توسعه روستایی
سارا رنجبر؛ حسین مهدی زاده؛ نعمت اله شیری
چکیده
هدف از پژوهش حاضر شناسایی اثرات کاشت زیتون بر توسعه پایدار روستایی در بخش ریجاب (شهرستان دالاهو در استان کرمانشاه) بود. پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت (پارادایم)، آمیخته از نوع متوالی اکتشافی (کیفی- کمی)؛ به لحاظ هدف کاربردی و در گردآوری و تحلیل دادهها، توصیفی- تحلیلی بود. جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی شامل کشاورزان نمونه و پیشرو، کارشناسان ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر شناسایی اثرات کاشت زیتون بر توسعه پایدار روستایی در بخش ریجاب (شهرستان دالاهو در استان کرمانشاه) بود. پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت (پارادایم)، آمیخته از نوع متوالی اکتشافی (کیفی- کمی)؛ به لحاظ هدف کاربردی و در گردآوری و تحلیل دادهها، توصیفی- تحلیلی بود. جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی شامل کشاورزان نمونه و پیشرو، کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی و متخصصان موضوع در بخش ریجاب بودند که تعداد 15 نفر از آنها به صورت هدفمند برای مطالعه انتخاب شدند. جامعه آماری پژوهش در بخش کمی شامل تمام زیتون کاران نواحی روستایی (هفت روستا) بخش ریجاب در سال 1400 به تعداد 370 نفر بود که تعداد 209 نفر از آنها به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای با انتساب متناسب (براساس حجم زیتون کاران هر روستا) برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها در بخش کیفی مصاحبه نیمهساختاریافته به صورت انفرادی و همچنین بحث گروهی و در بخش کمی پرسشنامه بود. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای جهتدار و در بخش کمی از آمار توصیفی برای شناسایی و اولویتبندی اثرات و پیامدهای کاشت زیتون در بخش ریجاب استفاده شد. براساس نتایج بخش کیفی اثرات کشت زیتون بر توسعه پایدار روستایی در بخش ریجاب در سه مقوله اصلی اثرات اجتماعی (25 مقوله فرعی)، اثرات اقتصادی (21 مقوله فرعی) و اثرات محیطزیستی (14 مقوله فرعی( شناسایی گردد. براساس نتایج بخش کمی مواردی نظیر افزایش تمایل به ماندگاری در بخش کشاورزی، افزایش رفاه اجتماعی در بین خانوارهای کشاورزان و ارتقای ارزش و جایگاه کسب و کارهای کشاورزی مهمترین اثرات اجتماعی؛ دستیابی به درآمد پایدار و دائمی، رونق اشتغال فصلی برای افراد بومی و بهبود ارزش زمینهای کشاورزی منطقه مهمترین اثرات اقتصادی؛ جلوگیری از فرسایش آبی و بادی زمینهای کشاورزی، بهبود وضعیت شوری خاک و بهبود وضعیت آب و هوایی منطقه مهمترین اثرات محیطزیستی کشت زیتون در بخش ریجاب بودند. برمبنای نتایج پژوهش تقویت برنامههای آموزشی- ترویجی، پرداخت تسهیلات کمبهره، شناسایی و معرفی الگوهای موفق در زمینه کشت زیتون و ایجاد و تقویت خوشه کسب و کارهای زیتونکاران به منظور توسعه کشت زیتون پیشنهاد میشود.
جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
محمد اکبرپور؛ امیر امیری؛ سمیه عظیمی
چکیده
امروزه با توجه به روند رشد سریع جمعیت، بحث افزایش پسماندها به یکی از چالش های اساسی توسعه پایدار روستایی جهت حفظ محیط زیست تبدیل شده است. لذا حفظ پایداری زیست محیطی از طریق بهبود وضعیت مدیریت پسماند های روستایی اهمیت بسیاری یافته است. در همین راستا هدف پژوهش پیش رو شناسایی مسائل و مشکلات مدیریت پسماند مناطق روستایی دهستان ماهیدشت ...
بیشتر
امروزه با توجه به روند رشد سریع جمعیت، بحث افزایش پسماندها به یکی از چالش های اساسی توسعه پایدار روستایی جهت حفظ محیط زیست تبدیل شده است. لذا حفظ پایداری زیست محیطی از طریق بهبود وضعیت مدیریت پسماند های روستایی اهمیت بسیاری یافته است. در همین راستا هدف پژوهش پیش رو شناسایی مسائل و مشکلات مدیریت پسماند مناطق روستایی دهستان ماهیدشت می باشد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است. برای سنجش ارتباط بین متغیرهای پژوهش با شیوه دفن پسماند از مدل ساختاری pls استفاده شده است.نتایج به دست آمده حاکی از این امر می باشد که مدیریت پسماند در روستاهای مورد مطالعه در وضعیت مناسبی قرار ندارد.با توجه به یافته های تحقیق و برآورد مدل معادلات ساختاری pls نتایج مبین وجود ارتباط بین متغیرهای های توجه و آگاهی مسئولین و مدیران محلی و اثر مستقیم آن بر وجود و یا عدم وجود امکانات و تأسیسات لازم در منطقه برای جمع آوری و دفن بهداشتی پسماند می باشد که این مسائل به صورت مستقیم وغیر مستقیم سبب عدم مشارکت جوامع محلی گشته و در نهایت پسماندهای روستایی به صورت غیر بهداشتی دفن و یا در گوشه ای از روستا انبار می شوند.
