ترویج و آموزش کشاورزی
جواد قاسمی؛ حسن علی پور؛ ندا علیزاده
چکیده
ارتباط بین تحقیقات و ترویج، همواره به‌عنوان یکی از موضوعات مهم و چالش‌برانگیز در نظام‌های نوآوری کشاورزی به‌شمار می‌رود. با اجرای طرح نظام نوین ترویج کشاورزی، ارتباط بین این دو بخش به‌عنوان یک مؤلفه مهم مورد توجه قرار گرفت. هدف کلی تحقیق پیمایشی حاضر که در سال‌های 1400 تا 1401 انجام شد، تحلیل سازوکارهای ارتباط اثربخش بین تحقیقات ...
بیشتر
ارتباط بین تحقیقات و ترویج، همواره به‌عنوان یکی از موضوعات مهم و چالش‌برانگیز در نظام‌های نوآوری کشاورزی به‌شمار می‌رود. با اجرای طرح نظام نوین ترویج کشاورزی، ارتباط بین این دو بخش به‌عنوان یک مؤلفه مهم مورد توجه قرار گرفت. هدف کلی تحقیق پیمایشی حاضر که در سال‌های 1400 تا 1401 انجام شد، تحلیل سازوکارهای ارتباط اثربخش بین تحقیقات و ترویج در نظام نوین ترویج کشاورزی بود. جامعه آماری پژوهش، مروجان (1113 نفر) استان‌های البرز، فارس، سیستان و بلوچستان و لرستان بودند. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان، 291 نفر برآورد شد که با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه‌ای محقق‌ساخت بود که روایی آن از طریق نظرخواهی از متخصصان (روایی صوری) و روایی سازه‌ای و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزارهایSPSS نسخه 22 و Smart PLS نسخه 3 انجام شد. رتبه‌بندی سازوکارهای ارتباط اثربخش بین تحقیقات و ترویج نشان داد که سازوکارهای «انگیزشی» و «نظارت و ارزیابی» به‌ترتیب با میانگین 85/3 و 80/3 در بالاترین و سازوکارهای «ساختاری-کارکردی» و «مشارکتی» به‌ترتیب با میانگین 66/3 و 67/3 در پایین‌ترین رتبه‌ها قرار گرفتند. همچنین، نتایج حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که این سازوکارها دارای هشت مؤلفه اصلی «انگیزشی»، «مشارکتی»، «زیرساختی-پشتیبانی»، «قانونی-سیاستگذاری»، «ساختاری–کارکردی»، «نظارت و ارزیابی»، «ارتباطی» و «آموزشی–توانمندسازی» بودند که همگنی و پایایی معرف‌ها مورد تأیید قرار گرفت که مؤلفه‌های «ارتباطی» و «انگیزشی» به‌ترتیب دارای بیشترین و کمترین مقدار ضریب استاندارد بودند (964/0 و 786/0). بر این اساس، به‌منظور بهبود ارتباط بین تحقیقات و ترویج، سازوکارهایی چون: انگیزه‌های مادی و معنوی، مشارکت در فرآیند برنامه‌ریزی چندسطحی، بهره‌گیری از ظرفیت‌های بخش غیردولتی، برنامه‌های آموزشی و توانمندسازی، اصلاحات ساختاری، فراهم نمودن امکانات و زیرساخت‌های لازم و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات پیشنهاد می‌شود.
رستم رکنی؛ مهدی چرمچیان لنگرودی
چکیده
نقش ترویج کشاورزی و مروجان در بالا بردن قابلیت باغداران بویژه نحوه مدیریت آب و استفاده از روشهای نوین آبیاری، بیشتر از پیش احساس می شود. در همین راستا، تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش فعالیت‌های ترویج بر پذیرش آبیاری قطره‌ای توسط باغداران شهرستان قائم‌شهراستان مازندران انجام گرفته است. 20299 نفر از باغداران به عنوان جامعۀ آماری تحقیق ...
