مقاله پژوهشی
احمد فتاحی؛ نفیسه قزل سفلو؛ محمد رضوانی؛ کلسوم حسینی
چکیده
مطالعۀ حاضر به بررسی و برآورد ارزش تفریحی پارک جنگلی تنگۀ چهل‌چای در استان گلستان از دیدگاه بازدیدکنندگان و عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت افراد با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط و پرسش‌نامة انتخاب دوگانه می‌پردازد. برای این منظور، با استفاده از 183 پرسش‌نامه‌ای که بازدیدکنندگان تکمیل کرده‌اند، میزان تمایل به پرداخت افراد با ...
بیشتر
مطالعۀ حاضر به بررسی و برآورد ارزش تفریحی پارک جنگلی تنگۀ چهل‌چای در استان گلستان از دیدگاه بازدیدکنندگان و عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت افراد با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط و پرسش‌نامة انتخاب دوگانه می‌پردازد. برای این منظور، با استفاده از 183 پرسش‌نامه‌ای که بازدیدکنندگان تکمیل کرده‌اند، میزان تمایل به پرداخت افراد با بهکارگیری الگوی لوجیت اندازهگیری شد. نتایج نشان می‌دهد که تمایل به پرداخت افراد برای استفاده از ارزش تفریحی پارک جنگلی چهل‌چای با متغیرهای درآمد و تحصیلات بازدیدکنندگان رابطۀ مستقیم و با متغیرهای قیمت پیشنهادی، سن و جنس رابطۀ منفی معنادار داشته است؛ بهطوریکه با افزایش یک درصد در میزان مبلغهای پیشنهادی، احتمال پذیرش این مبلغها از سوی گردشگران 4/0 درصد کاهش خواهد یافت. متوسط تمایل به پرداخت پاسخدهندگان برای استفادۀ تفریحی از پارک جنگلی 19724 ریال در هر بازدید به‌دست‌آمده است. با توجه به تعداد بازدیدکنندگان سالیانه، ارزش سالانۀ تفریحی بیش از 2 میلیارد ریال برآورد شده است. این نتایج، ضرورت سرمایهگذاری سالانه در منطقه را برای افزایش تمایل گردشگران به دیدن و کسب درآمدهای گردشگری از این منطقه بیشازپیش مشخص خواهد کرد.
مقاله پژوهشی
فرحناز شهریاران؛ صدیقه نبی‌ئیان؛ حسین مهرابی بشر آبادی
چکیده
بخش کشاورزی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد کشور است که به دلیل عوامل تولید بسیار، ازجمله نیروی کار همواره مورد توجه اقتصاد‌دانان بوده است. ازاین‌رو توجه به توان اشتغال‌زایی این بخش در بین سیاست‌گذاران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. لذا در این مطالعه با استفاده از رهیافت داده‌های تابلویی، تأثیر متغیر صادرات بر تقاضای نیروی کار در ...
بیشتر
بخش کشاورزی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد کشور است که به دلیل عوامل تولید بسیار، ازجمله نیروی کار همواره مورد توجه اقتصاد‌دانان بوده است. ازاین‌رو توجه به توان اشتغال‌زایی این بخش در بین سیاست‌گذاران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. لذا در این مطالعه با استفاده از رهیافت داده‌های تابلویی، تأثیر متغیر صادرات بر تقاضای نیروی کار در زیر‌بخش‌های کشاورزی ایران شامل زراعت و باغبانی، دامپروری، شیلات و جنگلداری، در دوره 1389-1371 مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج حاصله نشان می‌دهد رشد صادرات بر افزایش اشتغال زیربخشها، بهجز دامپروری، تأثیرات مثبت و معنی‌داری داشته است و ضریب آن در زیر‌بخش‌های زراعت و باغبانی، دامپروری، شیلات و جنگلداری به ترتیب برابر با 04/0، 001/0، 03/0 و 04/0 است. همچنین میزان اثرات ثابت که حاکی از توان اشتغال‌زایی زیربخشهاست برای زیربخش زراعت و باغبانی برابر با 72/2، دامپروری 4/2، شیلات 39/2- و برای زیربخش جنگلداری برابر 73/2- است. با توجه به این نتایج، انتظار می‌رود که حمایت و نظارت دولت و سرمایهگذاریهای دولتی و خصوصی در جهت افزایش توان صادراتی این بخش امری مهم و تأثیرگذار در اشتغال‌زایی بخش کشاورزی و زیر‌بخش‌های آن باشد.
