نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد ترویج و اموزش کشاورزی -گروه ترویج و توسعه روستایی پردیس و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه

2 دانشیار و عضو هیئت علمی گروه ترویج و توسعه روستایی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

یکی از راه‌های کسب درآمد در مناطق روستایی که می‌تواند وضع اقتصادی و معیشتی روستاها را بهبود بخشد، تولید ورمی کمپوست با استفاده از فضولات دامی و پسماندهای کشاورزی می‌باشد. این فناوری از ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی حائز اهمیت است، اما با مشکلات و موانع زیادی جهت توسعه مواجه است. توسعه این فناوری در استان کرمانشاه می‌تواند نقش بسزایی در امنیت‌غذایی و معیشت پایدار روستاییان داشته باشد. لذا هدف از این پژوهش، شناسایی موانع و مشکلات توسعه فناوری ورمی کمپوست در استان کرمانشاه با بهره‌گیری از رویکرد کیفی و روش نظریه بنیانی می‌باشد. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش، 52 نفر از تولیدکنندگان واحدهای فعال ورمی کمپوست در استان کرمانشاه بودند که از این تعداد 21 نفر به‌صورت هدفمند و با توجه به داشتن سابقه‌ی حداقل 2 سال در زمینه‌ی تولید ورمی‌کمپوست انتخاب شدند. داده‌ها از راه مصاحبه‌های عمیق و نیمه ساختارمند جمع‌آوری و در قالب سه رویه کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. بر اساس یافته‌های حاصل از این پژوهش، عواملی مانند: بازدهی پایین تولید ورمی کمپوست در زمستان، بالا بودن قیمت ورمی کمپوست برای مصرف‌کنندگان، فقدان مهارت لازم تولیدکنندگان در تولید و بازاریابی، عدم وجود سیستم‌های حمایتی و نظارتی کارآمد، عدم فرهنگ سازی استفاده از ورمی کمپوست در بین کشاورزان و ضعف در تبلیغ و ترویج و اشاعه ورمی کمپوست از سوی نهادهای دولتی از جمله فاکتورهایی بودند که مانع توسعه فن‌آوری ورمی کمپوست شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Determining the constraints and challenges of vermicompost technology development: the case of active sites in Kermanshah Province

نویسندگان [English]

  • mariyeh sahraie 1
  • Kiumars Zarafshani 2

1 MSc Student Department of Agricultural Extension and Education Razi University

2 Associate Professor Department of Agricultural Extension and Education Razi University

چکیده [English]

Entrepreneurial enterprises have the potential to create new business opportunities and provide alternative income sources for rural populations. Vermicompost production provides diversified income for farmers using livestock manure as well as agricultural residues and household wastes. The economic, social, cultural, and environmental importance of vermicompost technology has made it a unique opportunity for rural households to maintain food security and sustainable livelihood. However, this technology has not yet been diffused across rural population in the Kermanshah Province. Therefore, the purpose of this design was to determine the constraints and challenges of vermicompost technology development in the case of active sites in the Kermanshah Province by using a qualitative study and a well-established theoretical approach. The population for this study comprised of all vermicompost producers in the Kermanshah province (N=52). A purposeful sample of 21 producers with a minimum of two years of experience in vermicompost production participated in the study. Data was collected using deep and semi-structured interviews. Open, axial, and selective coding was used to analyze the data. The results revealed that the following constraints and challenges impede the development of vermicompost technology: low production during the winter, high prices for the customers, lack of technical and marketing skills among the producers, lack of efficient support and monitoring, weak adoption process due to cultural beliefs, and inefficient extension and diffusion by public institutions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Vermicompost
  • constraints and challenges
  • Grounded theory
  • rural enterprises
 
