مقاله پژوهشی
آسیه عزیزی؛ حسین مهرابی بشرآبادی
چکیده
امکانات قابل‌توجه کشور در بخش کشاورزی، فعالیت اقتصادی بخش زیادی از جمعیت کشور در این بخش و سهم مهم آن در صادرات غیرنفتی، توجه خاص به تدوین سیاست‌های اقتصادی بخش کشاورزی را می‌طلبد. در مباحث توسعه کشاورزی یکی از راه‌حل‌های رفع مشکل مالی کشاورزان اعطای اعتبارات است. در این مطالعه، اثر تسهیلات پرداختی بانک کشاورزی بر ارزش‌افزوده ...
بیشتر
امکانات قابل‌توجه کشور در بخش کشاورزی، فعالیت اقتصادی بخش زیادی از جمعیت کشور در این بخش و سهم مهم آن در صادرات غیرنفتی، توجه خاص به تدوین سیاست‌های اقتصادی بخش کشاورزی را می‌طلبد. در مباحث توسعه کشاورزی یکی از راه‌حل‌های رفع مشکل مالی کشاورزان اعطای اعتبارات است. در این مطالعه، اثر تسهیلات پرداختی بانک کشاورزی بر ارزش‌افزوده زیر بخشهای زراعت و باغبانی، دامپروری و شیلات بررسیشده است. در این راستا تابع کاب داگلاس (به‌عنوان بهترین نوع تابع انتخابی) با استفاده از الگوی پنل دیتا و روش اثرات ثابت طی دورهی 1388-1370 برآورد شده است. نتایج حاکی از آن است که تسهیلات پرداختی بر ارزش‌افزوده زیر بخشهای مختلف کشاورزی دارای تأثیر مثبت و کاملاً معنی‌دار می‌باشد. براساس نتایج، تسهیلات پرداختی به ترتیب بیشترین تأثیر را بر زیربخشهای شیلات به میزان 12/0 درصد، زراعت و باغبانی 06/0 درصد و نهایتاً بر دامپروری 005/0 درصد داشته است. با توجه به اثرگذاری متفاوت تسهیلات پرداختی بانک بر رشد زیربخشها، بازنگری مجدد در درصد تسهیلات اعطایی و نحوهی پرداخت پیشنهاد میشود.
مقاله پژوهشی
سید مجتبی مجاوریان؛ نوشین رئیسی
چکیده
فقر مانعی مهم در عدم توسعه اقتصادی جهان سوم محسوب می شود. هدف از این مطالعه اندازه گیری فقر در روستاهای استان مازندران در شش مقطع زمانی است که یک مقطع آن پس از اجرای برنامه هدفمندی یارانه ها است. پس از محاسبه خط فقر در منطقه مورد مطالعه، برای اندازه‌گیری فقر، شاخص های درصد فقر، شدت فقر و شاخص سن محاسبه گردید. داده های تحقیق از اطلاعات ...
بیشتر
فقر مانعی مهم در عدم توسعه اقتصادی جهان سوم محسوب می شود. هدف از این مطالعه اندازه گیری فقر در روستاهای استان مازندران در شش مقطع زمانی است که یک مقطع آن پس از اجرای برنامه هدفمندی یارانه ها است. پس از محاسبه خط فقر در منطقه مورد مطالعه، برای اندازه‌گیری فقر، شاخص های درصد فقر، شدت فقر و شاخص سن محاسبه گردید. داده های تحقیق از اطلاعات آماری هزینه درآمد خانوار روستایی این استان طی سالهای 1390-1380 استخراج شده است. نتایج نشان میدهد در سال 88، حدود 10 درصد جامعه زیر خط فقر قرار داشتند. در سال 90 (بعد از هدفمندی یارانهها) انرژی مورد نیاز دهک اول درآمدی تامین نشده است. در جامعهی روستایی بواسطه تامین غذایی مورد نیاز از طریق تولید خانوار، دریافت یارانهی نقدی نسبت به یارانهی کالایی منفعت بیشتری داشته است. در این راستا با توجه به نتایج بدست آمده و مشاهدهی کاهش اندازهی شاخص‌های فقر بعد از هدفمندی یارانهها، پیشبینی میگردد اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها نتایج مفیدی را حداقل در بخش روستایی داشته باشد.