مقاله پژوهشی
حمید سپهردوست؛ صابر زمانی شبخانه
چکیده
هدف از مطالعۀ حاضر، بررسی نقش فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در زندگی اقتصادی مناطق روستایی، تأثیر آن بر چگونگی توزیع درآمد جوامع روستایی و همچنین پاسخ‌گویی به این مسئله است که آیا توسعۀ فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در مناطق روستایی توانسته است بر روی چگونگی توزیع درآمد جوامع روستایی تأثیر داشته باشد یا خیر. برای این منظور از داده‌های ...
بیشتر
هدف از مطالعۀ حاضر، بررسی نقش فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در زندگی اقتصادی مناطق روستایی، تأثیر آن بر چگونگی توزیع درآمد جوامع روستایی و همچنین پاسخ‌گویی به این مسئله است که آیا توسعۀ فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در مناطق روستایی توانسته است بر روی چگونگی توزیع درآمد جوامع روستایی تأثیر داشته باشد یا خیر. برای این منظور از داده‌های آماری 30 استان کشور طی سالهای 1379 الی 1388 و الگوهای اقتصادسنجی و روش پانل دیتا استفاده‌شده است. نتایج این بررسی علاوه بر تأیید نظریۀ کوزنتس مبنی بر وجود رابطۀ U شکل وارون بین رشد اقتصادی و توزیع درآمد، نشان داد که توسعۀ فنّاوری اطلاعات و ارتباطات عاملی مؤثر در توزیع مناسب درآمد و بهبود وضعیت عدالت اقتصادی در روستاهای کشور است. ضریب منفی و معنادار به‌دست‌آمده برای متغیر تعداد کاربران رایانهای در بین خانوارهای روستایی (15/0-) نشان می‌دهد که رشد و توسعۀ فنّاوری اطلاعات و ارتباطات در روستاهای کشور، عاملی برای بهبود وضعیت توزیع درآمد در آن است. همچنین برآورد مدل نشان داد که متغیرهای شهرنشینی و نرخ بیکاری اثر مثبت و معنی‌داری بر متغیر وابسته دارند. این بدان معنی است که با افزایش نرخ بیکاری، توزیع درآمد در روستاها طی دورۀ بررسی شده بدتر شده است. دلیل این امر نیز کاهش قدرت خرید برای جمعیت فعال و خانوارهای کم‌درآمد در مناطق روستایی است.
مقاله پژوهشی
طاهره چرخ تابیان؛ موسی اعظمی؛ کریم نادری مهدیی
چکیده
هدف این تحقیق، رتبه‌بندی دهستان‌های شهرستان همدان به لحاظ برخورداری از شاخص‌های توسعه و همچنین مکان‌یابی مراکز دهستان‌ها در زنجیرۀ روستا- شهری است. در این راستا با استفاده از داده‌های سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1385، تعداد 37 شاخص انتخاب شدند و دهستان‌های منطقه با روش تاکسونومی عددی رتبه‌بندی و درجۀ توسعه‌یافتگی آن‌ها تعیین و ...
بیشتر
هدف این تحقیق، رتبه‌بندی دهستان‌های شهرستان همدان به لحاظ برخورداری از شاخص‌های توسعه و همچنین مکان‌یابی مراکز دهستان‌ها در زنجیرۀ روستا- شهری است. در این راستا با استفاده از داده‌های سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1385، تعداد 37 شاخص انتخاب شدند و دهستان‌های منطقه با روش تاکسونومی عددی رتبه‌بندی و درجۀ توسعه‌یافتگی آن‌ها تعیین و تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد که 18/18 درصد دهستان‌ها در گروهی با درجۀ توسعه‌یافتگی بسیار زیاد، 63/63 درصد درجۀ توسعه‌یافتگی متوسط و 18/18 درصد در گروه محروم طبقهبندیشدهاند. نتایج بررسی ضریب تغییرها نشان داد که با بهبود نسبی توسعۀ روستاهای شهرستان، توسعۀ متوازن، یکپارچه و پایدار به‌دست نیامده است. همچنین نتایج حاصل از مکان‌یابی مراکز دهستان‌ها، نشان داد که فامنین به‌عنوان شهریترین مرکز و مرکزدهستان تجرک به‌عنوان منطقۀ کاملاً روستایی در زنجیره قرار دارند.
