نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه زابل

2 استادیارگروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه زابل

چکیده

صنایع فرآوری بخش کشاورزی در نواحی روستایی می‌تواند سبب استفاده بهینه از محصولات، افزایش اشتغال و کاهش ضایعات کشاورزی گردد. با این وجود موفقیت صنایع فرآوری- بسته‌بندی در راستای توسعه اقتصادی مناطق روستایی، به انتخاب بهترین مکان جهت استقرار این صنایع وابسته است. بنابراین هدف پژوهش حاضر تعیین مکان بهینه صنایع فرآوری– بسته‌بندی زعفران در راستای توسعه اقتصادی روستاهای بخش جلگه رخ شهرستان تربت حیدریه می‌باشد. جامعه آماری پژوهش، بخش جلگه رخ شهرستان تربت حیدریه بوده که با استفاده از فرمول شارپ و تصحیح، 19 روستا به عنوان جامعه نمونه تعیین و انتخاب شد. سپس با استفاده فرمول کوکران، 356 خانوار به عنوان خانوارهای نمونه تعیین شد. سپس به منظور مکانیابی صنایع فرآوری – بسته بندی زعفران، مجموعه‌ای از شاخص‌های مکانیابی در ابعاد انسانی- طبیعی مورد توجه قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از تکنیک AHP و نرم‌افزار  SPSSاستفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که ارتباط مستقیم بین ایجاد صنایع فرآوری – بسته‌بندی زعفران و توسعه اقتصادی روستاهای بخش جلگه رخ وجود دارد؛ همچنین بر اساس یافته‌های پژوهش، بهترین مکان برای ایجاد صنایع فرآوری زعفران در این منطقه، به ترتیب روستاهای اسدآباد و سرهنگ می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Site Location of Processing Industries for Saffron Packing - Package with the Goal of Economic Development of Rural Fields in Torbat Heydarieh

نویسندگان [English]

  • mahdieh pourjafarabadi 1
  • atemeh pourebrahimi 1
  • hamid heydari mokarar 2
  • nima safarpour 1

1 M.Sc. Student of Geography and Rural Planning, Geography Department, University of Zabol

2 Assistant Professor, Geography and Rural Planning, Dept. of Geography, University of Zabol

چکیده [English]

Agricultural processing industries in rural areas could bring the benefits of efficiency of products, increased employment and reduced agricultural waste. However, the success of the packaging for processing industries in the developing rural economy depends on the choice of the best location for the establishment of related industries. The purpose of this study was to determine the optimal location of processing industries - depending on the direction of economic development in rural saffron packaging in the Torbat city. Information was collected in two ways from a library. The population of the study area was in the fields of Torbat city. 19 villages were selected as samples using Cochran formula, 356 households were defined as households in the sample. Then to locate the packaging processing industries for saffron use of index of localization of the human dimension was considered normal. The data collected for analysis was gathered by using questionnaires, and the AHP model and SPSS software package were used. In this regard, the results suggest that the correlation between processing industries - depending on the size of saffron and economic development in the rural fields is based on research. Thus, the best location for saffron processing industries in the region, the villages and Colonel Asad were identified considering the natural conditions and human factors (fertile soil, access roads, etc.).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Development
  • Index of Localization
  • Rural Areas
ازکیا، م. و غفاری، غ. 1390. جامعه­شناسی توسعه. نشر نی، تهران.
اصغری لفمجانی، ص. و بریمانی، ف. 1389. تعیین شدت ناپایداری زیست­محیطی سکونتگاه­های روستایی سیستان با استفاده از مدل ارزیابی چند معیاری. فصلنامه جغرافیا و توسعه، 19: 144-127.
اکبری، ز. 1390. امکان­سنجی صنایع کوچک در مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی رشت.
پوررمضان، ع. و اکبری، ز. 1393. اثرات ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی بر اقتصاد روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت. اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 4: 164- 145.
سجاسی قیداری، ح، رومیانی، ع و صانعی، س.1393 . ارزیابی و توضیح دهید که عملکرد صنایع روستایی در توسعه (مورد: صاعین قلعه منطقه در بهشهر شهرستان). مجله اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 3: 105-87.
 گزارش جهاد کشاورزی تربت حیدریه. 1393. قابل دستیابی در: http://koaj.ir/torbatheydarie، آخرین دسترسی: 5/10/1393.
محمدی، ح.، صبوحی­صابونی، م.، کیخا، ا. و فرج­زاده ز، 1390. تعیین مکان بهینه صنایع تبدیلی در استان فارس، مطالعه موردی صنایع تبدیلی گوجه­فرنگی. اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، 4: 409-400.
محمودی، م. 1389. توسعه از دیدگاه اندیشمندان مختلف. قابل دستیابی در: http://ertebateirani.persianblog.ir، آخرین دسترسی: 15/12/1393.
مطیعی لنگرودی، ش و نجفی­کانی، ع، 1390. توسعه روستایی و صنعتی (نظریه­ها، روش ها و استراتژی برای دانشگاه صنعتی). چاپ اول. انتشارات دانشگاه تهران، 61: 15-1.
نادری، م.، محمودیان، ح. و سعدی، ح، 1394. تأثیر صنایع تبدیلی کشاورزی بر وضعیت زندگی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان بهار). راهبردهای توسعه روستایی، 3: 59-33.
نوری، ه.، امینی، ع. و سلیمانی، ن، 1391. مکان­یابی بهینه صنایع تبدیلی و تکمیلی خرما در شهرستان کازرون. برنامه­ریزی فضایی، 3: 34-23.
Rodrigue, J. P. 2009.Sustainable Development. Dept. of Global Studies & Geography. Hofstra University.
 Mehta, G. S. 2012. Agro-Processing Industry in Uttar Pradesh. Planning Commission Government of India. New Delhi.
Malczewski, J. 1999. GIS and Multicriteria Decision Analysis. John Wiley and Sons INC. New York.