مقاله پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
وکیل حیدری ساربان؛ حمدالله سجاسی قیداری؛ علی مجنونی توتاخانه
چکیده
سرمایه روان‌شناختی بهعنوان نیرویی در جهت بهبود عمل‌کرد فرد و سازمان، افزایش قدرت نفوذ، نهاد و سکونتگاه‌های انسانی، افزایش درآمد و ایجاد مزیت رقابتی نگریسته میشود. هدف اصلی اینمطالعه بررسی نقش سرمایه روان‌شناختی در بهبود رضایتمندی شغلی کشاورزان میباشد. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی- تحلیلی میباشد ...
بیشتر
سرمایه روان‌شناختی بهعنوان نیرویی در جهت بهبود عمل‌کرد فرد و سازمان، افزایش قدرت نفوذ، نهاد و سکونتگاه‌های انسانی، افزایش درآمد و ایجاد مزیت رقابتی نگریسته میشود. هدف اصلی اینمطالعه بررسی نقش سرمایه روان‌شناختی در بهبود رضایتمندی شغلی کشاورزان میباشد. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی- تحلیلی میباشد که با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. دادهها با استفاده از پرسشنامه جمعآوری شد که تعداد30 پرسشنامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه آلفای کرونباخ در نرم افزار SPSS، پایایی بخش‌های مختلف پرسشنامه تحقیق 72/0 الی 79/0 بهدست آمد. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، شامل کل بهره‌برداران کشاورزی شهرستان اردبیل میباشد (29000N=)، که از این میان تعداد 380 نفر با استفاده از فرمول کوکران و با استفاده از نمونهگیری تصادفی ساده بهعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین تمامی متغیرهای تحقیق با افزایش رضایتمندی شغلی رابطه مستقیم و معنیداری وجود دارد. همچنین، در آزمون رگرسیون چندگانه خطی متغیرهای خودکارآمدی، تاب‌آوری و خوش‌بینی توانایی تبیین 41/0 درصد از تغییرات متغیر رضایتمندی شغلی را دارا می‌باشند.
مقاله پژوهشی
ترویج و آموزش کشاورزی
مهدی جوانشیری؛ خدیجه بوزرجمهری؛ ام البنین هراتی؛ حمیده محمودی
چکیده
اعتبارات خرد با هدف ارائه خدمات مالی به گروههای کم‌درآمد در کشورهای درحال توسعه در سه دهۀ اخیر مطرح‌شده است. این اعتبارات با اعطای وام به روستاییان به‌ویژه آن‌هایی که در امور تولیدی فعالیت دارند این امکان را میدهد که به سبب فراهم بودن نقدینگی بتوانند نیازهای مالی‌شان را برای انجام عملیات تولیدی و تهیه نهادههای کشاورزی ...
بیشتر
اعتبارات خرد با هدف ارائه خدمات مالی به گروههای کم‌درآمد در کشورهای درحال توسعه در سه دهۀ اخیر مطرح‌شده است. این اعتبارات با اعطای وام به روستاییان به‌ویژه آن‌هایی که در امور تولیدی فعالیت دارند این امکان را میدهد که به سبب فراهم بودن نقدینگی بتوانند نیازهای مالی‌شان را برای انجام عملیات تولیدی و تهیه نهادههای کشاورزی تأمین نمایند. این تحقیق نیز با هدف بررسی نقش اعتبارات خرد در توسعه روستایی، با تأکید بر تأثیر عوامل جغرافیایی در جذب اعتبارات مذکور در دو ناحیه کوهستانی (کارده) و دشتی (میان ولایت) شهرستان مشهد، انجام‌گرفته است و بر اساس هدف، کاربردی- توسعهای و بهلحاظ روش‌شناسی، از نوع توصیفی – تحلیلی است. با توجه به دو جامعه آماری مورد مطالعه، از کلّ خانوارهایی که در بین سالهای 1394-1390 حداقل یکبار وام دریافت کردهاند، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 207 خانوار روستایی بهعنوان حجم نمونه برآورد گردید و سپس به نسبت خانوارها در هر ناحیه تقسیم شد. نمونهگیری این جامعه آماری با روش طبقهای و تصادفی صورت گرفته است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از منابع اسنادی و عملیات پیمایشی (پرسشنامه) در بین