مقاله پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری
مهدی نوری پور؛ الهام درخشان؛ زینب شریفی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات توسعه گردشگری در روستاهای بخش مرکزی شهرستان بویر احمد انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 1180 خانوار روستایی از دو گروه روستاهای غیرگردشگرپذیر و گردشگرپذیر بوده است که با توجه به جدول نمونهگیری کرجسی و مورگان 298 خانوار روستایی به عنوان نمونه تعیین شد. نمونهها با روش نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات توسعه گردشگری در روستاهای بخش مرکزی شهرستان بویر احمد انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 1180 خانوار روستایی از دو گروه روستاهای غیرگردشگرپذیر و گردشگرپذیر بوده است که با توجه به جدول نمونهگیری کرجسی و مورگان 298 خانوار روستایی به عنوان نمونه تعیین شد. نمونهها با روش نمونهگیری تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن توسط متخصصان و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ تأیید شد. نتایج مقایسه وضعیت پنج سال پیش (قبل از رونق گردشگری) دو گروه روستاها نشان داد در مؤلفههای سرمایه اجتماعی، توجه به آداب و رسوم محلی، تمایل به زندگی در روستا، اشتغال و آگاهی زیست محیطی بین دو گروه روستاهای غیرگردشگرپذیر و گردشگرپذیر تفاوت معنی‌داری وجود دارد، به‌طوری‌که در روستاهای گردشگر پذیر این مؤلفهها از میانگین بالاتری برخوردار بوده است. همچنین نتایج مقایسه وضعیت فعلی دو گروه روستاها نشان داد تنها در مؤلفههای تخلف‌های اجتماعی و آگاهی زیست محیطی بین دو گروه روستاهای غیرگردشگرپذیر و گردشگرپذیر تفاوت معنی‌داری وجود دارد، به‌طوری‌که رونق گردشگری، از لحاظ اجتماعی اثر منفی داشته و منجر به افزایش تخلف اجتماعی شده است و از لحاظ زیست محیطی تأثیر مثبت داشته و منجر به افزایش آگاهی زیست محیطی خانوارهای روستایی شده است. افزون بر آن، گردشگری از لحاظ اقتصادی و زیرساختی هیچ‌گونه اثر قابل ملاحظه‌ای در منطقه نداشته است.
مقاله پژوهشی
ترویج و آموزش کشاورزی
رقیه یزدانی؛ مسعود خیراندیش؛ محسن محمدی خیاره؛ هادی امینی
چکیده
توسعه روستایی از مهم‌ترین بحث‌هایی است که در هر جامعه‌ای به ویژه در جوامع در حال توسعه مطرح بوده است. با توجه به اهمیت توسعه روستایی و رابطه آن با کارآفرینی روستایی، پژوهش حاضر به بررسی شاخص نوآوری و تأثیر آن بر توسعه روستایی با تاکید بر نقش میانجی کارآفرینی روستایی در استان خراسان شمالی پرداخته است. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل ...
بیشتر
توسعه روستایی از مهم‌ترین بحث‌هایی است که در هر جامعه‌ای به ویژه در جوامع در حال توسعه مطرح بوده است. با توجه به اهمیت توسعه روستایی و رابطه آن با کارآفرینی روستایی، پژوهش حاضر به بررسی شاخص نوآوری و تأثیر آن بر توسعه روستایی با تاکید بر نقش میانجی کارآفرینی روستایی در استان خراسان شمالی پرداخته است. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل دادهها بر اساس روش دلفی پرسشنامهای بین کارآفرینان بخش کشاورزی استان خراسان شمالی توزیع گردید. طبق آمار اداره جهاد کشاورزی استان، 42 نفر کارآفرین در بخش کشاورزی این استان مشغول فعالیت هستند،که از این تعداد برای نمونه فقط به 30 نفر از آنها دسترسی پیدا شد. برای تجزیه و تحلیل آماری دادهها از نرم افزار SPSS و برای آزمون فرضیهها از روش بوت استرپینگ در تحلیل متغیر میانجی استفاده شد. نتایج تحقیق بیانگر این است که بین عامل نوآوری و توسعه روستایی رابطه مستقیم وجود دارد. همچنین کارآفرینی روستایی که به عنوان متغیر میانجی در نظر گرفته شده بر توسعه روستایی مؤثر بوده است.