ترویج و آموزش کشاورزی
احمد تقدیسی؛ سید علی نکویی نائینی
چکیده
پدیده نابرابری موجود بین خانوارهای شهری و روستایی و اساساً فقر روستایی یکی از مسائلی است که باعث توجه خاص به توسعه پایدار روستایی در سطح جهان شده است. هدف کلی این تحقیق رتبهبندی واحدهای اعتبار خرد روستایی بر اساس میزان دستیابی به توسعه پایدار روستایی بود که بر اساس تحلیل عاملی تأییدی انجام شد. جامعه آماری تحقیق، شامل کلیه واحدهای ...
بیشتر
پدیده نابرابری موجود بین خانوارهای شهری و روستایی و اساساً فقر روستایی یکی از مسائلی است که باعث توجه خاص به توسعه پایدار روستایی در سطح جهان شده است. هدف کلی این تحقیق رتبهبندی واحدهای اعتبار خرد روستایی بر اساس میزان دستیابی به توسعه پایدار روستایی بود که بر اساس تحلیل عاملی تأییدی انجام شد. جامعه آماری تحقیق، شامل کلیه واحدهای اعتباری شرکتهای تعاونی روستایی استان اصفهان در یک دوره سهساله منتهی به سال 1392 است. دادههای مورد نیاز، از مسئولین واحدهای اعتباری و سپردهگذاران آنها جمعآوری شد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 195 نفر تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. یافتهها نشان داد واحد اعتباری شرکت تعاونی روستایی دهق، خضرا کشت سین و آزادی به ترتیب رتبه اول تا سوم، در دستیابی به توسعه پایدار به دست آوردهاند. با توجه به نتایج بدست آمده بعد زیست محیطی توسعه پایدار نسبت به ابعاد اقتصادی و اجتماعی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. همچنین مسئولین واحدها میتوانند نقش قابلتوجهی در دستیابی به این موضوع و ایجاد انگیزه در سپردهگذاران واحدهای اعتباری ایفا نمایند، لذا پیشنهاد میشود انتخاب مسئولین واحدها بر اساس معیارهایی چون سطح تحصیلات، سابقه کار در مدیریت تعاونی باشد و پرداخت تسهیلات صرفا در راستای دستیابی به اهداف توسعه پایدار روستایی صورت گیرد.
ترویج و آموزش کشاورزی
ذکریا محمدی تمری؛ مصطفی احمدوند
چکیده
هدف مطالعهی حاضر بررسی وضعیت موجود توسعهی جنگلداری اجتماعی در روستاهای حاشیهی جنگل بخش مارگون در شهرستان بویراحمد میباشد. برای گردآوری دادهها از دو گروه شامل 15 کارشناس منابع طبیعی که به صورت تمامشماری و 25 نفر مردم محلی صاحبنظر که بهصورت نمونهگیری گلولهبرفی انتخاب شده بودند، بهره گرفته شد. برای تهیه ابزار پژوهش، نخست ...
بیشتر
هدف مطالعهی حاضر بررسی وضعیت موجود توسعهی جنگلداری اجتماعی در روستاهای حاشیهی جنگل بخش مارگون در شهرستان بویراحمد میباشد. برای گردآوری دادهها از دو گروه شامل 15 کارشناس منابع طبیعی که به صورت تمامشماری و 25 نفر مردم محلی صاحبنظر که بهصورت نمونهگیری گلولهبرفی انتخاب شده بودند، بهره گرفته شد. برای تهیه ابزار پژوهش، نخست بهصورت مصاحبهی متمرکز از کارشناسان و مصاحبهی اکتشافی از مردم محلی صاحبنظر، از پروتکل سوات در قالب سؤالات باز، اقدام شد و با توجه به آن، برای هر دو گروه، به تعداد 35 نفر اقدام به تهیهی پرسشنامهی طیف لیکرت بهصورت ساختارمند و واحد گردید. به منظور تجزیه و تحلیل دادههای گردآوری شده از نرمافزارهای SPSS20 و Excel2010 بهره گرفته شد. نتایج نشان داد، که مهمترین نقاط قوت توسعه جنگلداری اجتماعی در منطقه، اجرای طرحهای مختلف احیاء و توسعهی جنگل نظیر طرح طوبی و دیگری توسعهی فعالیتهای جنبی نظیر زنبورداری و شیلات بوده و در مقابل، مهمترین نقطهی ضعف کمبود اعتبارات لازم برای اجرای طرحهای جنگلداری اجتماعی میباشند. مهمترین فرصتها نیز ایجاد پایگاههای علمی- آموزشی با اهداف احیاء و پرورش درختان جنگلی و دیگری توسعهی اکوتوریسم و گردشگری در منطقه بوده و در مقابل، کمرنگ شدن مدیریت، نظارت و برنامهریزی مستقیم دولت و همچنین، تصرف اراضی جنگلی و زیراشکوبها توسط مردم، مهمترین تهدیدهای توسعهی جنگلداری اجتماعی در بخش مارگون میباشند. همچنین نتایج نشان داد که وضعیت موجود توسعهی جنگلداری اجتماعی در بخش مارگون در سطح ضعیفی قرار دارد و در میان راهبردهای تهاجمی، تدافعی، بازنگری و تنوعی، ابتدا باید راهبرد تنوعی مورد توجه قرار گیرد.