جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
شاپور ظریفیان؛ سمیه لطیفی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین سطح توسعه یافتگی دهستان‌های استان همدان با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه انجام شده است. به منظور سنجش سطح توسعه دهستان‌ها 53 شاخص در هشت گروه شاخص‌های جمعیتی، زیربنایی، آموزشی، بهداشتی و درمانی، ارتباطی، خدماتی، اداری و سیاسی و اقتصادی و تولیدی تعریف و تنظیم گردید و وزن هر یک آنها با بهره‌گیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تعیین سطح توسعه یافتگی دهستان‌های استان همدان با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه انجام شده است. به منظور سنجش سطح توسعه دهستان‌ها 53 شاخص در هشت گروه شاخص‌های جمعیتی، زیربنایی، آموزشی، بهداشتی و درمانی، ارتباطی، خدماتی، اداری و سیاسی و اقتصادی و تولیدی تعریف و تنظیم گردید و وزن هر یک آنها با بهره‌گیری از روش‌های آنتروپی و AHP و تلفیق نتایج آنها تعیین شد. سپس سطح توسعه دهستان‌های استان با استفاده از تکنیک‌های TOPSIS، SAW و تاکسونومی عددی مشخص شد. برای رتبه‌بندی نهایی دهستان‌ها نتایج حاصل از هر سه تکنیک با استفاده از روش‌های میانگین رتبه‌ها، بردا و کاپلند ادغام گردید و دهستان‌ها براساس نتیجه نهایی رتبه‌بندی شدند. رتبه‌بندی نهایی دهستان‌های استان همدان به لحاظ سطح توسعه یافتگی نشان داد، دهستان‌های مهاجران شهرستان بهار، الوندکوه غربی شهرستان همدان و گرین شهرستان نهاوند در هر سه روش توسعه یافته‌ترین و دهستان‌های گیان شهرستان نهاوند، کمازان سفلی شهرستان ملایر و گل تپه شهرستان کبودراهنگ توسعه نیافته‌ترین دهستان‌های استان همدان می‌باشند. به لحاظ توسعه یافتگی بین دهستان‌های استان نابرابری زیادی وجود دارد و توزیع خدمات و امکانات در سطح دهستان‌ها براساس عدالت فضایی صورت نگرفته است. با توجه به نتایج بدست آمده توصیه می‌شود برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران تلاش خود را معطوف به یافتن چرایی فاصله‌ها و شکاف‌های توسعه‌ای دهستان‌های استان نمایند و با ایجاد و تقویت مراکز خدمات‌رسانی در سطح دهستان‌ها و روستاهای مرکزی زمینه دستیابی به تعادل منطقه‌ای در دهستان‌های استان را فراهم آورند.
ترویج و آموزش کشاورزی
طاهره ملکی؛ پرویز گلپرور؛ شاپور ظریفیان
چکیده
کسب وکارهای کوچک روستایی یکی از بهترین مصداقهای کارآفرینی روستایی هستند که به واسطه ایجاد کار و اشتغال، تولید سرمایه و کمک به توزیع عادلانهتر درآمدها مورد توجه بسیاری از صاحبنظران توسعه روستایی واقع شده اند. اما، متأسفانه شواهد حاکی از آن است که توسعه کسبوکارهای خرد روستایی در ایران با چالش و موانع بسیاری روبهرو ...
بیشتر
کسب وکارهای کوچک روستایی یکی از بهترین مصداقهای کارآفرینی روستایی هستند که به واسطه ایجاد کار و اشتغال، تولید سرمایه و کمک به توزیع عادلانهتر درآمدها مورد توجه بسیاری از صاحبنظران توسعه روستایی واقع شده اند. اما، متأسفانه شواهد حاکی از آن است که توسعه کسبوکارهای خرد روستایی در ایران با چالش و موانع بسیاری روبهرو شده است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف تببین عوامل بازدارنده توسعه کسب وکارهای خرد در مناطق روستایی صورت گرفت. نمونه آماری پژوهش را 130 نفر از سرپرستان خانوار روستایی دهستان گویجهبل بخش مرکزی اهر با استفاده از نمونهگیری طبقهای انتساب متناسب تشکیل دادند. ابزار اندازهگیری دادهها، پرسشنامهای محققساخته بود که روایی آن توسط اساتید گروه ترویج و توسعه روستایی دانشگاه تبریز تأیید شد. یافتههای حاصلاز بهکارگیری تحلیل عاملی اکتشافی نشانداد، چهار عامل ضعف ساختارهای اجتماعی و فرهنگی مؤثر در بروز کارآفرینی روستایی، موانع فنی- حمایتی، موانع تولیدی- بازاررسانی جهت فروش محصولات و موانع قانونی- نهادی مهمترین عوامل بازدارنده توسعه کسبوکارهای خرد در مناطق روستایی بوده و درمجموع 4/59 درصد واریانس کل موانع توسعه کسبوکار خرد را به خود اختصاص دادهاند. نتایج حاصل از این پژوهش به دستاندرکاران امر کمک میکند تا جهت مرتفعنمودن این موانع اهتمام ورزیده و گامهای مثبتی در جهت رونق کسبوکارهای خرد روستایی که در سالهای اخیر بسیار موردتوجه و تأکید قرارگرفته، بردارند
