factor analysis
امینی رارانی، م.، موسوی، م. ط. و رفیعی، ح. 1390. رابطه سرمایه اجتماعی با سلامت اجتماعی در ایران. فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، 11( 42): 203-228.
بدری، ع.، رمضان­نژاد، ی. و استحکام، ح. 1393. سنجش مؤلفه­های مؤثر بر سرمایه اجتماعی در سکونتگاه­های روستایی (مطالعه موردی: سکونتگاه­های روستایی دهستان اسالم). جغرافیا و پایداری محیط، 12: 13-26.
حاتمی، پ. 1389.بررسی عوامل مؤثر بر سلامت اجتماعی دانشجویان با تأکید بر شبکه­های اجتماعی، پایان­نامه­ کارشناسی ارشد. مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی.
حسینی، ف. 1387. بررسی میزان سلامت اجتماعی دانشجویان و عوامل مؤثر بر آن، پایان­نامه کارشناسی ارشد. مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی.
 خبرگزاری مهر . 1395. شناسه خبر: 3603409. قابل دستیابی در: http://www.mehrnews.com، آخرین دسترسی: 12 اردیبهشت 1395.
رفیعی، ح.، سمیعی، م.، امینی رارانی، م. و اکبریان، م. 1389. سلامت اجتماعی در ایران: از تعریف اجتماع­مدار تا شاخص شواهد­مدار. فصلنامه مسائل اجتماعی ایران، 2: 31-51.
زارع، ف. 1390. بررسی رابطه بین میزان سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار و نوع سرپرستی آن­ها. پایان نامه کارشناسی­ارشد مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی.
سام آرام، ع. ا. 1388. بررسی رابطه سلامت اجتماعی و امنیت اجتماعی با تأکید بر رهیافت پلیس جامعه­محور. فصلنامه علمی - پژوهشی انتظام اجتماعی،1(1): 9-29.
سجادی، ح. و صدرالسادات، س. ج. 1383. شاخص­های سلامت اجتماعی. مجله سیاسی-اقتصادی، 19(304): 244-253.
شربتیان، م. ح. 1393. ضرورت سلامت اجتماعی زنان در توسعه روستایی. اولین همایش ملی زن و توسعه پایدار روستایی. 23 مهر 1393، دانشگاه فردوسی مشهد، هسته پژوهشی مطالعات جغرافیایی روستاهای خراسان و انجمن علمی جغرافیا و برنامه ریزی توسعه روستایی ایران، مشهد.
شربتیان، م. ح. و طوافی، پ. 1394. تحلیل جامعه­شناختی ارزیابی ذهنی جوانان از شاخص­های سلامت اجتماعی (مطالعه موردی جوانان شهرستان قاین خراسان جنوبی). فصلنامه مطالعات جامعه­شناختی جوانان، 6 (18): 32-9.
شیری، م. 1390. بررسی میزان سلامت اجتماعی افراد کم­توان جسمی-حرکتی و عوامل مؤثر بر آن در شهر تهران. پایان­نامه­ کارشناسی ارشد دانشکده­ علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.
عبدالله­تبار، ه.، کلدی، ع.، محققی­کمال، ح.، ستاره­فروزان، ا. و صالحی، م. 1388. بررسی سلامت اجتماعی دانشجویان. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی،8 (30 و 31): 171-189.
فتحی، م.، عجم­نژاد، ر. و خاک­رنگین، م. 1391. عوامل مرتبط با سلامت اجتماعی معلمان شهر مراغه.  فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، 12 (47): 225-243.
فرزدی، ف.، احمدی، ب. و علی­محمدیان، م. 1390، چالش‌های سیاستگذاری و اجرایی سلامت زنان و راهکارهای ارتقای آن: یک رویکرد کیفی براساس دیدگاه صاحب­نظران، فصلنامه­ پایش، 11(1): 115-125 .
مرادی، گ. و زمانی، م. 1392. بررسی نقش هراس اجتماعی در انزوای اجتماعی زنان روستایی(موردمطالعه: روستای دالاهو). پژوهش­های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، 3(1): 95-115.
