جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
مهرشاد طولابی نژاد؛ سیروس قنبری؛ فاطمه دوستی مقدم؛ مهدی براهوئی اول
چکیده
استفاده از شیوههای مدیریت زمین میتواند باعث کاهش فرسایش خاک، افزایش بهرهوری زمینهای کشاورزی و بهتبع آن افزایش تولیدات کشاورزی گردد. با اینحال عوامل مختلفی مانند فیزیکی، فنی، اقتصادی و اجتماعی تصمیم کشاورزان برای استفاده از شیوههای مدیریت پایدار زمین را تحت تأثیر قرار میدهند. در تحقیق حاضر، با توجه به ظرفیت ...
بیشتر
استفاده از شیوههای مدیریت زمین میتواند باعث کاهش فرسایش خاک، افزایش بهرهوری زمینهای کشاورزی و بهتبع آن افزایش تولیدات کشاورزی گردد. با اینحال عوامل مختلفی مانند فیزیکی، فنی، اقتصادی و اجتماعی تصمیم کشاورزان برای استفاده از شیوههای مدیریت پایدار زمین را تحت تأثیر قرار میدهند. در تحقیق حاضر، با توجه به ظرفیت مالی و منابع انسانی به بررسی عوامل مهم اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر استفاده از شیوههای مدیریت زمینهای کشاورزی توسط کشاورزان در مناطق کوهستانی پرداخته شد. جامعه آماری شامل خانوارهای کشاورز است (514N=). با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونهگیری تصادفی ساده 200 خانوار بهعنوان نمونه انتخاب شد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه بود. برای تحلیل دادهها و بهمنظور استخراج عوامل ناشی از دوران ماتریس، از تحلیل عاملی اکتشافی(EFA) استفاده شد. یافتههای تحقیق نشان میدهد که از میان هشت عامل مشخصشده بهوسیله تحلیل عاملی، چهار عامل بهطور قابل توجهی انجام شیوههای مدیریت پایدار زمین را تحت تأثیر قرار دادهاست: 1) دسترسی بهرهبرداران به خدمات پشتیبانی؛ 2) جایگاه و موقعیت خانوادگی؛ 3) تجربه و مدیریت مشارکتی؛ و 4) درآمد خانوار از فروش محصولات. لذا بهمنظور افزایش سرمایهگذاری باید خدمات حمایتی بیشتری در اختیار کشاورزان (بهخصوص اعتبارات خرد) قرارگیرد، همچنین اقدامات لازم جهت مشارکت بیشتر در زمینه مدیریت پایدار زمین (بهعنوان مثال، آموزش کشاورزان) انجامگیرد.
امید جمشیدی؛ سید داود حاجی میررحیمی
چکیده
بهبود نگرش گلخانهداران، بهعنوان متولیان تولید، نسبت به کشاورزی پایدار میتواند زمینهساز افزایش پایداری این نوع نظام کشت گردد؛ بنابراین هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر نگرش گلخانهداران به کشاورزی پایدار در استان البرز بود. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر گردآوری دادهها میدانی است. جامعه آماری تحقیق حاضر را 366 ...
بیشتر
بهبود نگرش گلخانهداران، بهعنوان متولیان تولید، نسبت به کشاورزی پایدار میتواند زمینهساز افزایش پایداری این نوع نظام کشت گردد؛ بنابراین هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر نگرش گلخانهداران به کشاورزی پایدار در استان البرز بود. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر گردآوری دادهها میدانی است. جامعه آماری تحقیق حاضر را 366 گلخانهدار فعال استان البرز (366N=) تشکیل میدادند. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 155 مورد تعیین شد که با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای با انتساب متناسب برحسب شهرستانهای محل فعالیت انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها در تحقیق حاضر پرسشنامه بود که روایی آن، توسط پانل متخصصان دانشگاه تهران و پایایی آن نیز با ضریب آلفای کرونباخ 85/0 مورد تأیید قرار گرفت. نتایج نشان داد که 41 درصد از گلخانهداران نگرش مثبتی به کشاورزی پایدار داشتند. یافتههای مقایسه میانگین حاکی از وجود اختلاف معنیدار بین نگرش گلخانهدارای دارای تحصیلات مرتبط با کشاورزی و غیرمرتبط بود. تحلیل همبستگی نشان داد که بین رفتار اطلاعیابی و استفاده از کانالهای ارتباطی با نگرش رابطه مثبت معنیدار وجود داشت. علاوه بر این نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که چهار متغیر وارد شده به مدل حدود 40 درصد از واریانس نگرش گلخانهداران نسبت به کشاورزی پایدار را تبیین میکرد. در نهایت نتایج این تحقیق پیشنهاد میکند که با توجه به تأثیر نگرش بر نوع رفتار، میتوان با تغییر نگرش گلخانهداران از طریق اطلاعرسانی و انواع مختلف آموزش، پایداری تولید را افزایش و سلامت عمومی جامعه را بهبود بخشید.
ترویج و آموزش کشاورزی
سید علی عوض زاده؛ آیت اله کرمی
چکیده
بهکارگیری بیرویه نهادههای تولیدی بهمنظور افزایش عملکرد محصول طی دهههای اخیر درنتیجه تخریب محیطزیست از یک سوء و ضرورت استمرار تولید در راستای امنیت غذایی از سوی دیگر، اهمیت توجه به پایداری نظامهای بهرهبرداری را دوچندان کرده است. بر همین اساس هدف مطالعهی حاضر، تبیین پایداری نظامهای بهرهبرداری خرد دهقانی در مناطق ...
بیشتر
بهکارگیری بیرویه نهادههای تولیدی بهمنظور افزایش عملکرد محصول طی دهههای اخیر درنتیجه تخریب محیطزیست از یک سوء و ضرورت استمرار تولید در راستای امنیت غذایی از سوی دیگر، اهمیت توجه به پایداری نظامهای بهرهبرداری را دوچندان کرده است. بر همین اساس هدف مطالعهی حاضر، تبیین پایداری نظامهای بهرهبرداری خرد دهقانی در مناطق روستایی شهرستان بویراحمد بود. برای تعیین حجم نمونهی آماری، از طریق جدول برآورد حجم نمونه کرجسی و مورگان از میان 33064 خانوار کشاورز ساکن در منطقهی موردمطالعه، حجم نمونه 380 نفر تعیین شد و به روش نمونهگیری تصادفی ساده نمونهها انتخاب گردید. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته بود. بهمنظور سنجش میزان پایداری از شاخص ترکیبی در ابعاد سهگانه اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی استفاده شد که وزن هر یک از شاخصها به روش آنتروپی تعیین گردید. یافتههای پژوهش نشان داد که کل نظام بهرهبرداری خرد دهقانی در مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان بویراحمد در وضعیت نیمه پایدار قرار دارد. افزون بر آن، نتایج نشان داد که وضعیت شاخصهای پژوهش در بعد اقتصادی ناپایدار است و شاخصهای بعد اکولوژیکی و اجتماعی در وضعیت نیمه پایداری قرار دارند. لذا تقویت بنیه اقتصادی بهرهبرداران میتواند بهعنوان یکی از رویکردهای اصلی جهت افزایش سطح پایداری کشاورزی موردتوجه قرار گیرد.