نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهربابک

چکیده

گردشگری روستایی می تواند به مانند یکی از گزینه های مناسب برای درآمدزایی و ایجاد شغل و تحولات و دگرگونی های مثبت روستاها درنظر گرفته شود. با توجه به این مهم پژوهش حاضر در پی شناخت توانمندیهای روستای نمونه گردشگری میمند و تدوین برنامه استراتژیک گردشگری با استفاده از مجموعه عوامل درونی (قوت ،ضعف) ومجموعه عوامل بیرونی( فرصت ، تهدید) می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی می‌باشد. گردآوری اطلاعات و داده های مورد نیاز به روش بررسی‌های اسنادی و کتابخانه ای و مطالعات میدانی صورت گرفته و برای تحلیل اطلاعات با بهره‌گیری از تکنیک SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای گردشگری تجزیه و تحلیل شده و استراتژی‌های ممکن جهت توسعه گردشگری منطقه تدوین شده است. یافته های حاصل از این تحقیق بیانگر آن است که در این روستا 9 قوت‌،7 ضعف داخلی‌، در عین حال 8 فرصت و5 تهدید بیرونی دارای تاثیر عمده بر کارکردهای گردشگری روستا می‌باشد. نتایج ارزیابی‌های حاصل از مدل راهبردی SWOT نشان می‌دهد که در بین عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر توسعه گردشگری میمند،T4,O8,W4,S4,به ترتیب دارای امتیاز وزنی،39/0 ،51/0، 6/0 ، 72/0 بوده و امتیاز نهایی ماتریس ارزیابی عوامل درونی (21/3) و بیرونی (26/3) نشان می دهد که در مجموع شرایط منطقه مورد مطالعه از نظر امتیازهای گردشگری در شرایط مطلوب قرار دارد. استراتژی‌های منتج‌ از ‌راهبردSWOT نشان داد که راهبرد تهاجمی(SO) با امتیاز 41/3 به عنوان اولین الویت و راهبردهای(ST) با امتیاز 29/3،(WO) با امتیاز 17/3 ،(WT) با امتیاز 05/3 به ترتیب در اولویتهای بعدی برنامه ریزی گردشگری میمند می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Development of a Strategic Tourism Development Plan in Sample Rural Tourist Attraction Villages (Case Study: The Meymand tourist attraction village in the Shahrbabak town)

نویسنده [English]

  • Rokhsareh Asadikorom

Assistant Professor , shahrbabak branch Islamic azad university, shahrbabak, Iran

چکیده [English]