مقاله پژوهشی
ترویج و آموزش کشاورزی
حسن خدایی استیار؛ حسین راحلی؛ حسین کوهستانی؛ حبیب شجاعی مزدی
چکیده
صنایع تبدیلی و تکمیلی به صنایعی گفته میشود که به فرآوری و عمل آوری محصولات مختلف کشاورزی میپردازد. هدف اصلی این مطالعه بررسی موانع و مشکلات واحدهای صنایع تبدیلی و تکمیلی فعال در شهرستان ساری از دیدگاه مدیران میباشد که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل192 نفر از مدیران واحدهای صنایع تبدیلی وتکمیلی فعال در شهرستان ...
بیشتر
صنایع تبدیلی و تکمیلی به صنایعی گفته میشود که به فرآوری و عمل آوری محصولات مختلف کشاورزی میپردازد. هدف اصلی این مطالعه بررسی موانع و مشکلات واحدهای صنایع تبدیلی و تکمیلی فعال در شهرستان ساری از دیدگاه مدیران میباشد که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل192 نفر از مدیران واحدهای صنایع تبدیلی وتکمیلی فعال در شهرستان ساری هستند که تا سال ۱۳۹۳ پروانه تأسیس (موافقت اصولی) ازمدیریت جهاد کشاورزی یا اداره کل صنایع و معادن شهرستان ساری دریافت نمودهاند. روش نمونهگیری به‌صورت تصادفی ساده بوده و حجم نمونه با استفاده از (جدول کرجسی و مورگان) 122 مورد میباشد. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق -ساخته بود که اعتبار صوری آن با پانل متخصصان و کارشناسان و پایایی مقیاسهای آن با آلفای کرونباخ بررسی شد.. نتایج این تحقیق نشان داد که، پنج عامل: اقتصادی، نهادی و قانونی ، نهاده ها و مواد اولیه ، فرهنگی و اجتماعی و فنی و تکنولوژیکی به ترتیب با درصد تبیین 12.255، 11.22، 10.982، 10.614 و 9.82 به عنوان موانع و مشکلات صنایع تبدیلی و تکمیلی در شهرستان ساری، استخراج و نامگذاری شدند.
مقاله پژوهشی
جامعه شناسی روستایی
موسی اعظمی؛ سعید هدایتی نیا
چکیده
امروزه پل ارتباطی میان دو مفهوم سرمایه اجتماعی و رفاه اجتماعی مشهود است تا جائی که می توان اذعان داشت با ذخیره سازی سرمایه اجتماعی بیشتر می توان شرایطی را فراهم ساخت که به سطح بالایی از رفاه اجتماعی دست یافت. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مؤلفههای سرمایه اجتماعی بر رفاه اجتماعی در مناطق روستایی دهستان بالادربند از توابع بخش مرکزی ...
بیشتر
امروزه پل ارتباطی میان دو مفهوم سرمایه اجتماعی و رفاه اجتماعی مشهود است تا جائی که می توان اذعان داشت با ذخیره سازی سرمایه اجتماعی بیشتر می توان شرایطی را فراهم ساخت که به سطح بالایی از رفاه اجتماعی دست یافت. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مؤلفههای سرمایه اجتماعی بر رفاه اجتماعی در مناطق روستایی دهستان بالادربند از توابع بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه میباشد. این پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفت. روایی پرسشنامه به‌وسیله‌ی پانل کارشناسان و پایایی آن از طریق یک مطالعه راهنما خارج از نمونه‌ی آماری تأیید شد. جامعه آماری این پژوهش شامل سرپرستان خانوارهای روستایی بود که 160 نفر با استفاده از نمونهگیری خوشه‌ای تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شدند. بهمنظور بررسی آزمون فرضیات پژوهش از روش مدلسازی معادلات ساختاری با بهکارگیری نرمافزار LISRELver8.50 استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی برازش متغیرهای نهفته پژوهش را بر مبنای شاخص‌های برازش تأیید کرد. یافته‌ها نشان داد که مؤلفههای سرمایه اجتماعی از جمله اعتماد اجتماعی (28/0,γ=18/3t=)، انسجام اجتماعی (17/0,γ=00/2t=) و آگاهی و شناخت (44/0,γ=18/4t=) تبیین کننده 51 درصد از تغییرات پراکنش رفاه اجتماعی بودند. نتایج پژوهش، شامل دستاوردهای مناسبی برای متولیان و مدیران توسعه روستایی برای بهبود مؤلفههای سرمایه اجتماعی در نواحی روستایی است.
