نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی ، دانشگاه خوارزمی ، تهران، ایران

3 دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی(ره)، شهر ری، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه مدیریت نوین روستایی (عملکرد شورا‌ها و دهیاران)، در تحولات اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه‌های روستایی کهریزک است. روش تحقیق تحلیلی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی و میدانی است. جامعه آماری تحقیق، ساکنان روستا-های بخش کهریزک که جمعیت بالا دارند و از شورا و دهیار برخوردار هستند، می‌باشد. کل جمعیت افراد خانوار در روستا‌های مورد مطالعه (5913) نفر است. لذا بر اساس فرمول کوکران تعداد 360 خانوار به عنوان جامعه نمونه انتخاب شد. همچنین تعداد 20 نفر متخصص بر اساس نمونه‌گیری هدفمند انتخاب گردید. نتایج بررسی مقادیر ضریب همبستگی اسپیرمن و وجود همبستگی ضعیف، گویای این واقعیت می‌باشد،که بین عملکرد شورا‌ها و دهیاران و تحولات اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه‌های روستایی کهریزک رابطه مثبت و معنی‌داری وجود ندارد. در ادامه نیز، نتایج رتبه‌بندی فازی ممدانی جهت تحلیل فضایی تحولات اقتصادی و اجتماعی در مناطق روستایی کهریزک با تأکید بر عملکرد شورا‌ها و دهیاران نشان داد، به ترتیب روستا‌های (گل حصار، قمصر، ده نو، درسون آباد، قلعه نوچمن زمین)، تحولات اقتصادی و اجتماعی متوسط رو به پایین را با تأکید بر مدیریت نوین روستایی را به خود اختصاص داده‌اند، همچنین روستا‌های (اسماعیل‌آباد، سلمان آباد، قیصرآباد، کبیرآباد، جهان‌آباد، تورقوزآباد، خیرآباد، عظیم‌آباد)، سطح بسیار کم تحولات اقتصادی و اجتماعی را نشان می‌دهند. در این راستا پیشنهاد می‌شود برای اولین گام، افزایش میزان رضایتمندی روستایی از عملکرد نهاد‌های مربوطه از طریق افزایش هماهنگی و همکاری میان روستاییان و دست‌اندرکاران نهاد‌های مربوطه از طریق مشورت و مشارکت دادن روستاییان در انجام طرح‌های مختلف توسعه روستایی مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The position of modern rural management in economic and social developments in rural areas (Case study: Kahrizak district)

نویسندگان [English]