میرک­زاده، ع.ا.، علی­آبادی، و. و شمس، ع. 1389، واکاوی موانع مشارکت زنان در برنامه­های آموزشی و ترویجی، فصلنامه روستا و توسعه، 13(2): 147-165.
نیک­وزر، ط. 1388. بررسی سرمایه اجتماعی با میزان سلامت اجتماعی دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان. پایان نامه کارشناسی ارشد گروه علوم اجتماعی دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه کرمان.
ویسی، ه. و بادسار، م. 1384. بررسی عوامل مؤثر بر نقش اجتماعی زنان در فعالیت­های روستایی (مطالعه موردی: استان کردستان). فصلنامه روستا و توسعه، 8 (4): 19-42.
هزارجریبی، ج. و صفری­ شالی، ر. 1391. بررسی عوامل مؤثر بر سلامت اجتماعی جوان 18 تا 29 سالهشهر نقده.آناتومی رفاه اجتماعی، انتشارات جامعه و فرهنگ، تهران.
ﻫﺰارﺟﺮﻳﺒﻲ، ج. و ارفعی ﻋﻴﻦ­الدین، ر. 1390. اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ و ﺳﻼﻣﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ. ﻓﺼﻠﻨﺎمه ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ­رﻳﺰی رﻓﺎه و توسعه اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، 10: 39-63.
یحیی زاده، ح. و رمضانی، م. 1392. سلامت اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: زنان سرپرست خانوار شهر قروه). فصلنامه برنامه­ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 16: 68-102.
Bartlett, J. E., Kotrlik, J. W. and Higgins, C. C. 2001. Organizational research: Determining appropriate sample size in survey research, Information Technology, Learning, and Performance Journal, 19(1): 43- 50.
Braveman, P. and Gottlieb, L. 2014. The social determinants of health: It’s time to consider the causes of the causes. Public Health Reports, 129(2): 19-31.
Cene, C. W., Akers, A. Y., Lloyd, S. W., Albritton, T., Hammond, W. P. and Corbie-Smith, G. 2011. Understanding social capital and HIV risk in rural African American communities. Journal of General Internal Medicine, 26(7): 737-744.
Drentea., P, Clay, O.J, Roth, D.L. and Mittelman, M.S. 2006. Predictors of Important in Social Support, Social Sciences and Medicine, 63: 957-67.  
Hunter, B. D., Neiger, B.  and West, J. 2011. The importance of addressing social determinants of health at the local level: The case for social capital. Health and Social Care in the Community, 19(5): 522-530.
Kaur, A., Sherbinin, A., Toure, A. and Jensen, L. 2005. Economic Empowerment of Women, United Nations Population, New York 10017(UNPF).
Keyes, C. L. M. 1998. Social Well-being, Social Psychology Quarterly, (61): 121-141.
Larson, J.S. 1996. the World Organization Definition of Health Social versus Spiritual   Health, Social Indicator Research, 38.
Laurie, S. A. and Christine, L. 2015. Influences of social determinants of health on african americans living with HIV in the rural southeast: A qualitative meta-synthesis. Journal Of The Association Of Nurses In AIDS Care, 26(4): 340-356. Available in http://dx.doi .org/10.1016/j.jana.2015 .03.004.
Marmot, M. 2004. The Status Syndrome: How Social Standing Affects OurHealth and Longevity, New York: Owl Books, 319 pp.
McDonald, S., Chen, F. and Crowley, M. 2013. Social capital in the workplace and health disruptions: A cross-national investigation: A study of the United States, China and Taiwan. New York: Rutledge.
Prince-Paul, M .2012. Relationships among communicative acts, social well-being, and spiritual well-being on the quality of life at the end of life in patients with cancer enrolled in hospice, Journal of Palliative Medicine, 11(1): 20-25.
Song, Z. and Zhang, J. 2011. Research on the relationship between physical activity and social health of university students. Modern Preventive Medicine, 27(16): 16-46.