نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد دانشگاه فردوسی مشهد
2 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
3 دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
یکی از عوامل مهمی که باعث عدم تحقق اهداف توسعه کشاورزی و افزایش تولید و درآمد کشاورزان در کشورهای درحال‌توسعه می‌شود، نارسایی سیستم بازاریابی محصولات کشاورزی است. بر این اساس مطالعه حاضر به شناسایی و اولویتبندی راهبردهای مطلوب بازاریابی گیاهان دارویی از دیدگاه کشاورزان می‌پردازد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و مطالعه در سال 1398 در شهرستان چناران انجام شدهاست. واحد تحلیل کشاورزان تولیدکننده گیاهان دارویی و خبرگان روستایی بودهاست. در این مطالعه از دو ابزار برنامهریزی و مدیریت استراتژیک یعنی SWOT و QSPM استفاده شد. براساس مطالعات میدانی و اسنادی، 14 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیت و 24 نقطه ضعف و تهدید به عنوان محدودیت و تنگنای پیشروی بازاریابی گیاهان دارویی شناسایی گردید. با توجه به امتیاز نهایی در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی 12/2و در ماتریس ارزیابی عوامل خارجی 725/1 ، استراتژیهای «تدافعی» (حداقل-حداقل) مطلوب تشخیص دادهشد. ماتریس برنامهریزی استراتژیک کمی در بین 11 راهبرد تدافعی شناساییشده، راهبرد «اصلاح نظام بازاریابی گیاهان دارویی در کشور» از طریق شناسایی بازارهای هدف بهمنظور حضور مؤثر در تجارت بینالمللی گیاهان دارویی، تعیین کد قابل ردیابی برروی محمولههای صادراتی گیاهان دارویی کشور، ایجاد شرکتهای تخصصی صادرات گیاهان دارویی تعیین درجات و استانداردها به عنوان راهبرد کانونی در اولویت قرارگرفت. بدیهی است اتخاذ سیاست‌ها و راهبردهای مناسب و مبتنی بر شناخت واقع‌گرایانه از وضعیت موجود، میتواند ضمن استفاده بهینه از منابع موجود (آب و خاک) و تأمین نیاز داخلی به افزایش سهم ایران در تجارت جهانی گیاهان دارویی منجرگردد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Strategic planning of marketing of medicinal plants in rural areas (Case study: Chenaran county)
نویسندگان [English]
- Zari Afshar 1
- Maryam Ghasemi 2
- khadijeh bozarjomehri 3
1 Master of Science in Geography and Rural Planning, Ferdowsi University of Mashhad
2 Assistant Prof. of Geography and Rural Planning, Ferdowsi University of Mashhad
3 Associate Professor of Geography and Rural Planning, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]
One of the important factors that fail to achieve the goals of agricultural development and increase production and income of farmers in developing countries is the inadequacy of the marketing system of agricultural products. The research method is descriptive-analytical and the type of research is applied. The farmers' analysis unit has been producing medicinal plants and rural experts. In this study, two strategic planning and management tools, namely SWOT and QSPM, were used. Based on field and documentary studies, 14 strengths and opportunities were identified as advantages and 24 weaknesses and threats as limitations and bottlenecks in the marketing of medicinal plants. According to the final score in the internal factors evaluation matrix IFE = 2.12 and in the external factors evaluation matrix EFE = 1.725, "defensive" (minimum-minimum) strategies were found to be desirable. Also, with the help of Quantitative Strategic Planning Matrix (QSPM), 11 defensive strategies were prioritized. In the meantime, the strategy of "reforming the marketing system of medicinal plants in the country" by identifying target markets for effective presence in the international trade of medicinal plants, determining a traceable code on the export shipments of medicinal plants, establishing specialized companies for exporting medicinal plants And standards and the like, with a score of 3.758, were prioritized as the focal strategy. Obviously, in this regard, adopting appropriate policies and strategies based on realistic knowledge of the current situation, can lead to an increase in the share of medicinal plants in global markets while making optimal use of available resources (water and soil) and meeting domestic needs.
کلیدواژه‌ها [English]
- Marketing
- Medicinal Plants
- SWOT-QSPM
- Chenaran County
- Rural Farmers
)