خانوارهایی که اعتبارات دریافت کردهاند، جمع‌آوری‌شده است. و از آزمونهای آماری ویلکاکسون (برای تحلیل تفاوت دوره قبل و بعد)، فریدمن و کای‌دو، T تکنمونه‌ای و همبستگی برای تحلیل دادهها بهره گرفته شد. نتایج نشانداد که میزان اثربخشی اعتبارات در بین ساکنین روستایی نواحی کوهستانی و دشتی تفاوت معنیداری وجود ندارد ولی ازنظر مشکلات و موانع دریافت وام و درجه رضایتمندی، تفاوت معنیداری بین این دو ناحیه وجود دارد و میزان رضایتمندی در ناحیه دشتی بیشتر است. همچنین نتایج آزمون نا پارامتری ویلکاکسون برای سنجش میزان تفاوت موجود در دو دوره زمانی قبل و بعد از استفاده از اعتبارات خرد روستایی در هر دو جامعه نمونه، نشان میدهد که پرداخت اعتبارات خرد منجر به ایجاد تغییرات قابل‌توجهی در کلیه محورها شده است و این تغییرات از دیدگاه استفاده‌کنندگان کاملاً معنیدار است. نتایج آزمون T تکنمونه‌ای نیز نشان‌دهنده اثرات مناسب اعتبارات بر توسعه اقتصادی مناطق روستایی موردمطالعه میباشد. نتایج حاصله از تحلیل نا پارامتری همبستگی (اسپیرمن) میان مؤلفه‌های موردبررسی نیز نشان‌دهنده وجود رابطه مستقیم بین مؤلفه‌های تأثیرگذار توسعه اقتصادی نقاط روستایی است. به‌عبارت‌دیگر با افزایش مقادیر هر یک از مؤلفه‌ها، سایر ابعاد نیز افزایش معنیداری را نشان می‌دهند
مقاله پژوهشی
ترویج و آموزش کشاورزی
احسان خسروی؛ سعید غلامرضایی؛ مهدی رحیمیان؛ مرتضی اکبری
چکیده
امروزه توسعه تعاونی‌های کشاورزی در بسیاری از کشورها، راهبردی کلیدی در توسعه‌ی روستایی است. در این راستا نباید از نقش کلیدی کارآفرینی سازمانی در موفقیت سازمان‌ها بهخصوص در تعاونی‌های کشاورزی غفلت کرد. از اینرو، تحلیل وضعیت کارآفرینی سازمانی بهمنظور حرکت فزاینده تعاونی‌ها و بنگاهها و سایر سازمانهای مختلف به سمت ...
بیشتر
امروزه توسعه تعاونی‌های کشاورزی در بسیاری از کشورها، راهبردی کلیدی در توسعه‌ی روستایی است. در این راستا نباید از نقش کلیدی کارآفرینی سازمانی در موفقیت سازمان‌ها بهخصوص در تعاونی‌های کشاورزی غفلت کرد. از اینرو، تحلیل وضعیت کارآفرینی سازمانی بهمنظور حرکت فزاینده تعاونی‌ها و بنگاهها و سایر سازمانهای مختلف به سمت توسعه آن برای رسیدن به توسعه پایدار روستایی، امری ضروری است. هدف از پژوهش حاضر واکاوی وضعیت کارآفرینی سازمانی در تعاونی‌های کشاورزی بود. جامعه آماری تحقیق شامل 1012 نفر از اعضای تعاونی‌های مرغ‌داران گوشتی فعال استان کرمانشاه بودند که با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای با فن انتساب متناسب و با استفاده از روش فرمول کوکران به تعداد 220 نفر انتخاب شدند. ابزار جمعآوری اطلاعات در این تحقیق، پرسشنامه تعدیل‌یافته استاندارد اسچیپرز و همکاران (2008) و آنتونسیک و هیسریچ (2001) بود. روایی محتوایی پرسشنامه توسط متخصصان و کارشناسان در زمینه موضوع مورد پژوهش تأیید شد. در این تحقیق از روش آلفای کرونباخ جهت سنجش و تأیید پایایی استفاده گردید. در پژوهش حاضر جهت تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد که با استفاده از نرم افزار SPSS20 انجام گرفت. یافته‌ها حاکی از آن بود که کارآفرینی سازمانی در تعاونی‌ها شامل چهار بعد ریسک‌پذیری، نوآوری، پیشگامی و نوسازی راهبردی بود. لذا بر اساس یافته‌ها، پیشنهاد می‌گردد مدیران و اعضا تعاونی‌های کشاورزی با حمایت از ایده‌ها و نظرات کارآفرینانه اعضاء تعاونی‌ها، زمینه را برای تقویت کارآفرینی سازمانی در تعاونی‌ها فراهم آورند تا از این طریق زمینه و الزامات لازم برای دستیابی به توسعه پایدار روستایی فراهم گردد.
