اقتصاد کشاورزی
علیرضا کرباسی؛ سید مهدی حسینی؛ امیر دادرس مقدم؛ حمیده حمیده پور
چکیده
زعفران یکی ازمحصولات استراتژیک بخش کشاورزی در استان خراسان جنوبی است که رتبه دوم تولید در کشور را داراست و جایگاه ویژهای در صادرات غیر نفتی کشور دارد اما متاسفانه پراکندگی اراضی زعفران در مناطق روستایی و وجود واحدهای خرده مالکی در روستاها ضمن افزایش هزینهها و کاهش تولید محصول، بکارگیری تکنولوژی نوین و اجرای طرحهای آبیاری ...
بیشتر
زعفران یکی ازمحصولات استراتژیک بخش کشاورزی در استان خراسان جنوبی است که رتبه دوم تولید در کشور را داراست و جایگاه ویژهای در صادرات غیر نفتی کشور دارد اما متاسفانه پراکندگی اراضی زعفران در مناطق روستایی و وجود واحدهای خرده مالکی در روستاها ضمن افزایش هزینهها و کاهش تولید محصول، بکارگیری تکنولوژی نوین و اجرای طرحهای آبیاری مدرن را با مشکل مواجه ساخته است و میزان سود، بهرهوری و بازدهی تولید زعفرانکاران مناطق روستایی را کاهش داده به طوری که در سال‌های اخیر بسیاری زعفرانکاران اراضی زعفران را به تدریج به کشت سایر محصولات اختصاص دادهاند. استراتژی یکپارچهسازی اراضی دارای اهمیت فراوان از لحاظ اقتصادی و کشاورزی میباشد. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر یکپارچهسازی اراضی توسط زعفرانکاران قاینات در مناطق روستایی استان خراسان جنوبی میباشد. در این پژوهش با استفاده از نمونهگیری تصادفی در سال 1400 از 12850 بهره بردار در منطقه قاینات 120 زعفرانکار( با سطح معنی داری 1درصد) انتخاب شده است. در پرسشنامه تکمیل شده، اراضی از لحاظ اندازه به سه سطح مزارع کوچک، متوسط و بزرگ مقیاس تقسیمبندی شد. نتایج نشان داد که اثرات نهایی متغیرهای تعداد افراد خانوار، فناوری و ابزار جدید، دانش روشهای نوین تولید، وجود ریسک و مخاطره در تولید و تولید محصول بر یکپارچهسازی اراضی زعفرانکاران در دو سطح اراضی متوسط و بزرگ مؤثر بوده است. در اراضی سطح 2 با مقیاس متوسط (بین 3 تا 5 هکتار) متغیرهای تولید محصول، فناوری و ابزار جدید و دانش روشهای نوین تولید زعفران بر استفاده از اراضی متوسط مقیاس به ترتیب دارای تأثیر منفی، منفی و مثبت معنادار بوده است و همچنین در اراضی سطح 3 (بزرگ مقیاس)، تأثیر دو متغیر تعداد افراد خانوار و وجود ریسک و مخاطره در تولید زعفران بر یکپارچهسازی اراضی روستایی و استفاده از اراضی بزرگ مقیاس منفی و معنادار بوده و سه متغیر تولید محصول زعفران در هکتار، فناوری و ابزار جدید و دانش روشهای نوین تولید زعفران به ترتیب با اندازه 003/0، 16/0 و 06/0 اثر مثبت و معناداری بر یکپارچهسازی اراضی روستایی و یا استفاده از اراضی بزرگ مقیاس میگذارد. بنابراین با افزایش تولید محصول زعفران در هکتار، فناوری و ابزار جدید و دانش روشهای نوین تولید شرایط برای یکپارچهسازی اراضی روستایی و استفاده از اراضی بزرگ مقیاس بهتر فراهم میگردد. بنابراین پیشنهاد میشود که با آگاهی و اطلاعرسانی زعفرانکاران به فناوری و ابزار جدید و همچنین با آموزش و کسب دانش تخصصی بیشتر در زمینه تولید زعفران، کشاورزان تمایل بیشتری به یکپارچهسازی اراضی در مناطق روستایی داشته باشند.
توسعه روستایی
فهیمه بزی؛ سید مهدی حسینی؛ محمدعلی ترکی هرچگانی
چکیده
طوفان‌های گرد و غبار معروف به بادهای 120 روزه در سیستان موجب ایجاد بزرگ‌ترین کانون گرد و غبار در شهرستان نیمروز شده است و روستاییان را با مشکلات عدیده‌ای در زمینه‌ی اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، بهداشتی و معیشت روبرو ساخته است. از این‌رو هدف تحقیق حاضر بررسی اثرات گرد و غبار بر معیشت روستاییان شهرستان نیمروز میباشد. جامعه‌ی آماری ...
بیشتر
طوفان‌های گرد و غبار معروف به بادهای 120 روزه در سیستان موجب ایجاد بزرگ‌ترین کانون گرد و غبار در شهرستان نیمروز شده است و روستاییان را با مشکلات عدیده‌ای در زمینه‌ی اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، بهداشتی و معیشت روبرو ساخته است. از این‌رو هدف تحقیق حاضر بررسی اثرات گرد و غبار بر معیشت روستاییان شهرستان نیمروز میباشد. جامعه‌ی آماری پژوهش مورد نظر 895 خانوار بوده که بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد نمونه آماری به اندازه 318 نفر به صورت نمونهگیری خوشه‌ای انتخاب شد و سپس با استفاده از معادلات ساختاری و نرم افزار SMART PLS داده‌ها تجزیه و تحلیل شده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات پرسشنامه نشان داد که به ترتیب متغیرهای اقتصادی، بهداشتی و زیست محیطی گرد و غبار بیشترین تأثیر را بر معیشت روستاییان نیمروز داشته است. متغیر اقتصادی با ضریب 5/0 بیشترین میزان تأثیر را بر معیشت روستاییان داشته و گویه‌های این متغیر به ترتیب اولویت شامل هزینه‌های تولید در بخش کشاورزی، کاهش درآمد روستاییان، کاهش قیمت اراضی، مقدار تولید محصولات زراعی و باغی و در نهایت سرمایه‌گذاری کشاورزی می-باشند. با توجه به بیشترین تأثیر گرد و غبار بر بخش کشاورزی پیشنهاد میگردد دولت جهت کاهش گرد و غبار اقدامات پیشگیرانه‌ای طبیعی و غیر طبیعی را در دستور کار قرار دهد و با توجه به ارتفاع باد در منطقه به نظر بهترین راهکار این باشد که با کشت درختان با ارتفاع زیاد مثل نخل و یا گز مقاوم به عنوان بادشکن، می‌توان تا حدودی گرد و غبار را در منطقه کنترل کرد.