بیشتر
نقش ترویج کشاورزی و مروجان در بالا بردن قابلیت باغداران بویژه نحوه مدیریت آب و استفاده از روشهای نوین آبیاری، بیشتر از پیش احساس می شود. در همین راستا، تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش فعالیت‌های ترویج بر پذیرش آبیاری قطره‌ای توسط باغداران شهرستان قائم‌شهراستان مازندران انجام گرفته است. 20299 نفر از باغداران به عنوان جامعۀ آماری تحقیق بوده که 248 نفر از آن‌ها بر اساس فرمول کوکران و با شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جمعآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامۀ محقق ساخته‌ای بود که از دو بخش ترویج (نگرش باغداران نسبت به فعالیت‌های آموزشی ـ ترویجی، وضعیت ارایه آموزش، میزان ارایه نوآوری‌ها و فنا‌وری‌ها، میزان استفاده از کانال‌های ارتباطی) و میزان پذیرش آبیاری قطره‌ای تشکیل شده بود. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. همچنین بر پایه مقدار میانگین واریانس استخراج شده (718/0< AVE > 515/0) و پایایی ترکیبی (985/0< CR > 913/0)، پرسشنامه دارای روایی همگرا و پایایی مناسبی بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS16 و Smart PLS2 بهره گرفته شد. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان داد که ترویج تاثیر معنی‌داری بر میزان پذیرش آبیاری قطره‌ای توسط باغداران با ضریب مسیر 616/0 داشته است. با توجه به نتایج به دست آمده از تحقیق، توصیه می‌گردد با برنامه‌ریزی دقیق می توان از پتانسیل ترویج کشاورزی برای پذیرش آبیاری قطره‌ای و بهره‌گیری مؤثر از آب کشاورزی استفاده نمود.
ترویج و آموزش کشاورزی
امیر احمدپور؛ میثم نوری؛ مهدی علیخانی دادو کلایی
چکیده
کارشناسان ترویج فعال در عرصه عملیاتی، باید دارای یک‌سری صلاحیت‌های ضروری باشند تا بتوانند برنامه‌های آموزشی با کیفیت، مرتبط و مهم را به جامعه روستایی ارائه کنند. در همین راستا، تحقیق حاضر به‌منظور واکاوی مؤلفه‌های صلاحیت حرفه‌ای کارشناسان فعال در عرصه عملیاتی ترویج کشاورزی استان مازندران انجام گرفته‌است. روش تحقیق توصیفی- ...
بیشتر
کارشناسان ترویج فعال در عرصه عملیاتی، باید دارای یک‌سری صلاحیت‌های ضروری باشند تا بتوانند برنامه‌های آموزشی با کیفیت، مرتبط و مهم را به جامعه روستایی ارائه کنند. در همین راستا، تحقیق حاضر به‌منظور واکاوی مؤلفه‌های صلاحیت حرفه‌ای کارشناسان فعال در عرصه عملیاتی ترویج کشاورزی استان مازندران انجام گرفته‌است. روش تحقیق توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کارشناسان سطح عملیاتی ترویج کشاورزی به تعداد 290 نفر بوده‌است. نمونه‌گیری طبقه‌ای با انتساب متناسب و با استفاده از جدول کرجسی-مورگان 165 نفر به‌عنوان نمونه آماری تعیین شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه‌ای محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن بر اساس نظر متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی تأیید شد و پایایی آن با استفاده از ضریب KMO و آماره بارتلت مورد بررسی و تأیید گردید (737/0KMO=). نتایج تجزیه تحلیل داده‌های تحقیق نشان‌داد که هفت عامل استخراج شده (پژوهشگری، فنی-تخصصی، آموزشگری، مدیریتی، شخصیتی، ارتباطی، تکنولوژی‌های مجازی)، در حدود 691/63 درصد مقدار کل واریانس مربوط به صلاحیت‌های حرفه‌ای کارشناسان سطح عملیاتی ترویج کشاورزی در استان مازندران را تبیین می‌نماید. با توجه به یافته‌ها، جهت آشنایی با روشهای علمی پژوهش، نیازسنجی، برنامه‌ریزی و ارزشیابی، اجرای کارگاه‌های آموزشی ضمن خدمت برای کارشناسان، ضروری به‌نظر می‌رسد، همچنین بهبود مهارت‌های عملی مروجان در انواع کشت محصولات کشاورزی و کار با نرم افزارهای کاربردی کشاورزی در برنامه‌های سازمان جهاد کشاورزی توجه ویژه گردد.
