نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ابراهیم قائد ¹
• محمد طاهر احمدی شادمهری ²
• حبیب شیرافکن لمسو ³
• هانیه حسین زاده ⁴

¹ دانشجوی دکتری اقتصاد پولی - بین الملل، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

² دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³ دانشجوی دکتری اقتصاد اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران

⁴ دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد توسعه و برنامه‌ریزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

مناطق روستایی ایران به عنوان مهترین قطب تولید محصولات کشاورزی شناخته شده است. با توجه به اینکه توزیع درآمد بر میزان فقر و رفاه اقتصادی روستائیان اثرگذار است، آگاهی از عوامل مؤثر بر چگونگی توزیع درآمد در مناطق روستایی کشور، برای تدوین سیاست‌های فقرزدایی، ضروری خواهد بود. شناسایی این عوامل، راه را برای اقدامات مناسب در وهله‌ی اول به منظور بهبود الگوی توزیع درآمد روستایی و در وهله‌ی دوم برای کاهش فقر روستایی در ایران فراهم خواهد ساخت. هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر آزادسازی تجاری و کیفیت نیروی انسانی بر ضریب جینی در مناطق روستایی ایران برای دوره‌ی زمانی۱۳۹9-۱۳۵۰ می‌باشد. برای تحلیل موضوع از مدل خود رگرسیون برداری (VAR)، روش یوهانسن - جوسیلیوس، روش انگل - گرنجر و روش تصحیح خطا استفاده شده است. یافته‌های تحقیق بر اساس ضریب جمله تصحیح خطا، نشان داد که در هر دوره، 61/0درصد از عدم تعادل کوتاه‌مدت برای رسیدن به تعادل بلندمدت تعدیل می‌شود و می‌توان بیان داشت که در بلندمدت یک درصد افزایش در متغیرهای کیفیت نیروی انسانی (نرخ باسوادی کشاورزان) و درآمد نسبی کشاورزی به ترتیب باعث کاهش 78/2 و03/2 درصد در نابرابری توزیع درآمد می‌شود، و یک درصد افزایش در متغیرهای رشد اقتصادی بخش کشاورزی،مخارج پرداختی عمرانی دولت به کشاورزی، شاخص درجه باز بودن تجاری و نسبت سرمایه‌گذاری کشاورزی به ترتیب باعث افزایش 68/، 51/0، 85/2 و 18/1درصد در نابرابری توزیع درآمد می‌شوند و از بین انواع متغیرهای نامبرده، اثر شاخص درجه باز بودن تجاری بر نابرابری توزیع درآمد، در مقایسه با سایر متغیرها بیشتر است.

کلیدواژه‌ها

• ضریب جینی
• آزادسازی تجاری
• نیروی انسانی
• مناطق روستایی
• ایران

موضوعات

• توسعه روستایی

عنوان مقاله [English]

Investigating the Effect of Commercial Liberalization and the Quality of Human Resources on the Gini Coefficient in Rural Areas of Iran

نویسندگان [English]

• Ebrahim ghaed ¹
• Mohammadtaher Ahmadi Shadmehri ²
• Habib Shirafkan lamso ³
• Haniye Hossainzadeh ⁴

¹ PhD student in Monetary Economics - International, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

² Associate Professor Department of Economics, Faculty of Economics & Administrative Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

³ PhD student in Islamic Economics, Islamic Azad University, North Tehran Branch, Tehran, Iran.

⁴ M.A. Student in Development and Planning Economics, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

چکیده [English]

The rural areas of Iran are known as the most important hubs for the production of agricultural products. Considering that income distribution has an effect on the level of poverty and economic well-being of rural people, knowing the factors affecting how income is distributed in the rural areas of the country will be necessary to develop poverty alleviation policies. Identifying these factors will pave the way for appropriate measures in the first place to improve the pattern of rural income distribution and in the second place to reduce rural poverty in Iran. The purpose of this research is to investigate the effect of trade liberalization and the quality of human resources on the Gini coefficient in rural areas of Iran for the period of 1971-2020. For this analysis, Vector Autoregressive Model, Johansson-Juselius method Engel-Granger method and Vector Error Correction Model are used. The findings of the research based on The coefficient of the error correction method indicates that about 0.61 of the short-term imbalance is adjusted in each period to achieve the long-term equilibrium, and it can be said that in the long-term, a one percent increase in the variables. The quality of human resources (literacy rate of farmers) and the relative income of agriculture causes a decrease of 2.78 and 2.03 percent in the inequality of income distribution, respectively, and a one percent increase in the economic growth variables of the agricultural sector, the government's construction expenditures for agriculture, the index The degree of commercial openness and the ratio of agricultural investment cause an increase of 68%, 0.51%, 2.85% and 1.18% respectively in the inequality of income distribution, and among the types of variables mentioned, the effect of the index of the degree of commercial openness on the inequality of distribution income is more compared to other variables.

کلیدواژه‌ها [English]

• Gini coefficient
• Trade liberalization
• Human Resources
• Rural Areas
• Iran