مقاله پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
یعقوب اسفرم؛ حسن استحکام؛ مریم شامانیان؛ رضا اسدی
چکیده
در چند دهه اخیر، مفهوم کیفیت زندگی به عنوان یکی از اساسیترین مفاهیم توسعه که به بررسی و ارزیابی رفاه فردی و جامعه میپردازد مورد توجّه محققان، برنامهریزان و دولتها قرار گرفته است. لذا هدف این پژوهش تحلیل و بررسی اثرات بازارچه مرزی تمرچین روی مؤلفههای کیفیت زندگی دهستان پیران میباشد. روش این پژوهش توصیفی– تحلیلی مبتنی ...
بیشتر
در چند دهه اخیر، مفهوم کیفیت زندگی به عنوان یکی از اساسیترین مفاهیم توسعه که به بررسی و ارزیابی رفاه فردی و جامعه میپردازد مورد توجّه محققان، برنامهریزان و دولتها قرار گرفته است. لذا هدف این پژوهش تحلیل و بررسی اثرات بازارچه مرزی تمرچین روی مؤلفههای کیفیت زندگی دهستان پیران میباشد. روش این پژوهش توصیفی– تحلیلی مبتنی بر دادههای میدانی میباشد. جامعه آماری در این پژوهش روستاهای دهستان پیران از توابع بخش مرکزی پیرانشهر میباشد. براساس روش نمونهگیری طبقهبندی شده تصادفی تعداد 300 پرسشنامه تکمیل شد. یافته‌ها نشان میدهد؛ کیفیت آموزش، کیفیت اوقات فراغت، کیفیت سلامت و بهداشت، پایینتر از حد متوسط ارزیابی شدهاند یعنی بازارچه مرزی تأثیری روی ارتقای این مؤلفههای کیفیت زندگی نداشته است. کیفیت زیرساختها، اشتغال و درآمد و کیفیت محیط سکونتی در حد متوسط ارزیابی شده است و نشان میدهد که بازارچه مرزی تا حدودی روی این مؤلفهها تأثیر گذاشته است. همچنین نتایج نشان میدهد روستای شین آباد بالاترین و روستای بادآباد پایینترین کیفیت زندگی را دارا میباشند.
مقاله پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
محمودرضا میرلطفی؛ محمد ملاشاهی
چکیده
یکی از رویکردهای رسیدن به توانمندسازی روانشناختی روستاییان توجه به روحیات و انگیزههای آنها میباشد که به افراد این امکان را میدهد تا با نگاه آیندهپژوهی سرشار از رویدادها، روندها، تصویرها و اقدامها، خواسته فعلی خود را بر اساس نیازهای آتی سنجیده و در جهت تغییر الگوی معیشت اقدام کنند. در این راستا هدف پژوهش حاضر، آیندهپژوهی ...
بیشتر
یکی از رویکردهای رسیدن به توانمندسازی روانشناختی روستاییان توجه به روحیات و انگیزههای آنها میباشد که به افراد این امکان را میدهد تا با نگاه آیندهپژوهی سرشار از رویدادها، روندها، تصویرها و اقدامها، خواسته فعلی خود را بر اساس نیازهای آتی سنجیده و در جهت تغییر الگوی معیشت اقدام کنند. در این راستا هدف پژوهش حاضر، آیندهپژوهی توانمندسازی روانشناختی روستاییان در تغییر الگوی معیشت آنها میباشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش به صورت توصیفی- تحلیلی میباشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه خانوارهای روستایی منطقه سیستان که براساس آمار سال 1395 برابر با 60075 خانوار در 796 نقطه روستایی میباشد. ابتدا بر اساس فرمول شارپ 40 روستا انتخاب شده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران در سطح 95 درصد برابر 321 خانوار تعیین گردید که برای تکمیل پرسشنامه به صورت تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات جمعآوری شده با استفاده از آزمونهای پیرسون، رگرسیونهمزمان و گام به گام در نرمافزار spss22 مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تحلیلهای فضایی و ترسیم نقشهها نیز از نرمافزار GIS10.1استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که رابطه معناداری بین توانمندسازی روانشناختی روستاییان و تغییر الگوی معیشت آنها وجود دارد به‌طوری‌که پیشران روانشناختی با شدت متوسط و واریانس 4/45 درصد در تغییر الگوی معیشت روستاییان مؤثر است.
مقاله پژوهشی
اقتصاد کشاورزی
امیر سالاری؛ علی ماروسی
چکیده
هرچند فناوری اطلاعات توجه همگانی زیادی را به خود جلب کرده است، اما تحقیقات کمی برای سنجش میزان پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط کشاورزان صورت گرفته است. هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط زعفران‌کاران روستاهای منطقه تربت‌حیدریه (قطب تولید زعفران جهان) بود. تعداد روستاهای شهرستان تربت حیدریه ...
