توسعه روستایی
فاطمه قلی زاده؛ محمد کاوسی کلاشمی
چکیده
توسعه گردشگری روستایی میتواند فرصتهایی نظیر رشد اقتصادی، توسعه فرهنگی- اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و حفظ منابع طبیعی، فرهنگی و محیطزیست را برای جوامع روستایی به ارمغان آورد. در این راستا، شناسایی روستاهای مستعد و برنامهریزی برای توسعه گردشگری در این مناطق ضروری است. در این پژوهش روستاهای دارای جاذبه گردشگری شهرستان ...
بیشتر
توسعه گردشگری روستایی میتواند فرصتهایی نظیر رشد اقتصادی، توسعه فرهنگی- اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و حفظ منابع طبیعی، فرهنگی و محیطزیست را برای جوامع روستایی به ارمغان آورد. در این راستا، شناسایی روستاهای مستعد و برنامهریزی برای توسعه گردشگری در این مناطق ضروری است. در این پژوهش روستاهای دارای جاذبه گردشگری شهرستان لاهیجان در استان گیلان شناسایی شد و رتبهبندی این روستاها برمبنای هشت معیار و 30 زیرمعیار و اطلاعات جمعآوری شده از سازمان مدیریت و برنامهریزی استان گیلان در سال 1397 صورت گرفت. به‌منظور تعیین وزن شاخصهای مورد استفاده، نظر 10 نفر از کارشناسان و خبرگان حوزه گردشگری با استفاده از الگوهای رهیافتهای تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل سلسله مراتبی فازی، تجزیه و تحلیل شد. پس از شناسایی 10 روستای شاخص گردشگری در سطح شهرستان لاهیجان، برای اولویتبندی این روستاها از روشهای ارزیابی نسبت تجمعی، ارزیابی مجموع حاصل ضرب کلی وزنی و راهحل سازش ترکیبی استفاده شد. نتایج حاصل از تعیین وزن معیارها نشان داد که معیارهای ویژگی‌های طبیعی روستا و اقتصادی به ترتیب دارای بالاترین و پایین‌ترین اهمیت میباشند. براساس نتایج حاصل از سه رهیافت اولویتبندی، روستای شیخانور با جاذبه‌های گردشگری بقعه‌ی شیخ زاهد گیلانی و غار شیخانور، رتبه اول را در میان روستاهای مورد بررسی به خود اختصاص داد. توسعه زیرساختها و زیربناهای گردشگری در روستاهای هدف گردشگری شهرستان لاهیجان براساس اولویت ارائه شده در پژوهش حاضر میتواند مساعدت بخش گردشگری به اقتصاد شهرستان را بهبود دارد.
جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
فاطمه اسحاقی میلاسی؛ بیت الله محمودی
چکیده
در دستیابی به معیشت پایدار روستایی شناخت دقیق و کامل عوامل مؤثر بر فرآیند شکلگیری و توسعه مناطق روستایی ضرورت دارد. در این راستا شناسایی و ارزیابی معیارها و شاخصهای پایداری معیشت روستایی میتواند راهگشا باشد. در این مطالعه سعی بر آن شد از طریق بررسی منابع کتابخانهای و سوابق مطالعاتی موجود معیارها و شاخصهای معیشت پایدار ...