مقاله پژوهشی
جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
جمشید عینالی؛ احمد رومیانی؛ آسیه اسماعیلی
چکیده
امروزه فعالیت گردشگری بهعنوان یکی از پر درآمدترین فعالیتهای جهانی دارای ارزشهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که میتواند نقش مهمی در جهت توانمندسازی توسعه منطقه محروم به دنبال داشته باشد. هدف از این مطالعه اولویت‌بندی مناطق گردشگری در سطح استان کردستان به منظور معرفی در جهت سرمایهگذاری است تا بتواند زمینه مناسبی ...
بیشتر
امروزه فعالیت گردشگری بهعنوان یکی از پر درآمدترین فعالیتهای جهانی دارای ارزشهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که میتواند نقش مهمی در جهت توانمندسازی توسعه منطقه محروم به دنبال داشته باشد. هدف از این مطالعه اولویت‌بندی مناطق گردشگری در سطح استان کردستان به منظور معرفی در جهت سرمایهگذاری است تا بتواند زمینه مناسبی برای تحرک بخشی به اقتصاد منطقه و برنامه‌ریزی بهتر برای توسعه مبتنی بر گردشگری در سطح استان باشد بنابراین به دنبال پاسخگویی به این سوال که کدام منطقه از لحاظ جاذبه گردشگری دارای بهترین شرایط سرمایهگذاری در توسعه منطقه مورد مطالعه میباشد. نوع تحقیق کاربردی، روش مورد استفاده تحقیق توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات از روشهای کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه) استفاده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از مدل وایکور و تاپسیس استفاده شده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که مناطق نمونه گردشگری مجموعه پارک تفریحی آبیدر، دریاچه زریوار، روستای اورمانتخت هر کدام با ضریب 007/0، 071/0 و 103/0 و رتبه 1، 2 و 3 و از سوی دیگر، مناطق نمونه گردشگری دریاچه زریوار، مجموعه پارک تفریحی آبیدر و روستای اورمانتخت هر کدام با ضریب 872/0، 851/0و 77/0 و با رتبه 1، 2 و 3 با استفاده از مدل تاپسیس به ترتیب دارای بالاترین سطوح برخورداری از معیارهای مورد نظر بوده‌اند.
مقاله پژوهشی
ترویج و آموزش کشاورزی
پریسا نجفلو؛ عنایت عباسی؛ همایون فرهادیان
چکیده
تحقیق توصیفی– همبستگی حاضر با هدف تحلیل رفتار اطلاعیابی انگورکاران استان زنجان و با استفاده از راهبرد پیمایش انجام شد. جامعه آماری تحقیق مشتمل بر انگورکاران استان زنجان در تمام شهرستان‌ها در سال زراعی 1392 بود .(N=32871) حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان ، 379 نفر برآورد گردید (n=379). نمونه‌های تحقیق با استفاده از روش نمونهگیری ...
