TY - JOUR ID - 130849 TI - تحلیل اثرات اجرای طرح هادی بر بهبود کیفیت زندگی در نواحی روستایی (مورد‌ مطالعه: بخش خلجستان، شهرستان قم) JO - راهبردهای توسعه روستایی JA - RDSJ LA - fa SN - 2383-2657 AU - امیرانتخابی, شهرام AU - قراگوزلو, هادی AU - امینی قواقلو, عیوض AD - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران AD - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 8 IS - 2 SP - 213 EP - 231 KW - طرح هادی KW - بعد کالبدی KW - توسعه پایدار KW - سکونتگاه های روستایی KW - خلجستان قم DO - 10.22048/rdsj.2021.262332.1897 N2 - طرح هادی یک سند رسمی برای توسعه کالبدی سکونتگاه‌های روستایی محسوب می‌شود، می‌تواند نقش ویژه و مؤثری در عمران روستاهای کشور و بهبود زندگی روستاییان ایفا نماید. مطالعات مختلفی که تاکنون در حیطه اجرای طرح هادی در کشور انجام پذیرفته، کمتر به اثرات آن بر کیفیت زندگی ساکنین پرداخته‌اند. لذا در تحقیق حاضر سعی گردیده است تا به بررسی و سنجش اثرات اجرای طرح‌ هادی بر ارتقاء کیفیت زندگی جوامع روستایی پرداخته شود. روش تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و با توجه به ماهیت موضوع، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کل روستاهای دارای سکنه (49 روستا) بخش خلجستان بوده که 10 روستا از دو گروه دارای اجرای طرح و فاقد اجرای طرح به‌عنوان نمونه آماری به روش «احتمالی طبقه‌بندی شده» انتخاب گردید. برای سنجش کیفیت زندگی، 38 گویه از چهار بعد (محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی) به عنوان معیار سنجش انتخاب گردید. داده‌ها بصورت پیمایشی از طریق پرسشنامه جمع‌آوری و در نرم‌افزار SPSS با آزمون من ‌ویتنی و میزان اثر تحلیل گردید. روایی پرسشنامه به وسیله چند تن از اساتید و صاحب‌نظران برنامه‌ریزی روستایی تأیید گردید و پایایی آن نیز از طریق نرم‌افزار SPSS محاسبه و میزان آن 78/0 بدست آمد. نتایج محاسبه میزان اثر نشان می‌دهد که اجرای طرح در بعد کالبدی، بیشترین اثر (67/0) و بعد اقتصادی کم‌ترین اثر(30/0) را در روستاهای دارای اجرای طرح داشته است. برای طبقه‌بندی شدت میزان اثر مطابق معیار کوهن میزان اثر بر هر یک از ابعاد محیطی، اقتصادی و اجتماعی متوسط، و بر بعد کالبدی زیاد بوده است. بنابراین، در ابعاد کالبدی، محیطی، اجتماعی و اقتصادی تفاوت معناداری در بین دو گروه مورد بررسی وجود دارد. همچنین، بیشترین اثر اجرای طرح بر بعد کالبدی و کمترین اثر را بر بعد اقتصادی داشته است. بر اساس معیار کوهن، میزان اثر در بعد کالبدی در حد «زیاد» و در ابعاد محیطی، اجتماعی و اقتصادی در حد «متوسط» بوده است. بنابراین در راستای تهیه و اجرای طرح و پروژه‌های عمرانی باید به قابلیت‌های روستاها و شناخت مناسب از مردم و منطقه توجه شود. UR - https://rdsj.torbath.ac.ir/article_130849.html L1 - https://rdsj.torbath.ac.ir/article_130849_01e40381bd8d468c43593f9810069a3b.pdf ER -