مقاله پژوهشی
حمداله سجاسی قیداری؛ غلامرضا مهدوی فر؛ سمیه رجبی جنبه دراز
چکیده
خشکی و پراکنش نامناسب زمانی و مکانی بارندگی، واقعیت گریزناپذیری است که تولید کشاورزی پایدار را منوط به استفادۀ صحیح و منطقی از منابع آب محدود کشور کرده است. یکی از راه‌های جلوگیری از برداشت‌های بی‌رویۀ منابع آب، آگاهی بخشی کشاورزان و ذینفعان منطقه، کاهش تصدی‌گری دولت و انتقال مدیریت آب از طریق ایجاد تشکل‌های آب‌بران است. در این ...
بیشتر
خشکی و پراکنش نامناسب زمانی و مکانی بارندگی، واقعیت گریزناپذیری است که تولید کشاورزی پایدار را منوط به استفادۀ صحیح و منطقی از منابع آب محدود کشور کرده است. یکی از راه‌های جلوگیری از برداشت‌های بی‌رویۀ منابع آب، آگاهی بخشی کشاورزان و ذینفعان منطقه، کاهش تصدی‌گری دولت و انتقال مدیریت آب از طریق ایجاد تشکل‌های آب‌بران است. در این تحقیق، اولویت‌بندی ایجاد تشکل آب‌بران در هفت روستا در دهستان سلامی از توابع شهرستان خواف استان خراسان رضوی صورت پذیرفته است. روش این تحقیق توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر پژوهش‌های میدانی کتابخانه‌ای بوده است. روستاهای محدوده بررسی شده دارای 730 خانوار کشاورز بوده که از طریق فرمول کوکران 252 کشاورز (سرپرست خانوار) به‌عنوان جامعۀ نمونه انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌هایی در رابطه با موضوع پژوهش در اختیار آنان قرار گرفت. برای انجام این تحقیق، 18 شاخص انتخاب شد که کارشناسان خبره در رابطه با ایجاد تشکل آب‌بران آن‌ها را بررسی کردند و به کمک مدل تصمیم‌گیری مجموع ساده وزنی (SAW) اولویت روستاها از حیث مکان ایجاد تشکل آب‌بران مشخص شد. بر اساس این روش، روستای احمدآباد با امتیاز 4627/0 اولویت اول و روستای چهارده با امتیاز 4144/0 اولویت دوم برای مکان ایجاد تشکل آب‌بران انتخاب شدند.
مقاله پژوهشی
محمد صادق ابراهیمی کوهبنه؛ اسماعیل ایزد
چکیده
توسعةگردشگری در مناطق روستایی یکی از مهم‌ترین راهکارهای دستیابی به توسعة روستایی به شمار می‌رود. این پژوهش باهدف بررسی و تحلیل آثار گردشگری روستایی در توسعة یکی از گردشگاه‌های روستایی (دهستان کسلیان) استان مازندران و به روش پیمایشی انجام‌گرفته است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسش‌نامه بوده که از طریق فرمول کوکران تعداد آن 190 ...
بیشتر
توسعةگردشگری در مناطق روستایی یکی از مهم‌ترین راهکارهای دستیابی به توسعة روستایی به شمار می‌رود. این پژوهش باهدف بررسی و تحلیل آثار گردشگری روستایی در توسعة یکی از گردشگاه‌های روستایی (دهستان کسلیان) استان مازندران و به روش پیمایشی انجام‌گرفته است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسش‌نامه بوده که از طریق فرمول کوکران تعداد آن 190 پرسش‌نامه تعیین شد. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که میزان آن برابر با 796/0 محاسبه شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که ورود گردشگران تأثیرهای مثبت و معناداری بر بهبود درآمد روستائیان، توسعة امکانات بهداشتی عمومی، بهبود سیستم دفع فاضلاب و دفع زباله، گسترش مرکزهای اعتباری و توسعة سکونتگاهها و معابر روستاها دارد. همچنین نتایج تحلیل عاملی نشان می‌دهد که مهم‌ترین تأثیرهای مثبت ناشی از ورود گردشگران به روستاها را میتوان در عواملی نظیر: توسعة زیرساختی، توسعة اقتصادی و توسعة اشتغال و همچنین مهم‌ترین تأثیرهای منفی ناشی از ورود گردشگران به مناطق روستایی را میتوان در عواملی نظیر تغییر فضای کسبوکار، توسعة ناهنجاریهای اجتماعی و تخریب فضای فرهنگی روستا خلاصه کرد.
