اقتصاد کشاورزی
علیرضا کرباسی؛ سید مهدی حسینی؛ امیر دادرس مقدم؛ حمیده حمیده پور
چکیده
زعفران یکی ازمحصولات استراتژیک بخش کشاورزی در استان خراسان جنوبی است که جایگاه ویژه‌ای در صادرات غیر نفتی کشور دارد اما متاسفانه پراکندگی اراضی زعفران در مناطق روستایی و وجود واحدهای خرده مالکی در روستاها میزان سود، بهره‌وری و بازدهی تولید زعفران‌کاران مناطق روستایی را کاهش داده به طوری که در سالهای اخیر بسیاری زعفران‌کاران ...
بیشتر
زعفران یکی ازمحصولات استراتژیک بخش کشاورزی در استان خراسان جنوبی است که جایگاه ویژه‌ای در صادرات غیر نفتی کشور دارد اما متاسفانه پراکندگی اراضی زعفران در مناطق روستایی و وجود واحدهای خرده مالکی در روستاها میزان سود، بهره‌وری و بازدهی تولید زعفران‌کاران مناطق روستایی را کاهش داده به طوری که در سالهای اخیر بسیاری زعفران‌کاران اراضی زعفران را به تدریج به کشت سایر محصولات اختصاص داده‌اند. استراتژی یکپارچه‌سازی اراضی دارای اهمیت فراوان از لحاظ اقتصادی و کشاورزی می‌باشد. این راهبرد می‌تواند استفاده بهینه از نهاده‌های تولید را موجب شود. هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر یکپارچه‌سازی اراضی توسط زعفران‌کاران قاینات در مناطق روستایی استان خراسان جنوبی می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی در سال 1400 از 12850 بهره بردار در منطقه قاینات 120 زعفران‌کار( با سطح معنی داری 1درصد) انتخاب شده است. در پرسشنامه تکمیل شده، اراضی از لحاظ اندازه به سه سطح مزارع کوچک، متوسط و بزرگ مقیاس تقسیم‌بندی شد. نتایج نشان داد که اثرات نهایی متغیرهای تعداد افراد خانوار، فناوری و ابزار جدید، دانش روش‌های نوین تولید، وجود ریسک و مخاطره در تولید و عملکرد بر یکپارچه‌سازی اراضی زعفران‌کاران در دو سطح اراضی متوسط و بزرگ موثر بوده است. در اراضی سطح 2 با مقیاس متوسط (بین 3 تا 5 هکتار) متغیرهای عملکرد، فناوری و ابزار جدید و دانش روش‌های نوین تولید زعفران بر استفاده از اراضی متوسط مقیاس به ترتیب دارای تاثیر منفی، منفی و مثبت معنادار بوده است و همچنین در اراضی سطح 3 (بزرگ مقیاس)، تاثیر دو متغیر تعداد افراد خانوار و وجود ریسک و مخاطره در تولید زعفران بر یکپارچه‌سازی اراضی روستایی و استفاده از اراضی بزرگ مقیاس منفی و معنادار بوده و سه متغیر عملکرد زعفران در هکتار، فناوری و ابزار جدید و دانش روش‌های نوین تولید زعفران به ترتیب با اندازه 003/0، 16/0 و 06/0 اثر مثبت و معناداری بر یکپارچه‌سازی اراضی روستایی و یا استفاده از اراضی بزرگ مقیاس می‌گذارد. بنابراین با افزایش عملکرد زعفران در هکتار، فناوری و ابزار جدید و دانش روش‌های نوین تولید شرایط برای یکپارچه‌سازی اراضی روستایی و استفاده از اراضی بزرگ مقیاس بهتر فراهم می‌گردد.