Rural tourism serve as one of the appropriate options for making money, creating jobs, positive developments and positive developments in villages that are considered. Therefore, the main objective of this research study is to identify the capabilities Meymand village for tourist attraction  and development of a tourism development strategic plan by using a set of internal factors (strengths, weaknesses) and a set of external factors (opportunities, threats). The research is of the descriptive type and analytical methods are used for data processing. Collecting information and data required by a library study and field studies were conducted by the researchers , the information collected was analyzed by using the SWOT technique (to find strengths, weaknesses, opportunities and threats) and proper regional tourism development strategic plan was adopted. As a result, seventeen strengths and opportunities were identified in the village versus twelve weaknesses and threats. It affects tourism functions in Meymand. The results from strategic SWOT study imply that among the internal and external factors affecting the development of tourism in Meymand, the T4, O8, W4, S4 parameters have weights of 0.39, 0.51, 0.6, and 0.72 respectively. Moreover, the internal factors (3.21) and external (3.26) for assessment matrices indicate that the conditions of the region for tourism are at their optimal points. The result of the strategies adopted from SWOT indicated that (SO) with a score of 3.41 is the top priority, and (ST) with a score of 3.29, (WO) with a score of 3.17, (WT) with a score of 3.05 are successively the next priorities in the Merman tourism plan for the year 2016.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategic Plan
  • Meymand Village
  • Rural Tourism
  • Swat Model
اسمعیل‌پور روشن، ع. ا.، و هاشمی اصل، س. م. 1391. بررسی و تحلیل جاذبه‌های گردشگری شهرستان شهربابک با استفاده از تکنیک  SWOT(مطالعه موردی دهستان میمند)، فصلنامه گردشگری و چشم انداز آینده، 3(1): 149-172.
پاپلی‌یزدی، م. ح. و سقایی، م. 1392. گردشگری (ماهیت و مفاهیم)، انتشارات سمت، چاپ هشتم، تهران.
توفیق، ف. 1372. ارزشیابی چند معیاری در طرح‌ریزی کالبدی، مجله آبادی، 3(11): 40-43.
جاجرمی، ک. و سلیمانی، ح. 1393. تحلیل پتانسیل‌ها و توانمندی‌های گردشگری از دیدگاه ساکنین روستایی منطقه باغ بهادران، مجله چشم انداز جغرافیایی در مطالعات انسانی، 9(26): 28-17.
جمعه‌پور، م. و احمدی، ش. 1390. تأثیر گردشگری بر معیشت پایدار روستایی (مطالعه موردی: روستای برغان، شهرستان ساوجبلاغ)، پژوهش‌های روستایی، 2(1): 33-63.
حبیبی، آ.، ایزدیار، ص. و سرافرازی، ا. 1393. تصمیم گیری چندمعیاره فازی، انتشارات کتیبه گیل. 171 ص.
خاتون‌آبادی، ا. و راست‌قلم، م. 1390. سنجش ارکان چهارگانه گردشگری روستایی با استفاده از تکنیک SWOT مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری استان چهارمحال و بختیاری، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، 25(3): 330-338.
خلیلی‌شورینی، س، 1377. برنامه‌ریزی و مدیریت استراتژیک، چاپ اول، تهران، انتشارات یادواره کتاب.
دادورخانی، ف.، رضوانی، م. ر.، ایمنی قشلاق، س. و بوذرجمهری، خ. 1390. تحلیل نقش گردشگری روستایی در توسعه ویژگی‌های کارآفرینانه و گرایش به کارآفرینی در بین جوانان روستایی، مطالعه موردی: روستای کندوان و اسکندان شهرستان اسکو، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 43(4):  169-196.
رحیمی، د و رنجبردستانی، م، 1391. ارزیابی واولویت‌بندی جاذبه‌های اکوتوریسم (روستاهای هدف گردشگری استان چهارمحال و بختیاری)، مطالعات وپژوهش‌های شهری و منطقه ای، 4(14): 131-150.
رحیمی، ح. 1381. جهانگردی روستایی وقلمرو آن، ماهنامه سیاسی-اقتصادی، 185-186: (226-231)
رضوانی، م، ر. 1387. توسعه گردشگری روستایی با رویکرد گردشگری پایدار، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، تهران.
