ترویج و آموزش کشاورزی
مهدی بابائیان؛ ابوالفضل توسلی؛ یاسر اسماعیلیان
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی توان ترسیب کربن در گیاه جو و تعیین پتانسیل گرمایش جهانی این محصول، در سال زراعی 1399-1400 در نواحی روستایی شهرستان شیروان اجرا شد. بدین منظور نمونهبرداری بهروش تصادفی سیستماتیک در 30 مزرعه از عمق 30-0 سانتیمتری خاک انجام شد و نهادههای مصرفی از طریق پرسشنامه چهره به چهره به دست آمد. نتایج بهدست آمده نشان داد ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی توان ترسیب کربن در گیاه جو و تعیین پتانسیل گرمایش جهانی این محصول، در سال زراعی 1399-1400 در نواحی روستایی شهرستان شیروان اجرا شد. بدین منظور نمونهبرداری بهروش تصادفی سیستماتیک در 30 مزرعه از عمق 30-0 سانتیمتری خاک انجام شد و نهادههای مصرفی از طریق پرسشنامه چهره به چهره به دست آمد. نتایج بهدست آمده نشان داد توان ترسیب کربن خاک در مزارع جو شهرستان معادل 74/1 تن در هکتار بود. مقایسه ضریب تبدیل اندامهای گیاهی نشان داد سنبله نسبت به ریشه به میزان 44/22 درصد ضریب تبدیل بالاتری داشت. توان ترسیب کربن سنبله، ساقه و ریشه جو به ترتیب 20/1297، 624/620 و 114 کیلوگرم در هکتار تعیین شد. در میان نهادههای ورودی، سوخت دیزل با میانگین 70/552 کیلوگرم در هکتار دارای بیشترین نقش و الکتریسیته با میانگین 85/6 کیلوگرم در هکتار دارای کمترین نقش در انتشار گازهای گلخانهای بود. در بین گازهای گلخانهای نیز دیاکسیدکربن با 79/1135 کیلوگرم در هکتار بیشترین سهم را داشت. مجموع پتانسیل گرمایش جهانی یک هکتار جو در شهرستان شیروان 31/1147 کیلوگرم معادل دیاکسیدکربن بهدست آمد. میزان ردپای کربن بهدست آمده برای کل زیست توده گیاهی برابر 28/0 کیلوگرم معادل دیاکسیدکربن بر کیلوگرم زیست توده جو بود. به طور کلی نتایج بدست آمده نشان داد محصول جو از توان ترسیب کربن قابل قبولی برخوردار است و گیاه زراعی مناسب برای قرارگیری در برنامه الگوی کشت مناطق روستایی میباشد. بر اساس نتایج این پژوهش بخشی از تولید ناخالص مناطق روستایی شهرستان شیروان از طریق کشت محصول جو در اراضی حاشیهای با توان تولید کم قابل حصول خواهد بود که نقش مهمی در توسعه این مناطق خواهد داشت. بنابراین توصیه میگردد بخشی از اراضی مزروعی حاشیه روستاهای شهرستان شیروان که محصولات اقتصادی با نیاز غذایی بالا در آنها قابل کشت نیست، به کشت محصول جو اختصاص یابد تا بتواند علاوه بر کسب درآمد برای کشاورزان روستایی از طریق ترسیب کربن اثرات زیستمحیطی فعالیتهای کشاورزی را کاهش دهد.
