نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی، گروه مدیریت کشاورزی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر

2 استادیار ترویج و آموزش کشاورزی، گروه مدیریت کشاورزی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر

چکیده

هدف این تحقیق، ارزیابی اقتصادی واحدهای گلخانه‌ای و عوامل مؤثر بر سودآوری آن‌ها در دشت ورامین بوده است. این تحقیق از نوع توصیفی‌ـ‌ همبستگی بوده که با استفاده از روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، شامل بهره‌برداران گلخانه‌های دایر و زیر کشت دشت ورامین بودند. با استفاده از جدول کرجی و مورگان و با توجه به حجم جامعه آماری، تعداد نمونه‌ها 108 نفر برآورد گردید که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای، نمونه‌‌ها انتخاب شدند. ابزار اصلی این تحقیق پرسشنامه‌ای بود که روایی آن با کسب نظرات اساتید و صاحب‌نظران در حوزه کشاورزی به‌دست آمد و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ تأیید شد. یافته‌های تحقیق نشان‌داد که میانگین شاخص سودآوری درآمد به هزینه 286/2 بوده است و بین متغیرهای تجربه‌کاری کشاورز، سطح تحصیلات، درآمد سالانه کشاورزی، مساحت گلخانه، میزان استفاده از منابع اطلاعاتی و دانش فنی با شاخص سودآوری درآمد به هزینه رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نیز حاکی از آن بود که پنج متغیر دانش فنی، مساحت گلخانه، تجربه کشاورزی، درآمد کشاورزی و میزان استفاده از منابع اطلاعاتی مهم‌ترین متغیرهای مستقل مؤثر بر تبیین شاخص سودآوری درآمد به هزینه بوده که در مجموع 5/51 درصد از تغییرات متغیر وابسته تحقیق را تبیین کردند. در انتها پیشنهاد می‌شود که با اقداماتی چون افزایش سطح دانش فنی و دسترسی و استفاده کشاورزان از منابع اطلاعاتی، شاخص سودآوری درآمد به هزینه بهبود بخشیده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identifying and Studying the Factors Effective on Greenhouses Profitability in the Varamin Plain

نویسندگان [English]

  • Narges Rajabi Tehrani 1
  • Mohammad Mohammadi 2
  • Sahar Dehyori 2

1 Graduated of M.Sc, Extension and Edjucation of Agriculture, Department of Agricultural Management, Islamic Azad University Islamshahr Branch

2 - Assistant Professor Extension and Edjucation of Agriculture, Department of Agricultural Management, Islamic Azad University Islamshahr Branch

چکیده [English]