مقاله پژوهشی
شهریار نصابیان؛ ندا مؤذنی؛ هادی محمدی
چکیده
به منظور بررسی عوامل مؤثر بر بهره وری محصولات ارگانیک بر درآمدزائی روستائیان استان گلستان، مقدار نهاده‌های مصرفی و تولیدی و هزینه‌های آنها، سود به دست آمده، سطح زیر کشت و مقدار انرژی به دست آمده در رابطه با 3 گیاه گندم، کلزا و گوجه‌فرنگی در کشور طی یک دوره 5 ساله 90-1385 برآورد شد. با استفاده از تابع هدف و محدودیت، سرانجام از روش تحلیل ...
بیشتر
به منظور بررسی عوامل مؤثر بر بهره وری محصولات ارگانیک بر درآمدزائی روستائیان استان گلستان، مقدار نهاده‌های مصرفی و تولیدی و هزینه‌های آنها، سود به دست آمده، سطح زیر کشت و مقدار انرژی به دست آمده در رابطه با 3 گیاه گندم، کلزا و گوجه‌فرنگی در کشور طی یک دوره 5 ساله 90-1385 برآورد شد. با استفاده از تابع هدف و محدودیت، سرانجام از روش تحلیل پوشش داده‌ها (DEA) برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده گردید. کلیه مراحل برآورد الگوها با استفاده از نرم‌افزار DEAP انجام شد. باتوجه به نتایج این مطالعه، مصرف کود آلی و مصرف نهاده‌های بیولوژیک (در نتیجه صرف انرژی بیشتر نهاده‌های خاص ارگانیک) منجر به کاهش رشد بهره‌وری محصولات ارگانیک شد. این نتایج به ترتیب در سطوح پنج و یک درصد معنی‌دار بودند. به دلیل نوع نهاده‌های مصرفی در محصولات غیرارگانیک، در نهاده‌های سوخت، کود نیتروژنه، فسفاته، سهم سموم حشره‌کش و قارچ‌کش، تولیدات غیرارگانیک مصرف بیشتری داشته و از این جهت میزان مصرف انرژی نهاده‌های مورد نظر بیش از تولیدات ارگانیک بود. در مورد نهاده‌های کود بیولوژیک و کنترل بیولوژیک نیز که تنها در تولیدات ارگانیک مورد مصرف قرار گرفتند، انرژی نهاده‌ای در این قسمت بیش از انرژی نهاده‌ای تولیدات غیرارگانیک بود. مزارع ارگانیک با میزان مصرف انرژی کمتر ورودی و نهاده‌ای، به تولید انرژی بیشتر خروجی یا ستانده منجر شد. به این ترتیب بهره‌وری در کنار صرفه‌جویی مصرف انرژی در مورد محصولات ارگانیک اتفاق افتاد که همین امر باعث می شود که میزان درآمد روستائیان افزایش یافته و بتوانند زندگی بهتری داشته باشند.
مقاله پژوهشی
سید علی اصغر داورپناه؛ مهدی نوری پور؛ زینب شریفی
چکیده
پژوهش حاضرباهدف بررسی نقش صنایع تبدیلی در کاهش ضایعات محصولات کشاورزی انجام‌شده است. روش به‌کاررفته در این پژوهش روش علی- مقایسه‌ای بوده و بر این اساس با استفاده ازنظر کارشناسان، دو روستای برخوردار و غیر برخوردار از صنایع تبدیلی انتخاب شده اند. حجم در این مطالعه با توجه به جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان 330 نفر تعیین شد. نمونه ...
