نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور

2 دانشجو دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشجو دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران

4 دانشجو دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه خوارزمی

چکیده

 ارتقاء گردشگری روستایی برمبنای توسعة گردشگری پایدار و تبدیل توریسم به موتور محرکة اقتصادی منطقه برای بهبود کیفیت زندگی جامعه از مهم‌ترین مواردی است که نیازمند به اتخاذ راهبردهای مناسب و منطقی متناسب با قابلیت‌های منطقه‌ای و محلی و با جهت‌گیری‌هایی آمایش سرزمین است. این تحقیق با هدف تبیین و تحلیل راهبردهای توسعة گردشگری روستایی در روستای گایکان که از روستاهای هدف گردشگری در شهرستان الیگودرز بوده، تدوین‌شده است. روش انجام این تحقیق، توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از ابزار پرسش‌نامه برای جمع‌آوری اطلاعات به‌کار رفته است و تعداد نمونه‌های بررسی‌شده در محدودة جغرافیایی شامل 184 نفر می‌شود. برای تعیین حجم نمونه، از فرمول کوکران استفاده شده  و برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات و اولویت‌بندی راهبردهای توسعة گردشگری از مدل سوات (SWOT) استفاده‌شده است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که با توجه به ارزیابی عوامل داخلی و عوامل خارجی، استراتژی تهاجمی (حداکثر- حداکثر) به‌عنوان استراتژی مطلوب برای نیل و دستیابی به توسعة گردشگری روستای گایکان است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Prioritization of Rural Tourism Development Strategies from the Aspect of Spatial Planning: A Case Study of Gaykan-Aligoodarz County

نویسندگان [English]

  • Hedayat Allah Darvishi 1
  • Maryam Beyranvandzadeh 2
  • Sayed Ali Nader Dehghani Alwar 3
  • Sajjad Ahmadi 4

1 Expert of Vice- Presidency for Planning and Srataegic Supervision

2 Ph.D. Student, Geography & Urban Planning, Kharazmi University of Tehran, Iran

3 Ph.D. Student, Geography& Urban Planning University of Tehran, Iran

4 Ph.D. Student, Geography & Urban Planning, Kharazmi University of Tehran, Iran

چکیده [English]

