نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• هادی اعظمی ¹
• سید محمد حسین حسینی ²
• وحید صادقی ¹

¹ دانشگاه فردوسی مشهد

² دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

شهرستان ممسنی در گذرگاه تاریخ دستخوش تحولات سیاسی و اداری ژرفی بوده است. این تحولات در یک بستر ایلی و مبتنی بر شناسه-های فرهنگ عشیره‌ای به وقوع پیوسته است. از جمله سکونتگاه‌های ممسنی، گچگران است که محلِ زیست انسانِ گچگرانی به شمار می‌رود. کُنش‌گری سیاسی ساکنان این سکونتگاه نه تنها جدای از سایر سکونتگاه‌های ممسنی نیست، بلکه در یک بسترِ ایلی/عشیره‌ای شکل گرفته است. با این رهیافت این پرسش مطرح است که طایفه‌گرایی به عنوان یک پدیده تاریخی چه نقشی در مشارکت سیاسی و مدیریت محلی روستای گچگران از توابع بخش مرکزی شهرستان ممسنی دارد؟ به نظر می‌رسد فرهنگ طایفه‌ای به واسطه نهادینه‌سازی الگوی سنتی قومی/خویشاوندی و تشدید هیجانِ ساکنان‌ در مشارکت سیاسی و مدیریت محلی روستای گچگران نقش داشته است. روش تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی است. از جمله شاخص‌های فرهنگ طایفه‌ای به عنوان متغیر مستقل عبارتند از: عواطف محلی ـ طایفه‌ای، وفاداری مکانی ـ زیستگاهی، خویشاوندگرایی، خواست‌های محدود افراد و گروه‌ها و رقابت مکانی/زادگاهی. از جمله شاخص‌های مشارکت سیاسی در قامتِ متغیر وابسته عبارتند از: کارویژه نمایندگان، انتخابات مجلس شورای اسلامی، شورای حل اختلاف و شورای اسلامی روستا. در همین رابطه شاخص عملکرد دهیاری روستا در قامتِ متغیر وابسته دیگر برای مدیریت محلی در نظر گرفته شده است. داده‌ها به روش کتابخانه‌ای/ اسنادی (آمار و ارقام) و میدانی (مشاهده و مصاحبه) گردآوری شده‌اند. بروندادِ پژوهش نشان می‌دهد فرهنگ طایفه‌ای به واسطه تولید تمایلات قومی/خویشاوندی و تشدید هیجان و عواطف، نقش موثری در افزایش مشارکت سیاسی ساکنان روستا در هنگامه‌های سیاسی نظیر هماوردی‌های سیاسی در بستر تاریخ، انتخابات مجلس شورای اسلامی و شورای اسلامی روستا داشته است. از طرفی گزینش مدیران محلی در انجمن ده، خانه انصاف و سپاه دانش بعد از اصلاحات ارضی و دهیاری پس از انقلاب اسلامی بر بنیاد ملاحظات خویشاوندی/طایفه‌ای و نه بر پایه تخصص/شایسته-محوری بر ناکارآمدی مدیریت محلی در روستای گچگران دامن زده است.

کلیدواژه‌ها

• فرهنگ طایفه ای
• مشارکت سیاسی
• مدیریت محلی
• شهرستان ممسنی
• گَچگران

موضوعات

• جامعه شناسی روستایی

عنوان مقاله [English]

The Role of Tribal Culture in Political Participation and Local Governance (Case Study: Gachgaran Village of the Central District of Mamasani)

نویسندگان [English]

• Hadi Aazami ¹
• Seyed Mohamad Hossein Hosseini ²
• Vahid Sadeghi ¹

¹ University of Ferdosi

² University of Allameh Tabatabaei

چکیده [English]

Mamsani has undergone profound political and administrative changes at the crossroads of history. These developments have taken place in a primitive context and based on the identifiers of tribal culture. One of Mamsani's settlements is the Gachgaran village, which is considered to be the home of the Gachgaran people. The political activism of the residents of this settlement is not only separate from other Memsani settlements, but is formed in a tribal context. With this approach, the question is raised, what is the role of tribalism as a historical phenomenon in the political participation and local management of Gachgaran village in the central part of Mamsani? It seems that the tribal culture has played a role in the political participation and local management of Gachgaran village through the institutionalization of the traditional ethnic/kinship model and the intensification of the excitement of the residents. The research method is descriptive-analytical. Among the indicators of tribal culture as an independent variable are: local-tribal emotions, habitat loyalty, nepotism, limited demands of individuals and groups and hometown rivalry. Among the indicators of political participation as a dependent variable are: the special work of the representatives, the election of the Islamic Council, the Dispute Resolution Council and the Village Islamic Council. In this regard, the performance index of the village assistant is considered as another dependent variable for local management. The data were collected by library/documentary (statistics) and field (observation and interview) method. The output of the research shows that tribal culture, by producing ethnic/kinship tendencies and intensifying excitement and emotions, plays an effective role in increasing the political participation of village residents in political moments such as political gatherings in the context of history, the elections of the Islamic Council Parliament and The Village Islamic Council. On the other hand, the selection of local managers in Village Association, House of Justice and army of Science after the land reforms and village governor after the Islamic Revolution based on kinship/tribal considerations and not on the basis of expertise/merit-oriented has fueled the inefficiency of local management in Gachgaran village.

کلیدواژه‌ها [English]

• Tribal Culture
• Political Participation
• Local Management
• Mamsani
• Gachgaran