بیشتر
پژوهش حاضرباهدف بررسی نقش صنایع تبدیلی در کاهش ضایعات محصولات کشاورزی انجام‌شده است. روش به‌کاررفته در این پژوهش روش علی- مقایسه‌ای بوده و بر این اساس با استفاده ازنظر کارشناسان، دو روستای برخوردار و غیر برخوردار از صنایع تبدیلی انتخاب شده اند. حجم در این مطالعه با توجه به جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان 330 نفر تعیین شد. نمونه گیری با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی‌شده با انتساب متناسب صورت گرفته است. جمع‌آوری داده‌ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته ای است که روایی آن با استفاده ازنظر کارشناس نو پایایی آن بامحاسبه ضریب آلفای کرونباخ تأیید شده است. یافته‌های پژوهش نشان می دهد ضایعات محصولات کشاورزان روستای دارای صنایع تبدیلی کشاورزی کمتر از روستای فاقد صنایع تبدیلی کشاورزی است. دیگر یافته‌های پژوهش نشان داد، وضعیت ضایعات مرحله پس از برداشت در اثر وجود صنایع به میزان دو درصد کاهش داشته است. افزون بر آن، وضعیت ضایعات مرحله نگهداری و ذخیره‌سازی نیز در اثر وجود صنایع تبدیلی به میزان 67/6 درصد ضایعات مرحله فرآوری محصولات کشاورزی کاهش داشته است به میزان 67/11 درصد و ضایعات مرحله حمل‌ونقل و توزیع نیز این صنایع 23 درصدی کاهش داشته است، بیشترین اثر صنایع بر کاهش ضایعات محصولات کشاورزی در مرحله‌ی حمل‌ونقل و توزیع محصولات بوده است و کمترین اثر را نیز بر کاهش ضایعات در مرحله پس از برداشت داشته است.
مقاله پژوهشی
مینا موسوی؛ حسن صدیقی
چکیده
توجه به توسعه کشاورزی به علت اهمیت این بخش در اقتصاد کشور ضروری است. در کشور ما، توسعه کشاورزی در استان های مختلف به صورت همگن انجام نشده است و نابرابریهای زیادی در میان استان های مختلف وجود دارد. این مقاله با هدف بررسی وضعیت توسعه کشاورزی استان های مختلف انجام شده است. برای سنجش سطح توسعه از 82 شاخص کشاورزی در زیر بخشهای زراعت، باغبانی، ...
بیشتر
توجه به توسعه کشاورزی به علت اهمیت این بخش در اقتصاد کشور ضروری است. در کشور ما، توسعه کشاورزی در استان های مختلف به صورت همگن انجام نشده است و نابرابریهای زیادی در میان استان های مختلف وجود دارد. این مقاله با هدف بررسی وضعیت توسعه کشاورزی استان های مختلف انجام شده است. برای سنجش سطح توسعه از 82 شاخص کشاورزی در زیر بخشهای زراعت، باغبانی، دامپروری، مکانیزاسیون و خدمات زیربنایی در سال زراعی 91-1390 بر اساس اطلاعات و آمار حاصل از وزارت جهاد کشاورزی، استفاده شد. برای محاسبه سطح توسعه استان ها ازشاخص ترکیبی و تکنیک تحلیل مولفه های اصلی بهره گرفته شد. یافته های این مطالعه نشان داد که شکاف قابل ملاحظه ای بین استان های کشور از نظر سطح توسعه کشاورزی وجود دارد و استان های فارس، مازندران و آذربایجان غربی بهترین رتبه و استان های قم، هرمزگان و بوشهر کمترین رتبه را در توسعه کشاورزی دارند. در نهایت، با استفاده از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) سطح بندی استان ها برای تحلیل فضایی وضعیت توسعه کشاورزی انجام شد و جایگاه هریک از استان ها در توسعه کشاورزی مشخص گردید.