Promotion in rural tourism, based on sustainable tourism development and using tourism as the economic engine of the region to improve life quality, is one of the most important issues that needs to apply appropriate and rational strategies, fit to the regional and local capabilities and the direction of spatial analysis. This study aims to explore strategies of rural tourism development in the Gaykan village, which is one of the target tourism villages in Aligoodarz County. The research method is descriptive- analytical which uses questionnaire to collect data. Sample data were about 184 people in the geographical area. Cochran formula was used to estimate the number of sample data. Sampling method is random and stratified sampling. In order to analysis and prioritize tourism development strategies, we used SWOT analysis model. The results show that, considering the evaluation of internal and external factors, Invasive strategy (max - max) has been identified as an optimal strategy towards achieving tourism development in Gaykan village. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rural tourism
  • Spatial planning
  • SWOT
  • Aligoodarz
اعرابی م (1387) درس‌نامه برنامه‌ریزی استراتژیک. تهران، ایران.
بیرانوندزاده م (1391) طرح هادی روستای گایکان، جهاد دانشگاهی واحد لرستان. ایران.
بیرانوندزاده م. و علی زاده د (1391) ارزیابی تقاضای گردشگری در استان مازندران با تأکید بر شهرستان چالوس. اولین همایش ملی گردشگری و طبیعت­گردی ایران‌زمین دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان. 1: 310-298.
جوان ج. و سقایی م (1383) نقش گردشگری روستایی در توسعه منطقه‌ای (با تأکید بر مدیریت روستایی). جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای دانشگاه فردوسی مشهد. 2: 124-109.
حاتمی نژاد ح.، حسینی م. و حسینی ع (1389)جایگاه و نقش علم جغرافیا در آمایش سرزمین. رشد آموزش جغرافیا. 1: 33-21.
حاجی نژاد ع.، پورطاهری م. و احمدی ع (1388) تأثیرات گردشگری تجاری بر توسعه کالبدی فضایی مناطق شهری مطالعه موردی شهربانه. پژوهش‌های جغرافیای انسانی. 2: 26-5.
راهبردهای بلندمدت توسعه بخش روستایی از منظر آمایش سرزمین (1391) امور آمایش و توسعه منطقه­ای. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (گزارش منتشرنشده).
راهبردهای بلندمدت توسعه بخش روستایی از منظر آمایش سرزمین (1391). امور آمایش و توسعه منطقه­ای. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (گزارش منتشرنشده).
رکن‌الدین افتخاری ع. و قادری ا (1381) نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی. مدرس علوم انسانی برنامه‌ریزی و آمایش فضا. 2: 40-23.
رکن‌الدین افتخاری ع. و مهدوی د (1385) راهکارهای توسعه گردشگری روستایی با استفاده از مدل SWOT. فصلنامه مدرس علوم انسانی-برنامه ریزی و آمایش فضا. 2: 30-1.
سعیدی ع (1391) پویش ساختاری- کارکردی رویکردی بدیل در برنامه‌ریزی فضایی. اقتصاد فضا و برنامه‌ریزی روستایی. 1: 18-1.
سقائی م. و علی زاده د (1392) امکان‌سنجی محصول گردشگری روستایی در شهرستان پاوه. فضای جغرافیایی اهر. 40: 41-55.
سیاست­های کلی آمایش سرزمین ابلاغی مقام معظم رهبری (1385) دبیرخانه کمیته آمایش و مسکن و شهرسازی مجمع تشخیص مصلحت نظام.
شمس م (1390) گردشگری و نقش آن در توانمندسازی اقتصاد روستایی مطالعه موردی روستای اورامان تخت. همایش ملی جغرافیا و مدیریت محیط. 1: 321-312.
عزیزپور ف. و محسن زاده آ (1389) نظریه‌ها و رویکردهای سازمان‌یابی فضایی سکونتگاه‌های روستایی. تهران. ایران.
فولادی م. ح (1381) مباحثی پیرامون آمایش سرزمین. پیام مدیران فنی و اجرایی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی. 7: 41-32.
مرکز آمار ایران. نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن. فرهنگ آبادی‌های کشور سال­های 90-55.
مرکز ملی آمایش سرزمین (1383) ضوابط ملی آمایش سرزمین. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور.
مستندات سیاست‌های کلی نظام در آمایش سرزمین (1384) دفتر دوم مبانی نظری آمایش سرزمین. دبیرخانه کمیسیون زیربنایی و تولیدی مجمع تشخیص مصلحت نظام با همکاری مرکز ملی آمایش سرزمین (سابق).
مهدوی م (1387) اثرات گردشگری بر توسعه روستایی با نظرسنجی از روستائیان دره کن و سولقان. توسعه و روستا. 2: 51-64.
نظریه پایه توسعه استان لرستان (1391) معاونت برنامه‌ریزی استانداری لرستان.
Cater B (2000) Conceptualizing special interest tourism frameworks for analysis. Tourism Management. 2: 27-43
Greffe H (1993) Tourism in rural areas.tourism planning. 36: 21-35
Kneafsey M (2001) Rural cultural economy.annals of tourism research. 3: 73-82.
Permann J (1996) Rural development european. bohn. German
permann M (1996) Rural tourism in southrn germany. Annals Of Tourism Resarch. 1: 19-33.
Shaw J. and Williams P (2004)Strategic planning and community involvement as contributors to sustainable tourism development. Current Issues in Tourism. 29: 3-41.
Swarbrooke J (1998) Sustainable tourism management. CABI. New York.
Weaver D (2000) Tourism mangement. John Wiely & Sons, Australia.