رضوانی، م، ر. اکبریان رونیزی، س، ر، رکن‌الدین افتخاری، ع و بدری، س،ع، 1390. تحلیل مقایسه‌ای آثار اقتصادی گردشگری خانه‌های دوم با گردشگری روزانه بر نواحی روستایی با رویکرد توسعه پایدار (مطالعه موردی: شهرستان شمیرانات، استان تهران)، پژوهش‌های روستایی، 2(4):  35-62.
رکن‌الدین افتخاری، ع و قادری، ا، 1381. نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی، فصلنامه مدرس،6(2):23-40.
رکن‌الدین افتخاری، ع، مهدوی، د و پورطاهری، م، 1389. فرآیند بومی سازی شاخص‌های توسعه پایدار گردشگری روستایی در ایران، فصلنامه پژوهش‌های روستایی، 4(4): 1-41.
شربتی، ا، 1389. جایگاه جاذبه‌های یادمانی و تـاریخی اسـتان گلـستان در جـذب توریـست، فصلنامه جغرافیایی آمایش محیط، 3(8): 55-69.
شریف‌زاده، ا و مرادنژاد، ه. 1381. توسعه پایدار و توریسم روستایی، ماهنامه جهاد، 250 و 251: 63-52.
شهیدی، م. ش، اردستانی، ز. و سـروش، م. م. 1388. بررسـی تأثیرات توریسم در برنامه‌ریزی نواحی روستایی، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 42(67): 99-113.
صفایی‌پور، م.، دامن‌باغ، ص.، طاهری، ح.  و رزمگیر، ف. 1393 تحلیل نقش گردشگری در اقتصاد روستایی مطالعه موردی: دهستان بان زرده- شهرستان دالاهو، مجله پژوهش‌های روستایی، 5(2): 444-423.
طیبی، م.، فتحیان، م. و موسوی‌اشکوری، ش. 1386. برنامه‌ریزی راهبردی توسعه سیستم‌های هوشمند جاده­ای کشور، پژوهشنامه حمل ونقل، 4: 291-306.
عنابستانی، ع. ا، عینالی، ج. و رومیانی، ا. 1396. عوامل مؤثر بر رضایت گردشگران از فضای گردشگری روستایی در ناحیه خراقان بوئین زهرا، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 6(2): 172-155.
فرجی‌سبکبار، ح، مطیعی‌لنگرودی، س،ح، یداللهی‌فارسی، ج و کریم‌زاده، ح، 1391. رتبه‌بندی زمینه‌های توسعه روستایی شهرستان ورزقان، پژوهش‌های روستایی، 3(1): 1-26.
قبادی، پ.، پاپ زن، ع.، زرافشانی، ک. و گراوندی، ش. 1391. مطالعه وضعیت گردشگری روستایی در روستای خانقاه از دیدگاه اهالی روستا با استفاده از تئوری بنیانی، فصلنامه مسکن و محیط روستا، 137: 71-82.
قنبری، ی.، کاظمی، ز.، برقی، ح. و کاظمی‌اسکری، ف. 1395. بررسی و شناسایی توان‌ها و محدودیت‌های توسعه صنعت گردشگری در نواحی روستایی مورد شناسی: روستای میمند کرمان، فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری-منطقه‌ای، 20: 75-94.
کرمی‌دهکردی، م. و کلانتری، خ. 1390. شناسایی مشکلات گردشگری روستایی استان چهارمحال بختیاری با استفاده از تکنیک تئوری بنیانی، پژوهش‌های روستایی، 2(3): 1-30.
مافی، ع. و سقایی، م. 1384. مدل ترکیبی برای توسعه فضایی گردشگری روستایی، مطالعه موردی : منطقه ترکمن صحرا، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، 3: 165-188 .
مطیعی‌لنگرودی، س. ح. و حیدری، ز. 1391. متنوع‌سازی اقتصاد روستاهای ساحلی با تأکید بر گردشگری صیادی (مورد مطالعه: روستاهای ساحلی شهرستان تنکابن، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 1(1): 37-19.
نوابخش، م. و رفیعی‌فر، م. 1389. بررسی اجمالی آثار گردشـگری بـر زنـدگی اقتـصادی-اجتماعی مردم روستای زیارت، فصلنامه جغرافیایی آمـایش محـیط، 9: 88-97.
نوحه‌گر، ا. حسین‌زاده، م. م. و پیراسته، ا. 1388. ارزیابی قابلیـت‌هـای طبیعـت گردی جزیره قشم با بهره‌گیری از مدل استراتژی SWOT، مجله جغرافیا و توسـعه، 15: 151-172.
Clare, G. 2007. Tourism planning, Basics, Concepts, Cases. First published by Routledge, New York & London.
kossack, M. 1998. Case stady: Integral development of rural areas, tourism and village renovation, Trebnje, Slovenia. Tourism management19(1): 81-86.
Macdonald. R, Jolliffe .2003. Cultural Rural Tourism Evidence from Canada, Annals of Tourism Research, 30(2): 307–322.
Mellgern, D. 2007. Travel Experts See Worrisome to Ecotourism, Associated Press, http://www.enn.com/today.html?id= 12778.
Moutinho, l. 2000. strategic management in tourism, CABI , UK.
fons, M. Victoria,  V., jose, A., Fierro, M., and Gomezy Patino, M. 2011. rural tourism: A sustainable alternative, Applied Energy, Volume 88,Issue2.
saurabh, R., and B. Giridhar, S. 2007. Himachal tourism: A SWOT Analysis.
Woodside, A. G., and drew, M. 2008. Tourism mamagment: ananlysis, behavior and strategy, CABI, UK.