ارباب، ع. 1391. افزایش تولید کود ورمی­کمپوست توسط باغداران شهرستان ساوه. سایت خبری ایسنا. کد خبر: 91110402527 .
انواری، س. 1391. توانمندسازی زنان روستایی در مدیریت ضایعات کشاورزی، خانگی و تولید ورمی­کمپوست. نشریه کشاورزی و دامپروری،  برزگر، 1070: 34-32.
ادیب حاج باقری، م.، پرویزی، س.، و صلصالی، م. 1389. روش­های تحقیق کیفی. انتشارات بشری، چاپ دوم.
بابایی، ک. 1390. ورمی کمپوست چیست؟ قابل دستیابی در: www.agri-dehaghan.ir، آخرین دسترسی: 5 اسفند 1391.
پورتال سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه. 1391. دفتر محیط‌زیست و توسعه پایدار، قابل دستیابی در: organic-kermanshah.blogfa.com/www، آخرین دسترسی: 1 اردیبهشت 1392.
جمینی، د.، بسحاق، م.ر.، و برقی، ح. 1391. الویت­بندی مکانی استقرار صنایع تبدیلی بخش کشاورزی شهرستان­های استان تهران با رویکرد ترکیبی ((AHP –TOPSIS. همایش ملی توسعه پایدار روستایی. شهریورماه، استان گیلان.
رحیمی، م. 1391 مزایا و معایب پرورش کرم خاکی و تولید ورمی کمپوست، قابل دستیابی در: kermanvermin.blogfa.com، آخرین دسترسی: 15 بهمن 13912.
رضوانی، م. ر. و نجارزاده، م. 1387. بررسی و تحلیل زمینه­های کارآفرینی روستاییان در فرآیند توسعه­ی نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان براآن جنوبی شهرستان اصفهان). توسعه کارآفرینی،1(2): 182- 161 .
روستا، ض. 1389. خواص و فواید ورمی­کمپوست. ماهنامه مهندسی کشاورزی. ماهنامه تحلیلی، خبری و آموزشی، 12.
سهرابی، ب. 1389. الزامات توسعه تولید و مصرف کودهای آلی و مشکلات پیش رو. اولین هم­اندیشی صنعت پرورش کرم خاکی و تولید کودهای زیستی. دی­ماه،کرمانشاه.
فارسیجانی، ح. 1389. راهکارهای توسعه ورمی­کمپوست و مشکلات مصرف آن. اولین هم‌اندیشی صنعت پرورش کرم خاکی و تولید کودهای زیستی. دی‌ماه، کرمانشاه.
فرهودی، ر.، چایی چی، م. ر.، مجنون حسینی، ن. و ثواقبی، غ. 1387. تأثیر مدیریت بقایای گیاهی گندم بر خصوصیات خاک و عملکرد آفتابگردان در سیستم کشت دوگانه. مجله علوم گیاهی زراعی ایران، 39: 21- 11 .
محمدی گلرنگ، آ.، حسینی، س. و دوستدار، س. 1389. الگوی مناسب مدیریت پسماندهای کشاورزی (ساقه برنج). همایش ملی مدیریت پسماند و پساب‌های کشاورزی. دی‌ماه، تهران.
مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری. 1386. بررسی طرح بنگاه­هاى اقتصادى زودبازده و کارآفرین طرح هجرت (مهارت­آموزى روستا)، ماهیت و دستاوردها. گزارش جمهور، ضمیمه فصلنامه تخصصی نامه دولت اسلامی. شماره 21 و 22، اسفندماه، تهران.
مرکز مطالعات و خدمات تخصصی شهری و روستایی. 1385. محیط­زیست روستا. از سری متون آموزشی ویژه دهیاران )مدیریت مواد زائد فضای سبز و روستا). مرکز مطالعات و خدمات تخصصی شهری و روستایی پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
مرکز آمار ایران. 1386. معاونت برنامه‌ریزی و اقتصاد دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی
مقدم، ن. 1390. ایران یکی از بزرگ‌ترین کشورهای مصرف‌کننده کود شیمیایی در دنیا به شمار می­رود. هفته‌نامه کشاورزی و صنایع غذایی، .5(88): 13.
منافیان، ه.، بروکانلو مادلو، پ. و شعبانعلی فمی، ح. 1389. تأثیر استفاده از ورمی­کمپوست بر سلامت محصولات کشاورزی و توجیه اقتصادی اشتغال‌زایی تولید آن در روستاها. اولین کنگره چالش‌های کود در ایران: نیم‌قرن مصرف کود، 12-10 اسفندماه، هتل المپیک، تهران. 
مهرداد فر، م. 1376. تولید و پرورش کرم­های خاکی. نشریه علمی- تخصصی کشاورزی، زیتون، ص 73.
میرک زاده، ع.ا. و بهرامی، م. 1390. لزوم توجه به کارآفرینی اجتماعی به‌عنوان بستر پایداری در اجتماعات روستایی. مجله کار و جامعه، 134: 47- 38.
نجفی، ع. و سهرابی، م. 1388. تأثیر مصرف انواع کمپوست بر عملکرد خیار، گوجه­فرنگی و سیب­زمینی در مقایسه با کودهای دامی و شیمیایی. قابل دستیابی در: uthd.blogfa.com/post-158.aspx، آخرین دسترسی: 9 بهمن 1390.
هنرور، م.، سماوات، س.، داوودی، م. ح. و کریمی، خ. 1390. امکان تولید ورمی­کمپوست وکمپوست از ضایعات چغندر­قند مصرفی در کارخانه قند. مجله علوم غذایی و تغذیه، 8(3): 53- 46 .
یحیی آبادی، م. و خاوازی، ک. 1389. استفاده از کرم­های خاکی در تولید ورمی­کمپوست (مسائل و مشکلات). اولین کنگره چالش­های کود در ایران : نیم قرن مصرف کود. 12-10 اسفندماه، هتل المپیک، تهران.
Card, A.B., Anderson, J.V. and Davis, J.G. 1999. Vermicomposting Horse Manure. Colorado State. University Cooperative Extension.
Cohen, L., Manion, L. and Morrison, K. 2008. Research Methods in Education. Fifth edition, Routledge/Falmer, Taylor & Francis Group, London and New York, 116
Euras, A.m. 2009. Earthworms Vermicompost: A Powerful Crop Nutrient over the Conventional Compost & Protective Soil Conditioner against the Destructive Chemical Fertilizers for Food Safety and Security. Sci, 5: 14-55.
Francisca, K., Millsa, J. and Bonner, A. 2008. Getting to know a stranger - rural nurse, experiences of mentoring: A grounded theory. International Journal of Nursing Studies, 45: 599-607.
Gellens, V., Boelems, J. and Verstraete, W. 1995. Source sepation, selective collection and in reactor Digestion of Biowaste Netherland. Kluwer Academic Publishers. printed in the Netherlands. Antonie van Leeuwenhock, 67: 79- 89
 