مقاله پژوهشی
شهاب میرزایی؛ مهدی نوری پور
چکیده
هدف پژوهش حاضر ارزیابی پیامدهای اجتماعی – اقتصادی کشت حنا در مناطق روستایی دهستان محمد آباد شهرستان قلعه گنج بود. بدین منظور از روش علی- مقایسه ای بهره گرفته شد. برای انتخاب نمونه مورد مطالعه، نخست 20 روستا به عنوان مهم‌ترین روستاهای منطقه از لحاظ کشت محصولات کشاورزی مشخص شدند. همچنین برای تشخیص همگنی روستاهای مورد مطالعه، روش تاکسونومی ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر ارزیابی پیامدهای اجتماعی – اقتصادی کشت حنا در مناطق روستایی دهستان محمد آباد شهرستان قلعه گنج بود. بدین منظور از روش علی- مقایسه ای بهره گرفته شد. برای انتخاب نمونه مورد مطالعه، نخست 20 روستا به عنوان مهم‌ترین روستاهای منطقه از لحاظ کشت محصولات کشاورزی مشخص شدند. همچنین برای تشخیص همگنی روستاهای مورد مطالعه، روش تاکسونومی عددی راهگشا گردید. فزون بر آن، کشاورزان مورد مطالعه به سه گروه حناکاران، غیرحناکاران در روستاهای دارای حناکاری و غیرحناکاران در روستاهای فاقد حناکاری تقسیم شدند. در مجموع با توجه جمعیت مورد مطالعه (1241 کشاورز) و جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان، 298 کشاورز به عنوان نمونه تعیین شد و با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده نمونه‌ها انتخاب گردیدند. برای جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه محقق ساخته به کار رفت که روایی آن به روش روایی صوری و پایایی آن طی یک مطالعه مقدماتی و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (63/0- 93/0) به دست آمد. مقایسه وضعیت شاخص‌های اقتصادی- اجتماعی و اجتماعی- فرهنگی حال حاضر سه گروه مورد مطالعه نشان داد که در مجموع، حناکاران نسبت به دو گروه دیگر در وضعیت بهتری قرار دارند. به منظور اطمینان نسبی از این‌که تغییر در وضعیت شاخص‌های مورد مطالعه گروه حناکاران نسبت به گروه غیر حناکاران ناشی از کشت حنا بوده است، از تحلیل کوواریانس بهره گرفته شد. با توجه به نتایج می‌توان اذعان داشت که تغییر وضعیت شاخص‌های اقتصادی – اجتماعی و اجتماعی – فرهنگی حناکاران نسبت به گروه غیرحناکاران در روستاهای دارای حناکاری و گروه غیر حناکاران در روستاهای فاقد حناکاری، ناشی از کشت حنا بوده است.
مقاله پژوهشی
محمدکریم معتمد؛ محمدصادق اللهیاری؛ سید جابر علویون
چکیده
مطالعه حاضر با هدف شناسایی انواع خدمات کشاورزی در مراکز جهاد کشاورزی گیلان و به روش توصیفی- همبستگی تلاش دارد تقاضای خدمات روستاییان را اولویت‌بندی، میزان نقش عوامل موثر در خدمت‌رسانی مراکز را با تحلیل تمایزی تعیین و همبستگی بین تقاضای خدمات کشاورزی با خدمات آموزشی مراکز را با ضریب اسپیرمن محاسبه نماید. نتایج نشان داد پنج تقاضای ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف شناسایی انواع خدمات کشاورزی در مراکز جهاد کشاورزی گیلان و به روش توصیفی- همبستگی تلاش دارد تقاضای خدمات روستاییان را اولویت‌بندی، میزان نقش عوامل موثر در خدمت‌رسانی مراکز را با تحلیل تمایزی تعیین و همبستگی بین تقاضای خدمات کشاورزی با خدمات آموزشی مراکز را با ضریب اسپیرمن محاسبه نماید. نتایج نشان داد پنج تقاضای خدمات روستایی که در الویت قرار داشتند، مربوط به تسهیلات ماشینآلات کشاورزی، حوالهنویسی کود، تسهیلات واحدهای دام و طیور، سهمیه سوخت ادوات و زراعت برنج بودند. همچنین تشکیل کلاسهای آموزشی با توجه به نیاز آموزشی روستاییان صورت پذیرفته بود و عامل ستادی نقش بیشتری نسبت به عوامل نیرویانسانی و هماهنگیروستایی در ارائه خدمات به خود اختصاص داد. با توجه به این که الویتهای تقاضای خدمات از مراکز مستلزم تامین اعتبار می‌باشند، مشارکت روستاییان در تاسیس صندوقهای محلی جهت تامین تسهیلات ماشینآلات کشاورزی که اولین تقاضایشان محسوب میشود و توافق به مالکیت مشاع ادوات، گزینه مناسبی است تا همچنین صندوق بتواند در تامین دیگر نهادهها و اعتبارات نیز موثر باشد.