ترویج و آموزش کشاورزی
مریم تاجری مقدم؛ سودابه پورعلیمردان؛ حسین راحلی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان تمایل کشاورزان نسبت به مشارکت در طرح یکپارچه‌سازی اراضی در سال 1394 در شهرستان ارزوئیه انجام شده است. جامعه آماری مورد نظر شامل کشاورزان بخش مرکزی شهرستان ارزوئیه (1200=N) بودند که از این میان تعداد 105 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان تمایل کشاورزان نسبت به مشارکت در طرح یکپارچه‌سازی اراضی در سال 1394 در شهرستان ارزوئیه انجام شده است. جامعه آماری مورد نظر شامل کشاورزان بخش مرکزی شهرستان ارزوئیه (1200=N) بودند که از این میان تعداد 105 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته بود که روایی آن توسط گروهی از متخصصان و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (84/0- 80/0) تأیید شد. تجزیه و تحلیل دادهها به وسیله نرمافزار SPSS انجام شد. یافتههای حاصل از پژوهش نشان داد که 54 درصد کشاورزان به میزان زیادی تمایل داشتند در طرح یکپارچه‌سازی اراضی شرکت کنند. میزان تمایل 6/27 درصد از آن‌ها نیز در سطح متوسط و 2/17 درصد از آن‌ها در سطح کم طبقهبندی گردید. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام نشان داد که متغیرهای میزان آگاهی از طرح یکپارچه‌سازی اراضی، تحصیلات و تعداد قطعات زمین زراعی قادر به تبیین 60 درصد از تغییرات متغیر تمایل کشاورزان به مشارکت در طرح یکپارچه‌سازی اراضی بودند.
جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
علی شمس؛ جواد احدزاده؛ علیرضا عباسی؛ زهرا هوشمندان مقدم فرد
چکیده
دستیابی به توسعه کشاورزی نیازمند طراحی و اجرای برنامه‌ها و استراتژی‌های صحیحی است که گام اول تدوین برنامه‌ها نیز شناسایی وضعیت موجود از بعد توانمندی‌ها و مشکلات می‌باشد. پراکندگی و قطعه‌قطعه بودن اراضی کشاورزی یکی از مهم‌ترین این مشکلات می‌باشد. تحقیق توصیفی- همبستگی حاضر باهدف بررسی نگرش گندم کاران شهرستان هشترود در خصوص یکپارچه‌سازی ...
بیشتر
دستیابی به توسعه کشاورزی نیازمند طراحی و اجرای برنامه‌ها و استراتژی‌های صحیحی است که گام اول تدوین برنامه‌ها نیز شناسایی وضعیت موجود از بعد توانمندی‌ها و مشکلات می‌باشد. پراکندگی و قطعه‌قطعه بودن اراضی کشاورزی یکی از مهم‌ترین این مشکلات می‌باشد. تحقیق توصیفی- همبستگی حاضر باهدف بررسی نگرش گندم کاران شهرستان هشترود در خصوص یکپارچه‌سازی و راهکارهای متناسب برای یکپارچه‌سازی از دیدگاه آن‌ها در سال 1392 صورت گرفت. اعتبار و روایی ابزار تحقیق (پرسشنامه) با استفاده از نظرات اساتید و کارشناسان مرتبط تأیید و پایایی آن نیز از طریق مطالعه مقدماتی و محاسبه آلفای کرونباخ برابر با 85/0 و 80/0 برای بخش نگرش و راهکارها به‌دقت آمد. جامعه آماری را کلیه گندم کاران نواحی روستایی شهرستان هشترود در استان آذربایجان شرقی تشکیل می‌دادند که 186 گندم‌کار به‌عنوان نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای تصادفی از 15 روستای این شهرستان انتخاب و موردمطالعه واقع شدند. نتایج نشان‌داد که اکثریت گندم کاران (7/67 درصد) نسبت به یکپارچه‌سازی نگرش نامساعدی دارند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین سابقه کشاورزی با نگرش گندمکاران رابطه مثبت و معنی‌دار ولی بین تعداد قطعات کل با نگرش رابطه منفی و معنی‌داری وجود دارد. نتایج تحلیل عاملی نیز نشان‌داد که چهار عامل اقدامات بازدارنده، اقدامات مشاعی-تعاونی، اقدامات حمایتی- تسهیلاتی و اقدامات انگیزشی- ترویجی 9/59 درصد از واریانس کل مربوط به راهکارهای یکپارچه‌سازی را تبیین کردند.