Hussaini, A. 2013. Vermiculture bio-technology: An effective tool for economic and environmental sustainability. African Journal of Environmental Science and Technology, 7(2): 56- 60.
Jeyabal, A. and Kuppuswamy, G. 2001. Recycling of organic wastes for the production of vermicompost and its response in rice–legume cropping system and soil fertility. European Journal of Agronomy, 15: 153-170.
Denzin, N. 1970. Strategies of multiple triangulations. The Research Act in Sociology: A
Theoretical Introduction to Sociological Method. London: Butterworth, 297–313.
 
 Ommani, A.R., Chizari, M., Salmanzadeh, C. and Farj Allah Hossaini, J. 2009. Predicting Adoption Behavior of Farmers Regarding On-Farm Sustainable Water Resources Management (SWRM): Comparison of Models. Journal of Sustainable Agriculture, 33: 595-616.
Patton,  M.Q. 1990. Qualitative evaluation and research methods, Beverly Hills,CA: sage, 169-186
Ranamukhaarachchi, S.L., Wickramasinghe, S. and Dissanayake, A. 2008. Agricultural waste management. Asian Institute of Technology Thailand, 78- 100
Swami, R. and Sharma, Sh. 2011. A SWOT Analysis of Vermicompost – An Old Wine in New Bottle. International Journal of Science & Technology, 1 (2): 83-91.
Sinha, R.K., Dalsukh, V., Krunal, C. and Sunita, A. 2011. embarking on a second green revolution for sustainable agriculture by vermiculture biotechnology using earthworms: Reviving the dreams of Sir Charles Darwin. J. Agri. Biotechnology. Sustainable Development, 2(7): 113-128.
Skulou, V. and Zabaniotou, A. 2005.  Investigation of agricultural and animal wastes in Greece and their allocation to potential application for energy production. Renewable and sustainable Energy Reviews, 11: 1698-1719.