  • Siavash Ataei 1
  • Hassan Hassan Afrakhteh, 2
  • Hossein Tavakoli Kojani 3

1 M.A of Geography and Rural Planning, Kharazmi University, Tehran, Iran

2 Professor of Geography and Rural Development, Kharazmi University, Tehran. Iran

3 PhD. Geography & Rural Planning, Yadgar Imam Branch, Islamic Azad University, Shahr Rey, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study is to investigate the position of modern rural management (performance of councils and villagers) in the economic and social developments of Kahrizak rural settlements. The analytical research method is based on library, documentary and field studies. The statistical population of the study is the residents of Kahrizak district villages who have a high population and have a council and a village council. The total population of households in the studied villages is (5913) people. Therefore, based on the Cochran's formula, 360 families were selected as the sample population. Also, 20 specialists were selected based on purposive sampling. The results of the Spearman correlation coefficient and the existence of weak correlation indicate the fact that there is no positive and significant relationship between the performance of councils and villages and the economic and social developments of Kahrizak rural settlements. Furthermore, the results of Mamdani fuzzy ranking for spatial analysis of economic and social developments in rural areas of Kahrizak with emphasis on the performance of councils and villagers showed, respectively, villages (Gol Hesar, Ghamsar, Dehno, Darsonabad, Nouchman Zamin Castle) has been characterized by moderate downward economic and social developments with emphasis on modern rural management, as well as villages (Ismailabad, Salmanabad, Qaisarabad, Kabirabad, Jahanabad, Torquzabad, Khairabad, Azimabad) shows a very low level of economic and social developments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • New Rural Management
  • Economic and Social Developments
  • Rural Areas
  • Kahrizak
افتخاری، ع. ر. 1389. مدیریت توسعه روستایی (بنیان­های نظری)، چاپ اول. تهران، انتشارات سمت.
استعلاجی، ع. 1391. بررسی الگوی مدیریت روستایی ایران با تأکید بر مدیریت محلی و مشارکتی دهیار­ها، فصلنامه جغرافیا، دوره جدید، 10(32)، 239ـ258.
ایمانی، ب. محمدی، ع و نادری، م. 1398. اریابی مدیریت نوین روستایی مبتنی بر دیدگاه توسعه پایدار (مورد مطالعه: روستاهای بخش مرکزی شهرستان سمیرم). مهندسی جغرافیای سرزمین، 3(5)، 67ـ80. 
برقی، ح. و محمودصالحی، س.، 1395. نقش مدیریت نوین روستایی در توسعه پایدار روستایی. مجله راهبرد توسعه. 45: 205-239.
پورطاهری، م. همدمی مقدم، ی و رکن­الدین افتخاری، ع. 1389. ارزیابی عملکرد شورا­های اسلامی در توسعه روستایی نمونه موردی: دهستان آالاداغ بجنورد. مدرس علوم انسانی(برنامه­ریزی و مایش فضا)، 14(68): 23ـ38.
رضوانی، م. ر، بدری، س. ع، ترابی، ذ و هاجری، ب. 1396. شناسایی راهکارهای توسعه روستایی با استفاده از چارچوب مشارکتی SOAR-  مورد: روستای میغان، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 5(18): 27ـ43.
رضوانی، م. ر. 1390. مقدمه­ای بر برنامه­ریزی توسعه روستایی در ایران، چاپ اول، نشر قومس، تهران.
حسینی‌ابری، ح. 1383. مدخلی بر جغرافیای روستایی ایران. چاپ دوم، انتشارات دانشگاه اصفهان.
سعیدی، ع. 1377. مبانی جغرافیای روستایی، انتشارات سمت.
سالنامه آمارى استان تهران 1395، ص ۱۱؛ شناسنامه آبادى هاى کشور، شهرستان رى، سرشمارى عمومى نفوس و مسکن 1395.
صیدایی، ا.، جمینی، د.، جمشیدی، ع.، جمشیدی، م. 1393. بررسی و تحلیل عملکرد مدیران نوین روستایی در توسعه روستایی (مطالعه موردی: منطقه اورامانات استان کرمانشاه)، فصلنامه برنامه­ریزی فضایی، 4(4): 1-24.
عزمی.، آ. و الماسی، ه. 1393. تحلیل عوامل اثرگذار بر تقویت نقش اقتصادی شورا­ها در سکونتگاه­های روستایی مورد: روستا­های شهرستان هرسین)، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال سوم. 2(8): 71-86 .
عنابستانی، ع.، پورجمالی‌جعفرآباد، ا. 1391. برآورد میزان تأثیر پذیری توسعه درونزای روستا­ها از مدیریت روستایی (مطالعه موردی: دهستان اترک- شهرستان مانه و سلمقان)، جغرافیا فصلنامه علمی و پژوهشی انجمن جغرافیای ایران،10(35): 169-147.
عنابستانی، ع.، حاتمی­نژاد، ح. 1391. مدیریت نوین روستایی و نقش آن در تحول مساکن با توجه بر عملکرد دهیاران (مطالعه موردی: دهستان میش خاص-شهرستان ایلام)، جغرافیا و برنامه­ریزی منطقه­ای. 2(2):121-140.
قدیری‌معصوم، م.، ریاحی، و.، 1383. بررسی محورها و چالش­های مدیریت روستایی در ایران، فصلنامه پژوهش­های جغرافیایی، دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا، 5: 18-1.
مودودی، م.، بوزجمهری، خ.، شایان، ح.، ضیایی، م. 1394. نقش گردشگری در تحولات اقتصادی و اجتماعی روستا­های هدف استان گلستان. مجله جغرافیا و توسعه ناحیه­ای، 2(25) :1-28.
مولائی‌هشتجین، ن.، آمار، ت.، حاج علیزاده، ا. 1393. چالش­های مدیریت روستایی از دیدگاه شورا­های اسلامی در ماندگاری جمعیت در روستا­های ناحیه مرکزی اردبیل، جغرافیا فصلنامه علمی پژوهشی و بین المللی انجمن جغرافیای ایران،  دوره جدید، 12(40).
مولائی‌هشجین، ن.، آمارحاجی‌شیرکیا، ت.، باقری، ع. 1396. نقش مدیریت محلی در توسعه اقتصادی نواحی روستایی شهرستان بهشهر. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 46 (22): 165-176.
مهدوی، د.، کریمی پور، ز. 1391. تدوین الگوی مطلوب مدیریت نوین توسعه روستایی ایران. گاهنامه پژوهشی دانشگاه پیام­نور استان چهارمحال و بختیاری، شماره ششم.
یاسوری، م.، جوان، ف.1394. تحلیل محدودیت­های تنوع­بخشی اقتصاد روستایی-مورد: دهستان اشکور علیا، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، شماره 98 :81-91.
Bruckmer, C. & Hilary, T .2009. Rural Sustainable Development in the Knowledge Society, Ashgate.
Coleman, J. 2009. Social in the creation of human capital. American journal of Sociology, 94:95-120.
Chilima, G., Nkhoma, B., Charul, G., & Mulwafu, W. 2002. Community based management approach in the management of water resource by different organization in the lake Chilwa Basin Malawi. University and government report. University of Malawi.
Gibson, K., A. Cahill and D. Mckay .2010. Rethinking the Dynamics of Ruraltransformation: Performing Different Development Pathways in A Philippine Municipality, Journal of Transactions of the Institute Of British Geographers, 35 (2): 237- 255.
Moseley, M. J. 2003. Rural development: Principles and practice. Published SAGE. P. 227.
Mackinnon, D .2002. Rural Governance and Local Involvement: Assessing StateCommunity Relations in the Scottish Highlands. Journal of Rural Studies. Vol. 18. Issue 3, Pp. 307–32.
Opare, S. 2007. Strengthening community-based organizations for the challenges of rural development. Community Development Journal, 42 (2), 251- 264. Oxford University Press. doi:10.1093/cdj/bsl002.
Prof. T.P. 2004. Ict and E-Governance for Rural Development Center for Electronic Governance, Indian Institute of Management, Ahmedabad.p134.
Ramanaidu, S.K .2011. Uncovering the Relationship between Transformational Leadership, Organizational Culture, Affective Commitment and Employee Performance: The Case of a Malaysian Educational Institution. Doctoral Dissertation, University Of Newcastle. Faculty of Business and Law, Newcastle Business School.
Wang Wenchang.2008.rural management, The Way Out for Tibetan Rural Areas, China tibetology Number (1): 1-94.