بیشتر
تحقیق توصیفی– همبستگی حاضر با هدف تحلیل رفتار اطلاعیابی انگورکاران استان زنجان و با استفاده از راهبرد پیمایش انجام شد. جامعه آماری تحقیق مشتمل بر انگورکاران استان زنجان در تمام شهرستان‌ها در سال زراعی 1392 بود .(N=32871) حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان ، 379 نفر برآورد گردید (n=379). نمونه‌های تحقیق با استفاده از روش نمونهگیری با انتساب متناسب تعداد افراد هر شهرستان به روش در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامه محققساخته بود که روایی محتوایی و ظاهری آن با استفاده از نظرات پانلی از متخصصان کشاورزی بررسی، بازبینی و اصلاح شد. پایایی پرسشنامه با محاسبه مقدار آلفای کرونباخ در مرحله پیشآزمون، برای بخش‌های مختلف پرسشنامه، بین 73/0 تا 86/0محاسبه شد. دادهها با استفاده از نرم‌افزارSPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که نزدیک به 80 درصد انگورکاران رفتار اطلاعیابی ضعیف تا متوسط داشتند. در مقایسه شهرستان‌های مختلف، به جز شهرستان خرمدره که دارای بیشترین درصد انگورکار در خوشه رفتار اطلاعیابی متوسط میباشد، بقیه شهرستان‌ها دارای بیشترین درصد انگورکار در خوشه رفتار اطلاعیابی ضعیف بودند. علی‌رغم این‌که انگورکاران در خوشه‌های سه‌گانه (رفتار اطلاعیابی ضعیف، متوسط و بالا) به کارشناسان مرکز خدمات کشاورزی دسترسی دارند، ولی این منبع اطلاعاتی جزو منابع پرکاربرد آنان نمیباشد. در مقابل، اعضای خانواده و سایر کشاورزان نقش مهم‌تری در رفع نیازهای اطلاعاتی آنان ایفا می‌کنند. انگورکاران خوشه‌های مختلف از نظر برخی از ویژگی‌های فردی، حرفه‌ای و مدیریتی با هم تفاوت داشتند.
مقاله پژوهشی
ترویج و آموزش کشاورزی
بهمن خسروی پور؛ منا درانی؛ امید مهراب قوچانی
چکیده
ناامنیغذایی از مقولههایی است که تأثیر جدی بر وضعیت تغذیه افراد جامعه بهجای میگذارد. ناامنی غذایی و گرسنگی، تبعات جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی بسیاری به همراه دارد. تأمین امنیتغذایی جامعه یکی از اهداف کلان برنامهریزی‌های توسعه اقتصادی اجتماعی است. هدف اصلی مطالعه حاضر سنجش میزان سطوح ناامنی غذایی در شهرستان ...
بیشتر
ناامنیغذایی از مقولههایی است که تأثیر جدی بر وضعیت تغذیه افراد جامعه بهجای میگذارد. ناامنی غذایی و گرسنگی، تبعات جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی بسیاری به همراه دارد. تأمین امنیتغذایی جامعه یکی از اهداف کلان برنامهریزی‌های توسعه اقتصادی اجتماعی است. هدف اصلی مطالعه حاضر سنجش میزان سطوح ناامنی غذایی در شهرستان باوی از توابع استان خوزستان بود. مطالعه حاضر پژوهشی پیمایشی و از نوع توصیفی مقطعی میباشد. جامعه مورد مطالعه کلیه خانوارهای روستایی در بخش مرکزی شهرستان باوی می‌باشند که با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس تعداد 198 نفر بهعنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. بهمنظور گردآوری دادهها از پرسشنامه استاندارد رادیمرکرنل (1998) بهره گرفته شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که درمجموع تنها حدود 12 درصد از پاسخگویان این مطالعه در وضعیت امنیت غذایی و حدود 87 درصد پاسخگویان انواع ناامنی غذایی بدون گرسنگی، با گرسنگی متوسط و با گرسنگی شدید را تجربه کرده بودند. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین فراوانی مربوط به دسته ناامن غذایی بدون گرسنگی بود. نتایج نشان داد که زنان در وضعیت ناامنتر غذایی نسبت به مردان قرار دارند. همچنین سطح تحصیلات سرپرست خانوار منجر به ایجاد تفاوت در وضعیت ناامنی غذایی خانوار شد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که درآمد، وارد معادله رگرسیونی عوامل تأثیرگذار بر ناامنی غذایی خانوار شد و 29 درصد از تغییرات واریانس متغیر وابسته را تبیین نمود.
مقاله پژوهشی
ترویج و آموزش کشاورزی
بهرام ایمانی؛ سهیلا باختر؛ سعید جعفری
چکیده
کشاورزی ارگانیک یک سامانه مدیریت تولیدی جامعنگر است که موجب بهبود سلامت کشتبوم از طریق حفظ و تقویت تنوع زیستی، چرخههای زیستی و فعالیت زیستی خاک میشود، اما بر سر راه این سامانه موانع و مشکلات فراوانی قرار دارد. از اینرو شناسایی عوامل بازدارنده و پیشبرنده از دیدگاه روستاییان امری ضروری است. بنابراین هدف تحقیق حاضر ارزیابی ...
