جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
حسن افراخته؛ حمید جلالیان؛ آرزو انوری؛ ایوب منوچهری
چکیده
سکونتگاههای روستایی همواره در گذر زمان دچار تغییر و تحولات از ابعاد گوناگون هستند، این تحولات میتواند قابلیتهای زیستپذیری و کیفیت زندگی این سکونتگاهها را ارتقاء بخشد. در دهههای اخیر یکی از تحولاتی که روستاهای پیراشهری با آن روبرو بودهاند این است که با گسترش فیزیکی شهرها در شهر ادغام شدهاند. این ادغام باعث ...
بیشتر
سکونتگاههای روستایی همواره در گذر زمان دچار تغییر و تحولات از ابعاد گوناگون هستند، این تحولات میتواند قابلیتهای زیستپذیری و کیفیت زندگی این سکونتگاهها را ارتقاء بخشد. در دهههای اخیر یکی از تحولاتی که روستاهای پیراشهری با آن روبرو بودهاند این است که با گسترش فیزیکی شهرها در شهر ادغام شدهاند. این ادغام باعث تحولات چشمگیری در ابعاد مختلف روستاها شده است و میتواند در ارتقاء یا تنزل زیستپذیری روستاها مؤثر واقع گردد. هدف اصلی این تحقیق تحلیل نقش سرمایه اجتماعی بر زیستپذیری روستاهای ادغام شده در شهر میاندوآب میباشد. گردآوری دادهها با مطالعات اسنادی و میدانی (پرسشنامه) انجام شده است. جامعه آماری پژوهش 6 روستای ادغام شده به شهر میاندوآّب میباشد، برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است، تعداد نمونه 377 مورد بوده است، نمونهگیری برای گردآوری اطلاعات به صورت تصادفی ساده بوده است. برای تحلیل دادهها از رگرسیون چند متغیره و رگرسیون وزنی جغرافیایی استفاده شد. نتایج نشان داد در شهر میاندوآب روستاهایی که فاصله نزدیکتری به شهر داشتهاند و نسبت به سایر مسیرهای ارتباطی شهر از موقعیت مناسبتری در ارتباط با سایر شهرهای منطقه برخوردارند، مهاجرپذیرتر بوده و ضریب سرمایه اجتماعی در آنها منفی بوده است. پایین بودن سرمایه اجتماعی در این روستاها باعث شده تا سطح زیستپذیری آنها نیز کاهش یابد.
جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
حسن افراخته؛ سید امیر توفیقیان اصل
چکیده
شناسایی ساختار سطوح توسعهیافتگی نواحی و توانهای محیطی آنها به منظور توزیع فضایی عادلانه منابع و خدمات در پهنه ملی و ناحیهای در راستای توسعه یکپارچه از اهمیت خاصی برخوردار میباشد. از این رو هدف اصلی این پژوهش تعیین سطوح توسعهیافتگی دهستانهای شهرستان بویراحمد میباشد. به این منظور، با استفاده از 55 متغیر در قالب هفت شاخص ...
بیشتر
شناسایی ساختار سطوح توسعهیافتگی نواحی و توانهای محیطی آنها به منظور توزیع فضایی عادلانه منابع و خدمات در پهنه ملی و ناحیهای در راستای توسعه یکپارچه از اهمیت خاصی برخوردار میباشد. از این رو هدف اصلی این پژوهش تعیین سطوح توسعهیافتگی دهستانهای شهرستان بویراحمد میباشد. به این منظور، با استفاده از 55 متغیر در قالب هفت شاخص اقتصادی، بهداشتی- درمانی، آموزشی، اداری- سیاسی، ارتباطات، کالبدی- فضایی و فرهنگی- تفریحی که لازمه شناخت توسعه روستایی است، با روش توصیفی- تحلیلی و سنجش کمی دادهها و با بهرهگیری از مدل موریس به تعیین میزان پراکندگی فضایی خدمات در دهستانهای ناحیه اقدام شده است. نتایج نشان داد که تفاوتهای فضایی نسبتاً زیادی در سطوح توسعهیافتگی نواحی روستایی شهرستان وجود دارد؛ به گونهای که میانگین ضریب توسعهیافتگی دهستانها در شاخصهای اقتصادی و بهداشتی- درمانی (26/25 و 02/28) بسیار کمتر از میانگین ضریب توسعهیافتگی آموزشی (7/53) آن است و از مجموع 11 دهستان شهرستان، تنها دهستان سررود جنوبی از سطح توسعهیافتگی بالایی برخوردار بود و دهستانهای کاکان، چین و چنار در سطح توسهیافتگی پایین قرار دارشتند. همچنین محرومترین و توسعهیافتهترین دهستان در بخش مرکزی قرار داشتند که دلیل آن را میتوان در تمرکز جمعیت، تشدید مهاجرتها، دوری و نزدیکی به مرکز شهرستان جستجو کرد. در مجموع، بخش مارگون (شامل دهستانهای زیلایی و مارگون) نسبت به سایر بخشهای شهرستان در تمامی شاخصهای مورد مطالعه توسعهیافته تر بودند. در حقیقت، نواحی که دچار رکود در سیر پیشرفت خود شدهاند، خواهان توجه به فضا و تخصیص منابع و برنامهریزی بخشی میباشند.