ترویج و آموزش کشاورزی
مهدی نوری پور؛ مجید صداقتی؛ محبوبه آسیمه
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل اثرات هدفمندسازی یارانه‌ها در بخش کشاورزی شهرستان چرام واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت. جامعه‌ی آماری پژوهش 2528 تن از کشاورزان بخش مرکزی شهرستان چرام بودند. رویکرد حاکم در این مطالعه تلفیقی (کیفی ـ کمی) بود. در بخش کیفی ابتدا داده‌ها از طریق انجام مصاحبه‌ی عمیق با کشاورزان مطلع گردآوری ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل اثرات هدفمندسازی یارانه‌ها در بخش کشاورزی شهرستان چرام واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت. جامعه‌ی آماری پژوهش 2528 تن از کشاورزان بخش مرکزی شهرستان چرام بودند. رویکرد حاکم در این مطالعه تلفیقی (کیفی ـ کمی) بود. در بخش کیفی ابتدا داده‌ها از طریق انجام مصاحبه‌ی عمیق با کشاورزان مطلع گردآوری شد. تکنیک تجزیه و تحلیل داده‌ها در این بخش، تحلیل محتوا و نمونه‌ی مورد مطالعه با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و شاخص اشباع نظری ۳۹ نفر انتخاب گردید. در بخش کمی پژوهش برای بدست آوردن دیدگاه جامع‌تر نسبت به طرح هدفمندسازی یارانه‌ها در بخش کشاورزی و شناخت اثرات آن، به جمع‌آوری داده‌های ثانویه قبل و بعد از هدفمندسازی یارانه‌ها مبادرت ورزیده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در این بخش با نرم افزار SPSS صورت گرفت. نتایج حاصل از تحلیل محتوا در قالب سه مرحله کد گذاری باز، محوری و انتخابی نشان داد که پنج دسته عامل (افزایش هزینه‌های تولید محصولات کشاورزی، افزایش هزینه‌های اقتصادی کشاورزان، کاهش کیفیت زندگی کشاورزان، بهینه‌سازی در مصرف حامل‌های انرژی و کاهش آلودگی‌های زیست محیطی) از مهم‌ترین تأثیرات هدفمندسازی یارانه‌ها بر بخش کشاورزی بوده است. همچنین نتایج حاصل از بخش کمی پژوهش با استفاده از مقایسه‌ی میانگین زوجی سطح زیرکشت و عملکرد محصولات کشاورزی قبل و بعد از هدفمندسازی یارانه‌ها نیز نشان داد که، سطح زیرکشت گوجه فرنگی و خیار سبز بعد از هدفمندسازی یارانه‌ها نسبت به قبل از آن بطور معنی‌داری افزایش یافته و سطح زیر کشت برنج و گندم آبی کاهش یافته است و میزان عملکرد گوجه‌فرنگی، جو دیم و هندوانه بعد از هدفمندسازی یارانه‌ها نسبت به قبل از آن بطور معنی‌داری افزایش یافته است. در صورتیکه، در سایر محصولات از نظر سطح زیرکشت و عملکرد تفاوت آماری معنی‌داری مشاهده نشده است. بنابراین، با توجه به نتایج حاصل از پژوهش طرح هدفمندسازی یارانه‌های کشاورزی آنچنان که باید تأثیر مطلوبی بر بخش کشاورزی نداشته است. از این رو، پیشنهاد می‌شود مراجع ذیربط از قبیل وزارت جهاد کشاورزی و سازمان‌های بانی امر قیمت‌گذاری، سازوکارهای لازم برای کاهش قیمت نهاده‌های تولید و حامل‌های انرژی را در دستور کار قرار دهند.