بیشتر
در دستیابی به معیشت پایدار روستایی شناخت دقیق و کامل عوامل مؤثر بر فرآیند شکلگیری و توسعه مناطق روستایی ضرورت دارد. در این راستا شناسایی و ارزیابی معیارها و شاخصهای پایداری معیشت روستایی میتواند راهگشا باشد. در این مطالعه سعی بر آن شد از طریق بررسی منابع کتابخانهای و سوابق مطالعاتی موجود معیارها و شاخصهای معیشت پایدار روستایی ایران شناسایی و مورد ارزیابی قرار گیرند تا با اولویتبندی آن بتوان به بررسی و ارزیابی معیشت در مناطق روستایی پرداخت. برای این منظور عوامل مؤثر بر معیشت پایدار روستایی در قالب گروه معیار، معیار و شاخصهای هر معیار و به صورت پرسشنامه تدوین گردید. سپس پرسشنامه تدوین شده برای متخصصین ارسال گردید و 11 متخصص که دارای تجربه علمی و عملی در حوزه توسعه پایدار روستایی بودند به ارزیابی معیارها و شاخصها در فرآیند دلفی پرداختند. در مرحله بعد با استفاده از ضریب اهمیت نرمال شده، غربال معیارها و شاخصهای موردنظر انجام پذیرفت. براساس نتایج بهدست آمده، گروه معیار اقتصادی با دارا بودن بالاترین ضریب اهمیت (338/0) مهمترین گروه معیار شناسایی شده است. دو معیار درآمد و هزینه و منابع آبی با ضرایب اهمیت نرمال شده 072/0 و 070/0 نسبت به سایر معیارها دارای اولویت و پس از آن معیار اشتغال و بهداشت و سلامت جامعه در رتبههای بعدی قرار دارند. در بین شاخصهای معیشت پایدار، شاخص درآمد خانوار با ضریب اهمیت نرمال شده 0084/. در رتبه اول قرار دارد و دو شاخص داراییها و هزینه خانوار با ضریب اهمیت یکسان (0081/0) در رتبه دوم قرار گرفته اند.
حمداله سجاسی قیداری؛ غلامرضا مهدوی فر؛ سمیه رجبی جنبه دراز
چکیده
خشکی و پراکنش نامناسب زمانی و مکانی بارندگی، واقعیت گریزناپذیری است که تولید کشاورزی پایدار را منوط به استفادۀ صحیح و منطقی از منابع آب محدود کشور کرده است. یکی از راه‌های جلوگیری از برداشت‌های بی‌رویۀ منابع آب، آگاهی بخشی کشاورزان و ذینفعان منطقه، کاهش تصدی‌گری دولت و انتقال مدیریت آب از طریق ایجاد تشکل‌های آب‌بران است. در این ...
بیشتر
خشکی و پراکنش نامناسب زمانی و مکانی بارندگی، واقعیت گریزناپذیری است که تولید کشاورزی پایدار را منوط به استفادۀ صحیح و منطقی از منابع آب محدود کشور کرده است. یکی از راه‌های جلوگیری از برداشت‌های بی‌رویۀ منابع آب، آگاهی بخشی کشاورزان و ذینفعان منطقه، کاهش تصدی‌گری دولت و انتقال مدیریت آب از طریق ایجاد تشکل‌های آب‌بران است. در این تحقیق، اولویتبندی ایجاد تشکل آب‌بران در هفت روستا در دهستان سلامی از توابع شهرستان خواف استان خراسان رضوی صورت پذیرفته است. روش این تحقیق توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر پژوهش‌های میدانی کتابخانهای بوده است. روستاهای محدوده بررسی شده دارای 730 خانوار کشاورز بوده که از طریق فرمول کوکران 252 کشاورز (سرپرست خانوار) به‌عنوان جامعۀ نمونه انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌هایی در رابطه با موضوع پژوهش در اختیار آنان قرار گرفت. برای انجام این تحقیق، 18 شاخص انتخاب شد که کارشناسان خبره در رابطه با ایجاد تشکل آب‌بران آن‌ها را بررسی کردند و به کمک مدل تصمیم‌گیری مجموع ساده وزنی (SAW) اولویت روستاها از حیث مکان ایجاد تشکل آب‌بران مشخص شد. بر اساس این روش، روستای احمدآباد با امتیاز 4627/0 اولویت اول و روستای چهارده با امتیاز 4144/0 اولویت دوم برای مکان ایجاد تشکل آب‌بران انتخاب شدند.