مقاله پژوهشی
مرضیه موسوی؛ بهمن خسروی پور؛ علی سرخی
چکیده
اهمیت کشاورزی ارگانیک و نقش حیاتی آن در توسعه پایدار انکارناپذیر است و تصمیم به پذیرش آن تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین عوامل،نگرش کشاورزان نسبت به کشاورزی ارگانیک می‌باشد؛ زیرا فعالیت و تصمیم‌گیری افراد نسبت به هر پدیده‌ای تحت تأثیر نگرش آن‌هامی‌باشد. هدف از انجام پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر نگرش سبزی‌کاراننسبت ...
بیشتر
اهمیت کشاورزی ارگانیک و نقش حیاتی آن در توسعه پایدار انکارناپذیر است و تصمیم به پذیرش آن تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین عوامل،نگرش کشاورزان نسبت به کشاورزی ارگانیک می‌باشد؛ زیرا فعالیت و تصمیم‌گیری افراد نسبت به هر پدیده‌ای تحت تأثیر نگرش آن‌هامی‌باشد. هدف از انجام پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر نگرش سبزی‌کاراننسبت به کشاورزی ارگانیک در شهرستان باوی بود. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش سبزی‌کارانشهرستان باوی به تعداد 140 نفر بود که از طریقجدول مورگان تعداد 103 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته‌های تحقیق نشان‌داد، اکثر پاسخگویان (4/40 درصد) دارای نگرشی نسبتاً منفی نسبت به کشاورزی ارگانیک بودند. بین سابقه فعالیت کشاورزی، میزان تحصیلات پاسخگویانو نگرش آنها نسبت به کشاورزی ارگانیک رابطه معنی‌داری در سطح 5 درصد وجود دارد.نتایج تحلیل عاملی نشان‌دادعوامل حمایتی- آموزشی، مدیریتی، فرهنگیو ویژگی‌های محصول درمجموع27/54 درصد واریانس عوامل مؤثر بر نگرش مثبت نسبت به کشاورزی ارگانیک را تبیین می‌کنند.44/50 درصد واریانس عوامل مؤثر بر نگرش منفی نسبت به کشاورزی ارگانیکتوسط پنج عامل عدم وجود تسهیلات حمایتی، اقتصادی، نهاده‌ای، ضعف دانش و آگاهی و زراعیتبیین شدند.
