نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد،پردیس بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در این مطالعه برخی از مهم‌ترین شاخص‌های رفاه اجتماعی و اندازه‌گیری تغییرهای نابرابری درآمد ازجمله ضریب جینی، نسبت دهک‌ها، ضریب انگل، شاخص رفاه اجتماعی، هزینة سرانة واقعی خانوار، شکاف مصرف شهر و روستا و خط فقر در  روستاهای کشور با استفاده از آمار هزینه و درآمد خانوارها در طی سال‌های 1390-1384 محاسبه ‌شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که روند نابرابری درآمد بر اساس شاخص‌های محاسبه‌شده در مناطق روستایی در سطح کشور و استان خراسان شمالی درطی دورة بررسی دارای نوسان بوده و در سال 1390 کاهش چشمگیری داشته است. استان خراسان شمالی در مقایسه با کشور توزیع نابرابر درآمد را طی دورة بررسی شده نشان می‌دهد. همچنین نتایج نشان می‌دهد که شاخص‌های رفاه اجتماعی مناطق روستایی در طی سال‌های  بررسی شده، روندی کاهشی در سطح استان خراسان شمالی و کشور داشته است و  روستاهای استان خراسان شمالی در مقایسه با کشور، وضعیت بدتری درزمینه رفاه خانوار داشته‌اند. همچنین خط فقر روندی افزایشی داشته که یکی از  دلیل‌های اصلی این افزایش، نرخ زیاد تورم بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Comparison of Social Welfare, Income Distribution and Poverty Criteria of Rural Households in North Khorasan Province and Country during 2005-2011

نویسندگان [English]

  • Mostafa Arabi 1
  • Mahdi Khodaparast Mashhadi 2

1 Ph.D. student in Economics, Ferdowsi University of Mashhad, International Campus, Mashhad

2 Associate professor in Economics, Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]

This paper has calculated some of the most important indexes of social welfare, changes and income inequality including, Gini coefficient, docile ratio, Engel coefficient, social welfare, household real costs per capita, gap between urban and rural consumption and poverty line in the rural areas, using cost statistics and income household during 2005-2011. The research findings show that income inequality based on calculated indexes has fluctuations both in the rural areas of the country and north Khorasan Province but reduced considerably in 2011. North Khorasan Province shows unequal income distribution during the studied period compared to the country. Also the results reveal that social welfare indexes in the rural areas, have had a descending trend both in north Khorasan Province and in the country, but rural areas of north Khorasan Province have been in the worse situation. Furthermore poverty line has had an ascending trend which one of the main reasons of this increase has been the high rate of inflation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Income Distribution
  • North Khorasan
  • Poverty
  • Social Welfare
  • Rural Areas
ابونوری ا. و خوشکار ا (1386) مقایسة توزیع درآمد استان هرمزگان با کل کشور طی برنامه‌های دوم و سوم توسعه اقتصادی – اجتماعی. بررسی‌های اقتصادی. 2: 83-70.
ابونوری ا. و مالکی ن (1387) خط فقر در استان سمنان طی برنامه‌های توسعه (1383-1368). رفاه اجتماعی. 28: 236-215.
ارسلان بد م (1383) تغییرات توزیع درآمد در مناطق روستایی و شهری ایران. اقتصاد کشاورزی و توسعه. 45: 162-141.
ارشدی ع. و کریمی ع (1392) بررسی وضعیت فقر مطلق در ایران در سال‌های برنامه اول تا چهارم توسعه. سیاست‌های راهبردی و کلان. 1: 64-35.
براتی ع (1385) بررسی توزیع درآمد در بین خانوارهای روستایی شهرستان قوچان. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 2: 26-17.
تودارو م (1384) توسعه اقتصادی در جهان سوم. فرجاد غ. انتشارات کوهسار.
جمشیدی ر. و سلیمی فر م (1392) بررسی و مقایسة توزیع درآمد خانوارهای شهری و روستایی استان خراسان رضوی و کشور طی سال‌های 90-1385. اقتصاد و توسعه کشاورزی. 27: 266-253.
جعفری صمیمی ا (1371) اقتصاد بخش عمومی. انتشارات سمت. تهران.
خدادادکاشی ف. و باقری ف (1384) نحوه توزیع فقر بین خانوارهای ایرانی (79-1371). پژوهش‌های اقتصادی ایران. 22: 42-31.
راغفر ح. و ابراهیمی آ (1387) نابرابری درآمدی در ایران طی سال‌های 85-63. رفاه اجتماعی. 28: 34-9.
طرازکار م. و زیبایی م (1383) بررسی معیارهای رفاه اجتماعی و توزیع درآمد و فقر در جوامع روستایی و شهری. اقتصاد کشاورزی و توسعه. 48: 164-137.
عظیمی ح (1371) مدارهای توسعه‌نیافتگی در اقتصاد ایران. نشر نی. تهران.
عربی م.، محبی ع. و عربی ط (1389) تعیین میزان توسعه‌یافتگی دهستان‌های کشور با روش تاپسیس. همایش ملی توسعه پایدار روستایی با تأکید بر بخش کشاورزی. بجنورد.
مرکز آمار ایران (1391) نتایج تفصیلی آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی.
معاونت برنامه‌ریزی استانداری خراسان شمالی (1391) بررسی تطبیقی استان‌های کشور در سال 1390.
نخجوانی ا (1384) فقر در خانوارهای ایرانی. رفاه اجتماعی. 17: 26-1.
Bowles S., Gintis H. and Osborne M (2001) The determinants of earnings: a behavioural approach. Economic Literature. 39: 1137–1176.
Champrnowne D. G. and Cowell A. F (1998) Economic inequality and income distribution. cambridge university press. UK. 87-112.
Champrnowne D. G (1974) A Comparison of measures of Inequality of income distribution. the economic journal. 84: 787-816.
Chen S. and Ravallion M (2007) Absolute poverty measures for the developing world 1981-2004. World Bank Policy Research Working Paper. 42-11.
Escosura L. P (2006) Growth, inequality, and poverty in spain, 1850-2000: evidence and speculation. International economic history association congress. Helsinki.
Figini P (2000) Measuring inequality: on the correlation between indices. Luxembourg Income Study. Working Paper. 226: 27-33.
Mazumdar D (1981) The urban labor market income distribution: a study of.  Malaysia. Oxford University Press. Oxford.
Pesaran M. H (1974) Income distribution trends in rural and urban of Iran. Central Bank of Iran.
Ravallion M (1998) Poverty lines in theory and practice. World Bank. LSMS working paper. 133: 1-35.
Sen A. K (1981) Poverty and famines. an essay on entitlement and deprivation. Clarendon Press. Oxford.U.K.
Sen A. K (1974) Informational bases of alternative welfare approaches: Aggregation and income distribution. Public Economics. 3: 387-403.