مقاله پژوهشی
فرحناز رستمی قبادی؛ وحید علی‌آبادی؛ عبدالحمید پاپ‌زن
چکیده
هدف کلی این پژوهش، بررسی اثرات خدمات دفاتر فنّاوری اطلاعات و ارتباطات روستایی (ICT) بر مؤلفه‌های سرمایة اجتماعی روستائیان است. این تحقیق، توصیفیـ پیمایشی بوده و با استفاده از شیوة نمونه‌گیری تصادفی ساده انجام‌شده است. جامعة آماری تحقیق روستائیان روستای گودین شهرستان کنگاور واقع در استان کرمانشاه است. حجم نمونه با استفاده از جدول ...
بیشتر
هدف کلی این پژوهش، بررسی اثرات خدمات دفاتر فنّاوری اطلاعات و ارتباطات روستایی (ICT) بر مؤلفه‌های سرمایة اجتماعی روستائیان است. این تحقیق، توصیفیـ پیمایشی بوده و با استفاده از شیوة نمونه‌گیری تصادفی ساده انجام‌شده است. جامعة آماری تحقیق روستائیان روستای گودین شهرستان کنگاور واقع در استان کرمانشاه است. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، 351 نفر تعیین شد اما نرخ بازگشت پرسشنامههای توزیعشده در این جامعة آماری 254 عدد بود. براساس یافته‌های تحقیق سطح سرمایة اجتماعی روستائیان بررسی شده در حد متوسط بود. همچنین اختلاف معنی‌داری بین میزان سرمایة اجتماعی کاربران و غیرکاربران خدمات دفاتر فنّاوری اطلاعات و ارتباطات روستایی مشاهده شد. دسترسی به خدمات دفاتر فنّاوری اطلاعات و ارتباطات روستایی، ازجمله دسترسی به اینترنت ، منجر به پذیرش بهتر تفاوتها در افراد شده و این افراد در اجتماع محلی مشارکت بیشتری دارند. با توجه به این نتایج پیشنهاد میشود با گسترش زیرساختهای لازم و ترغیب روستائیان در استفاده از این فنّاوریها، زمینة توسعة سطح سرمایة اجتماعی آن‌ها و موفقیت در برنامههای توسعة روستایی فراهم شود.
مقاله پژوهشی
داریوش حیاتی؛ فاطمه حفاری
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی سازه‌های مؤثر بر تمایل باغداران شهرستان نطنز به بیمة محصول انار است. مطالعه از طریق روش پیمایش و با استفاده از شیوة نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی‌شده انجام گرفت. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 250 نفر برآورد شد که به کمک پرسش‌نامه، اطلاعات لازم جمع‌آوری شد. روایی ابزار سنجش از طریق آزمون آلفای کرونباخ، ارزیابی ...
بیشتر
هدف این پژوهش، بررسی سازه‌های مؤثر بر تمایل باغداران شهرستان نطنز به بیمة محصول انار است. مطالعه از طریق روش پیمایش و با استفاده از شیوة نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی‌شده انجام گرفت. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 250 نفر برآورد شد که به کمک پرسش‌نامه، اطلاعات لازم جمع‌آوری شد. روایی ابزار سنجش از طریق آزمون آلفای کرونباخ، ارزیابی شد که میانگین مقدار ضریب آلفا در حدود 80 درصد به‌دست آمد. یافته‌های پژوهش نشان داد که تمایل انارکاران به بیمة محصولات با سن، سابقة فعالیت باغداری، آگاهی از بیمه، نگرش مثبت به حق بیمه، ریسک‌پذیری، مشارکت اجتماعی، استفاده از منابع اطلاعاتی در رابطه با بیمه، درآمد سالانه، عملکرد و مساحت باغ، رابطه‌ای مستقیم دارد. همچنین آن دسته از انارکارانی که شغل دوم آن‌ها کشاورزی است، در مقایسه با گروهی که شغل اصلی آن‌ها کشاورزی بوده، تمایل بیشتری به بیمة محصول انار داشته‌اند. از طرفی تمایل باغداران انارکاری که بدهی داشته‌اند، در مقایسه با گروهی که بدهی نداشته‌اند، نسبت به بیمة محصول انار بیشتر بوده است. بهره‌مندی از منابع اطلاعاتی به‌منظور ارتقاء آگاهی عمومی نسبت به بیمه، ارائة خدمات حمایتی به انارکاران خرده‌پا به‌منظور ترغیب ایشان، تقسیط حق بیمة انارکاران با درآمد کمتر، بخشی از پیشنهاد‌های مطرح‌شده در این مطالعه در راستای افزایش تمایل انارکاران به بیمة محصول انار است.
