شناسنامه علمی شماره
نویسندگان
1 استادیار جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، مرودشت، ایران
2 دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، مدرس دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده
انسان‌ها از دیرباز سعی کرده‌اند تا در پهنة محیط به‌گونه‌ای استقرار یابند که حداکثر استفاده از توانمندی‌های طبیعی را داشته باشند. استقرار سکونتگاههای انسانی، به‌ویژه روستاها در کنار رودخانه‌ها، راه‌های ارتباطی و در بستر دلتاها در طول تاریخ بیانگر این مدعاست. بدین‌ترتیب اندیشة انسان در جهت ساماندهی محیط زیست و استفادة بهینه از امکانات محیطی از گذشته تاکنون بین جوامع انسانی مطرح بوده، اما به‌دنبال تحولات ایجاد شده در زمینة تکنولوژی، افزایش تبادلات و کوتاه شدن دسترسی‌ها و گسترش ارتباطات جمعی؛ برنامهریزی مکانی به‌صورت علمی مطرح شده است که مسائل مرتبط با برپایی مکان سکونتی بهینه و مکانیابی برای آن را نه فقط از منظر عاملهای طبیعی، بلکه با توجه به روابط متقابل سیستم‌های اقتصادی، اجتماعی و فضایی در نظر می‌گیرد. هدف مقالة حاضر، مکانیابی و انتخاب مناسب‌ترین روستای مرکزی در بخش دشمن‌زیاری از توابع شهرستان ممسنی در راستای ساماندهی فضای ناحیه با استفاده از مدل تصمیمگیری انتخاب بهینه است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و گردآوری اطلاعات مبتنی بر شیوة کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. به‌منظور تحلیل داده‌ها از مدل تصمیمگیری تاپسیس و سیستم اطلاعات موقعیت‌یاب جغرافیایی استفاده شده است. بر این اساس، هر کدام از روستاها از لحاظ مؤلفه‌های ذکر شده، بررسی و تحلیل شدند و در طی شش گام، اولویت‌بندی پارک صورت گرفت. نتیجه‌های حاصل نشان می‌دهد که روستای دشت آزادگان با رتبة 656/. بهترین و در اولویت نخست قرار دارد، روستای دولت‌آباد با رتبة 533/0در اولویت دوم، روستای کلاه‌سیاه با رتبة 335/0 در اولویت سوم و روستای دهگپ با رتبة 085/0 در اولویت چهارم کانون بهینه قرار گرفته‌اند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Optimal Locating of Central Villages using Topsis Decision- Making Model (Case Study of Doshman Ziyari District- Mamasani Township)
نویسندگان [English]
- Ali Shamsoddini 1
- Kioumars Dehghani 2
1 Assistant prof, Geography and Rural Planning, Islamic Azad University, Marvdasht Branch, Marvdasht, Iran.
2 M.A in Geography and Rural Planning, Master of Payam Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Man from past had tried to established in nature so to have maximum use of the nature environment. The establishment of human settlements along the rivers, roads and delta show this claim. Human societies always thought to organize the environment and optimum use of resources, but following developments in the technology, increasing speed, decreasing distances and creation of mass communication, programming for scientific locating has been considered that includes both space, economic and social systems in optimal settlement locating. This paper aims in locating and selection of best central village of Doshman Ziyari District using Topsis model. It’s a descriptive and analytical research and gathering of date was based on library and field, interviews and feedback from people. Based on Topsis model and GIS, villages has analyzed and prioritized in six steps. Results show that the village of Dashte Azadgan with CL (rank) 0.656 is the best and first priority, the village of Dowlat abad with CL (rank) 0.533 is in the second priority, the village of Kollahsia with CL (rank) 0.335 is in the third priority and the village of Dehghap with CL (rank) 0.085 is in located in fourth priority.
کلیدواژه‌ها [English]
- Rural
- central village
- Locating
- Topsis Model
- Mamasani
)