مقاله پژوهشی
روناک عربی؛ علی اصغر میرکزاده؛ کیومرث زرافشانی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف کلی تحلیل عوامل بازدارنده انتقال مدیریت شبکهی آبیاری به بهرهبرداران انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمام بهرهبرداران شبکه آبیاری ناحیه عمرانی D2 میاندربند شهرستان کرمانشاه بودند (N=417). با استفاده از فرمول کوکران تعداد 126 نفر از آنها به روش نمونه‌گیری طبقهای تصادفی با انتساب متناسب برای مطالعه انتخاب ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف کلی تحلیل عوامل بازدارنده انتقال مدیریت شبکهی آبیاری به بهرهبرداران انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمام بهرهبرداران شبکه آبیاری ناحیه عمرانی D2 میاندربند شهرستان کرمانشاه بودند (N=417). با استفاده از فرمول کوکران تعداد 126 نفر از آنها به روش نمونه‌گیری طبقهای تصادفی با انتساب متناسب برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش برای جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامهای بوده که روایی آن بر پایه نظر جمعی از کارشناسان سازمان آب منطقهای کرمانشاه و اعضای هیأت علمی گروه ترویج و توسعه روستایی دانشگاه رازی تأیید شد و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردید (α=0/85). تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSSwin20انجام شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی عوامل بازدارنده انتقال مدیریت شبکهی آبیاری به بهرهبردران را در 9 عامل، فردی، مدیریتی، اجتماعی، حمایتی، اقتصادی، فرهنگی، آموزشی- ترویجی، زراعی و فنی طبقه‌بندی کرد. نتایج این مطالعه دستاوردهای مناسبی را برای نهاده‌ای درگیر در کار شبکههای آبیاری و برای انتقال مدیریت شبکههای آبیاری به بهرهبرداران دارد.
مقاله پژوهشی
داود جمینی؛ احمد تقدیسی؛ علیرضا جمشیدی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، که به لحاظ ماهیت و روش به ترتیب از نوع تحقیقات کاربردی و توصیفی ـ تحلیلی بوده، ارائه راهکارهای توسعه اشتغال در روستاهای دهستان بدر است. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه محقق‌ساخته بوده و جهت دستیابی به اهداف پژوهش، محققان از نظرات 23 کارشناس مرتبط با امور روستایی شهرستان روانسر بهره گرفته‌اند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، که به لحاظ ماهیت و روش به ترتیب از نوع تحقیقات کاربردی و توصیفی ـ تحلیلی بوده، ارائه راهکارهای توسعه اشتغال در روستاهای دهستان بدر است. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه محقق‌ساخته بوده و جهت دستیابی به اهداف پژوهش، محققان از نظرات 23 کارشناس مرتبط با امور روستایی شهرستان روانسر بهره گرفته‌اند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات به ترتیب از نرم‌افزار Excel و مدل SWOT استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد منطقه مورد مطالعه دارای 23 نقطه قوت (با امتیاز نهایی 800/1) و 25 فرصت (با امتیاز نهایی 933/1) جهت توسعه اشتغال بوده است. در حالی‌که روستاهای دهستان بدر با 35 نقطه ضعف (با امتیاز نهایی 946/1) و 16 تهدید (با امتیاز نهایی 993/1) برای توسعه اشتغال مواجه می‌باشند. در مجموع نتایج، با توجه فزونی نقاط ضعف و تهدیدات بر نقاط قوت و فرصت‌ها در محدوده مورد مطالعه، نشان داد استراتژی تدافعی (WT)، در اولویت استراتژی‌های توسعه اشتغال در روستاهای دهستان بدر می‌باشد. بنابراین در ارائه راهکارهای توسعه اشتغال در نواحی روستایی محدوده مورد مطالعه تضعیف نقاط ضعف درونی (مانند کمبود سرمایه اولیه در دسترس روستاییان با وزن نهایی 136/0، وجود دلالان و واسطه‌ها با وزن نهایی 105/0) و تهدیدهای بیرونی (مانند سرمایه محدود در دست روستاییان با وزن نهایی 272/0 و بالا رفتن هزینه‌های تولید با وزن نهایی 262/0) با وزن نهایی بیشتر، امری ضروری می‌باشد. در نهایت با توجه به یافته‌های پژوهش، راهکارهای کاربردی و موثری، که در ارائه آنها تکیه اصلی بر محدود کردن نقاط ضعف و تهدیدات شناسایی شده می‌باشند، در جهت توسعه اشتغال در روستاهای دهستان بدر ارائه گردید.