The purpose of this research was economic evaluation of green houses and the factors that affect their profitability in the Varamin plain. The type of this research is descriptive-correlation research that was conducted by using a survey method. The statistical population of the research consisted of the beneficiary farmers of established and cultivated green houses in the Varamin plain. The sample size was 108 farmers. The sampling method was simple random sampling method. The main tool of this research study is a questionnaire that whose validity was verified by using a panel of experts and professors in the field of agriculture. The reliability of the questionnaire was assessed through a pre-test for which the Cronbach alpha was between 0.78 and 0.85 which is considered to be acceptable. The results of this research study show that the mean of the profitability index of cost benefit  was 2.286 and thus there is a significant positive correlation between agricultural experience, the level of famer education, agricultural income, the total area of the green house, technical knowledge, using of information resources with the cost benefit  profitability index. The results of regression analysis also indicated that the five variables of agricultural experience, agricultural income, the total area of the green house, technical knowledge, using of information resources well explain for 51.5 % of the changes in the cost benefit profitability index of the green houses located in the Varamin plain. Finally, it is recommended to improve the cost benefit profitability index by actions such as increasing the level of technical knowledge and farmers' access to and use of information resources.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Evaluation
  • Income to cost profitability index
  • Green house
  • Varamin plain
منابع
اصلانی، م. غلامرضایی، س. ابراهیمی، م. 1394. اولویت‌بندی نیازهای آموزشی گلخانه‌داران (مطالعه موردی: شهرستان نجف آباد)، علوم و فنون کشت‌های گلخانه‌ای، (22)6: 184ـ175.
برزگر، ر. یادگاری، م. نادری ، ر. و فیضی، ع. 1389. مدیریت تولید در گلخانه، نشر آموزش عالی علمی کاربردی، تهران، 182 ص.
پاکزاد، ف (ترجمه). 1356. ارزیابی اقتصادی طرح‌های حمل و نقل .آدلر، آ. هانس. سازمان برنامه و بودجه. تهران.
جهانی، م. احمدیان، م. و تشکرگلستانی، ر. ۱۳۹۴. تأثیر کشت گلخانه‌ای در اقتصاد روستایی دهستان فهرج، شهرستان یزد، مجموعه مقالات همایش بین‌المللی پژوهش های کاربردی در کشاورزی، 21 خرداد، تهران.
داوری‌نژاد، م. و اکبرزاده توتونچی، م. و اکرمی‌‌زاده، ع. 1384. طراحی، شبیه‌سازی و ساخت گلخانه هوشمند به وسیله ابزارهای فازی، مجموعه مقالات ششمین کنفرانس سیستم‌های هوشمند، 4 تا 5 آذر، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
دهقانی ساینج، ح.، زارعی، ق. و حیدری، ن. 1386. بررسی مدیریت آبیاری و کارایی مصرف آب در گلخانه­ها و مسائل و چالش‌ها، اولین کارگاه فنی ارتقاء کارایی مصرف آب، کشت محصولات گلخانه­ای، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج.
رحمانی، ح. نورکی، ف. و برادران، م. 1391. ارزیابی عوامل مؤثر بر مدیریت بهینه گلخانه‌های صیفی استان خوزستان، فصلنامه علوم و فنون کشت‌های گلخانه‌ای، (10)3: 99ـ89.
روستا، ک.، آبادی خواه، م. و بخشی، م. 1390. ارزیابی اقتصادی واحدهای تولیدی خیار گلخانه‌ای در شهرستان بیرجند، فصلنامه علوم و فنون کشت‌های گلخانه‌ای، (7)2: 17ـ9
سعیدی، آ. 1384. بررسی عوامل مؤثر بر سودآوری قارچ‌های گلخانه‌ای در استان تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت مزرعه، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران.
سلطانی، غ.، نجفی، ب. و ترکمانی، ج. 1387. مدیریت واحد کشاورزی، انتشارات دانشگاه شیراز، شیراز، 344 ص.
شادمانی، ع. و صالح، ا. 1386. بررسی ارزیابی‌های اقتصادی انجام شده در فرآیند مطالعه و تحلیل طرح‌های بخش کشاورزی ایران، مجموعه مقالات ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی، 8 تا 9 آبان، مشهد.
شکوهیان، ع. 1384. پرورش خیار گلخانه‌ای در خاک و در محیط‌های کشت بدون خاک، انتشارات یاوریان، تهران، 228 ص.
عزیزی، ج. 1384. ارزیابی اقتصادی طرح شهرک گلخانه‌ای استان گیلان، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 36: 135ـ109.
کرمی، ا. و قاسمی قهساره، م. 1387. گلخانه، فناوری و کاربردها، انتشارات کوشا مهر، تهران، 318 ص.
کهنسال، م.، همراز، س. و احمدی، ح. 1387. ارزیابی اقتصادی ایجاد گاوداری شیری(مطالعه موردی: شهرستان گناباد)، مجموعه مقالات سومین کنگره علوم دامی کشور، 1 تا 3 مهرماه، دانشگاه فردوسی مشهد.
مهرابی بشرآبادی، ح. 1386. بررسی کارایی فنی و نسبت شکاف تکنولوژیکی درتولید سبزی و صیفی گلخانه‌ای و فضای باز در استان کرمان، فصلنامه اقتصاد و کشاورزی، (1)1: 62ـ47.
ﻣﯿﺮﻣﻄﻬــﺮی، ا. 1380. ارزﯾــﺎﺑﯽ ﻃﺮح‌های اﻗﺘــﺼﺎدی (راﻫﻨﻤــﺎی ﺗﻬﯿــﻪ و اﻣﮑــﺎن‌ﺳــﻨﺠﯽ ﭘﺮوژه‌ﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ)، ﻧﺸﺮ ﻧﯿﮏ ﻧﮕﺎر، تهران، 294 ص.
نجفی، ب.، قائمی، ع.، طرازکار، م. و رحمتی، د. 1387. ﺑﺮرﺳﯽ اﻗﺘﺼﺎدی ﺳﯿﺴﺘﻢ آﺑﯿﺎری ﻗﻄﺮه‌ای در اﺳﺘﺎن ﻓﺎرس، فصلنامه اﻗﺘﺼﺎد وﮐﺸﺎورزی، (1)2:  102ـ87.
Abdelhaq, H. 2004. Integrated Production and Protection in Greenhouse Vegetable Crops. FAO & Republic of Lebanon Ministry of Agriculture, Rome.
Bakker, R. 1999. Effect of Greenhouse Construction on Future Energy Consumption in Greenhouse, Repport Landbouw Economisch Institute Lei, 58 p.
Barton, S. 2003. Enhancing Profitability Greenhouse through Improved Personnel Management. University of Delaware press, 132-145
Beyes, L. 2001. Managerial Ability and Its Influence on Size Economies in South African Dairy Production, Working Paper، University of Pretoria, 38 p.
Cetin, B.,Yazgan, S. and Tipi, T. 2008. Economics of drip irrigation of olives in Turkey, Agricultural Water Management, 66: 145-151.
Engindeniz, S. 2000. Economic feasibility of organic greenhouse cucumber production: The case of Menderes. Journal Appl. Hort, 2(2): 113-116.
Fallah Molkesari, E. Allahyari, M. and Amirteimoori, A. 2014.  Factors Affecting Greenhouse Owners’ Performance,  International Journal of Vegetable Science,  20(4): 329-339.
Duarte-Galvan, C., Torres-Pacheco, I., Guevara-Gonzalez, R. G., Romero-Troncoso, R. J., Contreras-Medina, L. M., Rios-Alcaraz, M. A. and Millan-Almaraz J. R. 2012.  Review. Advantages and disadvantages of control theories  applied in greenhouse climate control systems,  Instituto Nacional de Investigación y Tecnología Agraria y Alimentaria (INIA), Spanish Journal of Agricultural Research, 10(4):926-938.
Hall, C. H. 2003. Issues Affecting Profitability of the Nursery and Greenhouse Industry. University of Tennessee Press.Knoxville.
Krejcie, R.V. and Morgan, D. W. 1970. Determining sample size for research activities. Educa- tional and Psychological Measurement. SAGE journals, 30: 607-610.
Mbiyui, M. W. Muthonil, J. Kabiral,  J. Elmar, G. Muchira1, C. Pwaipwai1, P. Ngaruiya1, J. Otienol, S.  and Onditil, J. 2012. Use of aeroponics technique for potato minitubers production in Kenya, Journal of Horticulture and Forestry, 4(11): 172-177.