بیشتر
هرچند فناوری اطلاعات توجه همگانی زیادی را به خود جلب کرده است، اما تحقیقات کمی برای سنجش میزان پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط کشاورزان صورت گرفته است. هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط زعفران‌کاران روستاهای منطقه تربت‌حیدریه (قطب تولید زعفران جهان) بود. تعداد روستاهای شهرستان تربت حیدریه 134 روستا می باشد که در سال 1396 بصورت تصادفی 20 روستا زعفران کار انتخاب شد و در هر روستا 20 پرسشنامه بصورت تصادفی ارائه شد که 384 پرسشنامه بازگشت داده شد. جهت بررسی فرضیات و متغیرهای تحقیق از نرمافزار SPSS-PLSاستفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین متغیرهای سهولت استفاده و درک مفید بودن، سهولت استفاده و نگرش استفاده فناوری اطلاعات و ارتباطات، سودمندی ادراک‌شده و قصد استفاده، سهولت ادراک و نگرش، نگرش و قصد استفاده، شرایط تسهیل کننده و سودمندی ادراک‌شده، رابطه معنی‌داری وجود داشته اما بین شرایط تسهیل کننده و قصد استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه معنی‌دار وجود مشاهده نگردید. نتایج کلی نشان داد که سودمندی ادراک‌شده، نگرش و سهولت استفاده از طریق سودمندی ادراک‌شده، به‌عنوان عواملی تأثیرگذار به‌صورت غیرمستقیم بر نگرش و قصد استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط زعفران‌کاران موثرند.
مقاله پژوهشی
ترویج و آموزش کشاورزی
حمید رستگاری؛ ذکریا محمدی تمری؛ مریم شریف زاده
چکیده
امروزه، گسترش فرهنگ کارآفرینی و فراهم ساختن بستر اخلاقی مناسب کسب و کار که یکی از فاکتورهای مؤثر برای توسعه اقتصادی کشورها قلمداد میشود، در گرو پرورش مهارتها، توانمندیها و قابلیتهای کارآفرینانه در جوامع است. در این راستا، شناخت ویژگیها، مهارتها و توانمندیهای کارآفرینانه، بالاخص صلاحیتهای کارآفرینی روستایی ...
بیشتر
امروزه، گسترش فرهنگ کارآفرینی و فراهم ساختن بستر اخلاقی مناسب کسب و کار که یکی از فاکتورهای مؤثر برای توسعه اقتصادی کشورها قلمداد میشود، در گرو پرورش مهارتها، توانمندیها و قابلیتهای کارآفرینانه در جوامع است. در این راستا، شناخت ویژگیها، مهارتها و توانمندیهای کارآفرینانه، بالاخص صلاحیتهای کارآفرینی روستایی می‌تواند کمک شایان توجهی در پیشبرد این موضوع داشته باشد. از همین رو، هدف پژوهش توصیفی حاضر شناسایی و اولویتبندی مهارتهای کارآفرینی روستایی بود. مطلعین کلیدی مشارکت کننده در این پژوهش که بر مبنای روش نمونهگیری هدفمند و با تکنیک نمونهگیری کارشناسی و تا حصول به درجه اشباع نظری انتخاب شدند، 7 نفر از متخصصان توسعه روستایی دانشگاهی بودند. شناسایی و استخراج مهارتهای کارآفرین روستایی با بهرهگیری از تکنیک اسنادپژوهی صورت گرفت. سپس از طریق پروتکل ساختارمند به جمعآوری اطلاعات در خصوص اهمیت هر یک از مهارتهای استخراج شده، اقدام شد. برای تحلیل دادهها از تکنیک شبکه عصبی مصنوعی با استفاده از نرم افزار Matlab بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که مهارتهای روابط اجتماعی، بازاریابی و مشتری‌مداری، برنامه‌ریزی استراتژیک، راهاندازی و سرپرستی کسب و کار، و مدیریت ریسک به ترتیب رتبه‌های اول تا پنجم را از لحاظ اهمیت به خود اختصاص دادند. همچنین، در بین پنج دسته مهارتهای کارآفرینی، دسته مهارتهای فرصتیابی و دسته مهارتهای مدیریتی به ترتیب حائز رتبه اول و آخر شدند. با توجه به نتایج، پیشنهادهایی برای گسترش مجموعه مهارتهای کارآفرین روستایی ارائه شده است.
