نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

3 استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

مقوله اقتصاد روستایی غیر زراعی اکنون به‌شدت مورد توجه کشورهای توسعه ‌یافته برای استفاده از تمامی ظرفیت‌های اقتصادی نواحی روستایی قرارگرفته است. در این راستا گردشگری روستایی که جزئی از صنعت گردشگری به‌حساب می‌آید می‌تواند با شناسایی پتانسیل‌ها و برنامه‌ریزی اصولی و مناسب، نقش مؤثری در توسعه مناطق روستایی و در نتیجه توسعه ملی و تنوع بخشی به اقتصاد ملی برعهده داشته باشد. در این مطالعه ضمن شناسایی پتانسیل‌های گردشگری روستایی، ارزیابی و سطح‌بندی روستاهای دارای جاذبه گردشگری مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به متفاوت بودن جاذبه‌ها در مناطق روستایی کشور و همچنین به‌منظور اجتناب از کلی‌نگری و به‌منظور دستیابی به نتایج دقیق و کاربردی، روستاهای دارای جاذبه گردشگری استان آذربایجان‌شرقی به‌عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب گردید. در این مطالعه از تحلیل سلسله مراتبی چند معیاره برای اولویت‌بندی نواحی روستایی از بعد گردشگری روستایی استفاده شده‌است. این تکنیک بر اساس مقایسه زوجی بنا نهاده شده و امکان بررسی گزینه‌های مختلف را به مدیران و برنامه‌ریزان می‌دهد. جامعه آماری تحقیق، متخصصانی بودند که در زمینه گردشگری روستایی دانش و تجربه کافی داشتند. نتایج نشان ‌داد که روستاهای مورد مطالعه از لحاظ اولویت توسعه در سه سطح قرار دارند که این سطوح می‌توانند مبنایی برای برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری مدیران بخش گردشگری استان آذربایجان‌شرقی باشند. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analytic Hierarchy Process, Tourism Attractions, Rural Tourism, East Azarbaijan

نویسندگان [English]

  • fatemeh kazemiyeh 1
  • hasan sadighi 2
  • Mohammad Chizari 3

1 Ph.D. Department of Agricultural Extension and Education, University of Tarbiat Modares.

2 Associate Professor Department of Agricultural Extension and Education, University of Tarbiat Modares

3 Professor Department of Agricultural Extension and Education, University of Tarbiat Modares.

چکیده [English]

   Rural non-farm economy is seriously considered for using the full capacity of rural economy in developing countries. Rural tourism is a part of the tourism industry; it can play an important role in rural development, diversification of the national economy and national development through the potential identification. The main purpose of this study was investigation and evaluation of rural tourism attractions. In order to prevent from generalization as well as to achieve exact and applicable results, villages with tourist attractions in East Azarbaijan has been chosen as the area of study. The Analytic Hierarchy Process is used to prioritize the rural areas. This technique is based on a comparison of test and reviews the various options to managers and planners. The population of the study was experts who have knowledge and experience in the field of rural tourism. The findings of this study indicated that studied villages are three levels of development priorities, the levels can be considered as a basis for planning and decision-making of managers in East Azarbaijan Province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Analytic Hierarchy Process
  • tourism attractions
  • Rural tourism
  • East Azarbaijan
بدری، ع. و یاری حصار، ا. 1392. انتخاب مناطق نمونه گردشگری با استفاده از روش AHP نمونه موردی: استان کهگیلویه و بویراحمد. تحقیقات جغرافیایی، 24 (95): 84-55.
ﺧﻄﯿﺒﯽ، م. ر.، ﻓﺨﯿﻢ­ زاده، ح. و ﺑﻮزرﺟﻤﻬﺮی، خ. 1391. اﻣﮑﺎن­ﺳﻨﺠﯽ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﮐﺸﺎورزی در اﺳﺘﺎن ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ. ﻫﻤﺎﯾﺶ ﮐﺸﻮری ﮐﺸﺎورزی. ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻠﯽ ﺑﺎ ﻣﺤﻮرﯾﺖ آﻣﺎﯾﺶ ﺳﺮزﻣﯿﻦ، اسفند، قم.
خلیل­پور، س. ع. 1380. اولویت­بندی شاخص­های تأثیرگذار فرهنگی- اجتماعی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از مدل AHP. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
رحیمی، د. و رنجبر‌دستنانی، م. 1391. ارزیابی و اولویت‌بندی جاذبه‌های اکوتوریسم (روستاهای هدف گردشگری استان چهار محال و بختیاری). مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای، 4 (14): 150-131.
رضوانی، ع. ا .1380. روابط متقابل شهر و روستا با تأکید بر ایران. انتشارات دانشگاه پیام نور.
رضوانی، م. ر. 1390. توسعه گردشگری روستایی با رویکرد گردشگری پایدار. چاپ دوم انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
 شمس­الدینی، ع. 1389. گردشگری روستایی، راهکاری سازنده برای توسعه روستایی نمونه موردی: روستای فهلیان. مجله مسکن و محیط روستا، 131: 107-95.
 عبداللهی، ه.، متین­خواه، ح.، بشری، ح. و حسینی، م. 1391. تعیین اولویت­های گردشگری در منطقه گاوخونی با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی. نشریه محیط زیست طبیعی، 65 (1): 110-95.
قدسی­پور، س. ح. 1385. مباحثی در تصمیم­گیری چند معیاره. انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران.
Byrd, E., Bosley, H. and Dronberger, M. 2009. Comparisons of stakeholder perceptions of tourism impacts in rural eastern North Carolina. Journal of Tourism Management, 30 (1): 693-703.
Deng, J., Kin, B. and Bauer, T. 2002. Evaluation natural attractions for tourism. Annals of Tourism Research, 29 (2): 422-438.
Holland, G., Burian, M. and Dixey, L. 2003. Tourism in poor rural areas, diversifying the product and expanding the benefits in rural Uganda and the Czech Republic. PPT working paper, 12.
Kumari, S., Behera, M. D. and Tewari, H. R. 2010. Identification of potential ecotourism sites in West District, Sikkim using geospatial tools. Journal of Tropical Ecology, 51 (1): 75-85.
Qiao, L. 2008. A model for suitability evaluation of tourism development for the suburban mining wasteland and its empirical research. Journal of Ecological Economy, 4: 338- 345.
Sharpley, R. 2002. Rural tourism and the challenge of tourism diversification: the case of Cyprus. Journal of Tourism Management, 23: 233-244.
Thabet, A. 2007. An approach to a strategy for improving Libyas tourism industry. International Tourism Biennial, 3-13.
Yolanda, M. L. 2004. Community impacts of coastal tourism in the Dominican Republic. University of Rhode Island, 358.