ترویج و آموزش کشاورزی
مهناز محمدزاده؛ حسین شعبانعلی فمی؛ مسلم سواری؛ مهسا معتقد؛ مسیب بقائی؛ سمیرا افشاری
چکیده
خشکسالی از نظر گستره و حجم خسارات اقتصادی که بر جای می‌گذارد، جزء پرمخاطره‌ترین بلایای طبیعی محسوب می‌شود که خسارات جبران ناپذیری را بر بخش کشاورزی و منابع آب کشور وارد می‌سازد. این تحقیق، با هدف بررسی راهکارهای مدیریت آب توسط کشاورزان کوچک مقیاس در شرایط خشکسالی در مناطق روستایی استان اصفهان انجام شده است. از نظر ماهیت از نوع پژوهش‌های ...
بیشتر
خشکسالی از نظر گستره و حجم خسارات اقتصادی که بر جای می‌گذارد، جزء پرمخاطره‌ترین بلایای طبیعی محسوب می‌شود که خسارات جبران ناپذیری را بر بخش کشاورزی و منابع آب کشور وارد می‌سازد. این تحقیق، با هدف بررسی راهکارهای مدیریت آب توسط کشاورزان کوچک مقیاس در شرایط خشکسالی در مناطق روستایی استان اصفهان انجام شده است. از نظر ماهیت از نوع پژوهش‌های کمی، ازنظر میزان کنترل متغیرها از نوع غیرآزمایشی و ازنظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی بوده و به روش توصیفی-همبستگی انجام‌شده است. جامعه آماری شامل تمامی کشاورزان کوچک مقیاس استان اصفهان بودند که در شرایط خشکسالی قرار داشتند. بر اساس برآورد مرکز آمار ایران تعداد کل بهره‌برداران خرد و دهقانی استان اصفهان حدود 166030 نفر است. حجم نمونه در این گروه با استفاده از جدول مورگان و به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با انتساب متناسب به تعداد 394 نفر تعیین گردید. ابزار اصلی گردآوری داده‌ها، پرسشنامه بوده است. نتایج نشان داد که کشاورزان کوچک مقیاس از روشهای گوناگونی جهت مدیریت آب در مقابله با خشکسالی استفاده می‌کنند که طی تحلیل عاملی در سه دسته راهکارهای مدیریت آبیاری و انتقال آب، مدیریت زراعی- فنی مناسب در مزرعه و مدیریت اطلاعات و سرمایه اجتماعی تلخیص شدند. لذا پیشنهاد می‌شود اقدامات لازم بلحاظ تصویب قوانین بهره‌برداری بهینه آب، برگزاری دورهای‌های آموزشی متناسب، جلب سرمایه‌گذاری‌های خصوصی در راستای توسعه زیرساخت های مورد نیاز آبیاری نوین صورت گیرد.
محمد اسدالهی؛ حسین آگهی؛ زهرا اطهری
چکیده
وجود خشکسالی‌های اخیر در ایران، یکی از مخاطرات مهم طبیعی محسوب می‌شود که دارای اثرات و پیامدهای عدیده‌ای به ویژه در نواحی روستایی است. از جمله این پیامدها دشواری امرار و معاش خانوارهای روستایی است. در این راستا این مطالعه توصیفی- پیمایشی به تحلیل و بررسی عوامل اثرگذار بر مقاومت خانوار روستایی هنگام خشکسالی در شهرستان الشتر پرداخته ...
بیشتر
وجود خشکسالی‌های اخیر در ایران، یکی از مخاطرات مهم طبیعی محسوب می‌شود که دارای اثرات و پیامدهای عدیده‌ای به ویژه در نواحی روستایی است. از جمله این پیامدها دشواری امرار و معاش خانوارهای روستایی است. در این راستا این مطالعه توصیفی- پیمایشی به تحلیل و بررسی عوامل اثرگذار بر مقاومت خانوار روستایی هنگام خشکسالی در شهرستان الشتر پرداخته است. چارچوب تحلیلی استفاده شده در این پژوهش، چارچوب معیشت پایدار است. در این مطالعه از روشهای توصیفی، تحلیلی و روابط همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش کل سرپرست خانوارهای روستایی شهرستان الشتر می باشد (7000 =N). طبق جدول کرجسی مورگان حجم نمونه این مطالعه برابر با 364 نفر از سرپرستان خانوار میباشد که به شیوه نمونه‌گیری چند مرحلهای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدهاند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه بود که روایی آن توسط اساتید گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن را ضریب آلفای کرونباخ تأیید کرده است. نتایج نشان داد، بیشترین دارایی معیشتی خانوارهای روستایی مربوط به سرمایه اجتماعی و کمترین مربوط به سرمایه مالی میباشد. با توجه به نتایج بدست آمده سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی در تبیین مقاومت به خشکسالی تأثیر عمده‌ای داشته است. همچنین باتوجه به بتای بدست آمده سرمایه فیزیکی دارای بیشترین نقش در پیشگویی مقاومت به خشکسالی است.
