جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
علی اکبر عنابستانی؛ مهدی جوانشیری
چکیده
استفاده از فناوری دیجیتالی بر شکلگیری روستای خلاق بهعنوان رویکردی نو در استفاده از قابلیتها و ظرفیتهای موجود روستا جهت احیای آن، تأثیرگذار بوده است. پژوهش حاضر، بهمنظور تحلیل اثرگذاری فناوری دیجیتالی بر زیرساختهای شکلگیری روستای خلاق سکونتگاههای پیراشهری مشهد به انجام رسیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی ...
بیشتر
استفاده از فناوری دیجیتالی بر شکلگیری روستای خلاق بهعنوان رویکردی نو در استفاده از قابلیتها و ظرفیتهای موجود روستا جهت احیای آن، تأثیرگذار بوده است. پژوهش حاضر، بهمنظور تحلیل اثرگذاری فناوری دیجیتالی بر زیرساختهای شکلگیری روستای خلاق سکونتگاههای پیراشهری مشهد به انجام رسیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و نوع آن ازنظر هدف، بنیادی و برای جمعآوری اطلاعات از روشهای اسنادی و میدانی استفادهشده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 8 روستای پیرامون کلانشهر مشهد در سال 1400 است که دارای دفتر ICT روستایی، جمعیت بالای 1000 خانوار و در مجاورت شهر مشهد قرارگرفتهاند. با توجه به تعداد خانوارهای کل در جامعه نمونه (20813 خانوار=N) و با خطای 07/0 درصد در فرمول کوکران حجم نمونهای برابر 194 خانوار محاسبه که با روش تصادفی سیستماتیک از جامعه روستایی انتخاب شدند. تحلیل فضایی متغیرهای اصلی با استفاده از مدلهای FGRA و MABAC انجام شد که روستاهای گرجی سفلی، حسینآباد قرقی و دهرود دارای بالاترین، و روستاهای کال زرکش و چهار برج دارای پایینترین سطح استفاده از خدمات فناوری دیجیتالی (RICT) و زیرساختهای روستای خلاق است. در ادامه برای بررسی تأثیر فناوری دیجیتالی (RICT) بر "زیرساختهای روستای خلاق"، ضمن تائید همبستگی مثبت و معنیداری این دو متغیر با آزمون همبستگی پیرسون، نتایج مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد تکنیک حداقل مربعات جزئی (PLS) نشان میدهد که بُعد "آگاهی از خدمات RICT" با در نظر گرفتن اثرات مستقیم و غیرمستقیم، با ضریب 755/0، تأثیر بیشتری بر زیرساختهای روستای خلاق در سکونتگاههای نمونه داشته است. در کل با توجه به مقدار ضریب تعیین (R2) برای متغیر زیرساختهای روستای خلاق (969/0) مشخص گردید تأثیرگذاری فناوری دیجیتال روستایی (RICT) بر زیرساختهای روستای خلاق در سطح قوی است. بنابراین از منظر زیرساختهای روستای خلاق، برای جذب جمعیت و آماده سازی جمعیت جوان، پیشنهاد می شود از مشوقهای دولتی، همانند عدم پرداخت مالیات و تسهیلات مسکن و اشتغال استفاده کرد.