بیشتر
کشاورزی ارگانیک یک سامانه مدیریت تولیدی جامعنگر است که موجب بهبود سلامت کشتبوم از طریق حفظ و تقویت تنوع زیستی، چرخههای زیستی و فعالیت زیستی خاک میشود، اما بر سر راه این سامانه موانع و مشکلات فراوانی قرار دارد. از اینرو شناسایی عوامل بازدارنده و پیشبرنده از دیدگاه روستاییان امری ضروری است. بنابراین هدف تحقیق حاضر ارزیابی دیدگاه جوامع روستایی در رابطه با عوامل بازدارنده و پیشبرنده کشاورزی ارگانیک است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، 64 روستایی بالای 20 خانوار بخش مرکزی شهرستان اردبیل با جمعیت 50039 نفر بودهاست. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 356 نفر برآورد گردید که برحسب تعداد جمعیت موجود در هر روستا توزیع گردید. جهت گردآوری اطلاعات مورد نیاز از روشهای کتابخانهای و میدانی استفاده گردید. شاخصهای درنظر گرفتهشده برای تنظیم پرسشنامه در چهار زمینه اقتصادی، فنی و اطلاعاتی، مدیریتی و اجتماعی در دو بعد بازدارنده و پیشبرنده در قالب 42 متغیر تنظیم گردید. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارهای spss19 و lisrel بهره گرفته شد. براساس نتایج حاصله، در بین عوامل بازدارنده کشاورزی ارگانیک عامل اجتماعی، دارای بیشترین میزان بازدارندگی و عوامل اقتصادی دارای کمترین میزان بود. در بین عوامل پیشبرنده نیز عوامل فنی و اطلاعاتی بیشترین تأثیر را بر پیشبرد کشاورزی ارگانیک داشته است و عوامل اقتصادی کمترین تأثیر را بر پیشبرندگی کشاورزی ارگانیک دارا بوده است.
مقاله پژوهشی
جامعه شناسی روستایی
علی قاسمی اردهایی؛ رضا نوبخت؛ نیره رستمی
چکیده
توسعه پایدار روستایی از محورهای مورد توجه برنامهریزان روستایی است که یکی از ملزومات آن، وجود جوانان در مناطق روستایی است. بر این اساس، هدف اصلی مقاله شناخت عوامل فردی (شغل و مهارتهای شغلی) و زیرساختی (امکانات و زیرساخت‌ها) مؤثر در نگهداشت جوانان در مناطق روستایی است. با استفاده از روش پیمایش از 549 جوان 15 الی 30 ساله ساکن در 27 روستای ...
بیشتر
توسعه پایدار روستایی از محورهای مورد توجه برنامهریزان روستایی است که یکی از ملزومات آن، وجود جوانان در مناطق روستایی است. بر این اساس، هدف اصلی مقاله شناخت عوامل فردی (شغل و مهارتهای شغلی) و زیرساختی (امکانات و زیرساخت‌ها) مؤثر در نگهداشت جوانان در مناطق روستایی است. با استفاده از روش پیمایش از 549 جوان 15 الی 30 ساله ساکن در 27 روستای شهرستان اهر به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای اطلاعات جمعآوری شده است. نتایج آزمونهای آماری دو متغیره و مدلسازی چند سطحی (HLM) نشان میدهد، جوانان روستایی تمایل چندانی برای ماندن در موقعیت‌های روستایی ندارند. از عوامل فردی مؤثر در این عدم تعلق به روستاها میتوان به سن، وضعیت تأهل، تحصیلات، ارتباط با خویشاوندان در شهر و نیز وضع اشتغال و نوع مهارت شغلی اشاره نمود. افرادی که از سرمایه انسانی بالاتری برخوردارند و در عین حال بیکار و دارای مهارتهای فنی و ساختمانی و غیرکشاورزی هستند، تمایل به ماندگاریشان در روستاها کمتر است. همچنین، جمعیت زیاد در روستا و وجود امکانات و تسهیلات رفاهی بیشتر در روستا بهعنوان عوامل زیرساختی، در کاهش تمایل جوانان به ترک روستا مؤثر است. با توجه و اهمیت قائل شدن به سرمایه انسانی نیروهای جوان روستایی و توسعه امکانات و تسهیلات رفاهی و مهارتهای کشاورزی جدید در نقاط روستایی کم‌جمعیت، میتوان گامهای اولیه را در ایجاد توسعه پایدار روستایی برداشت.
